Lớn nhanh thế chỉ có thể là thổi, là bơm

Lớn nhanh, giàu nhanh nằm ngoài các phép tính, chỉ có thể là “bơm”, “thổi”, hoặc “đột biến gen”.

Chân lý sống từ sự việc Nhật Cường Mobile

Tổng giám đốc Nhật Cường (Bùi Quang Huy) bỏ trốn và bị truy nã cho thấy một chân lý, cái gì đi ngược quy luật sẽ là bất thường. Lớn nhanh, giàu nhanh nằm ngoài các phép tính thông thường, chỉ có thể là “bơm”, “thổi”, hoặc “đột biến gen”.

Một trong số chuỗi cửa hàng của Tổng giám đốc Nhật Cường (Bùi Quang Huy) bị đóng cửa (Ảnh: Lao động)

Một số chuyên gia kinh tế đã từng làm các phép tính để lý giải cho sự lớn mạnh của một số doanh nghiệp. Chỉ vài ba năm, một số công ty lớn nhanh hơn thổi, với khối tài sản khổng lồ, nhân lực tăng một cách kỳ lạ. Chỉ vài năm đến chục năm từ một điểm xuất phát cực kỳ thấp bỗng chốc một số người trở thành tỷ phú.

Các chuyên gia cho rằng, một doanh nghiệp lớn cũng phải có từng bước của nó, từ thay đổi công nghệ, huy động vốn, nâng cao năng lực quản trị, quản lý nhân sự… Đằng này, có một số công ty lớn đến nỗi các chuyên gia phải cắm bút mà nghĩ rằng, chắc có “phép thần thông”.

Ví dụ, một công ty từ quy mô 10 người, làm ăn bình thường và vốn chỉ vài tỷ đồng, sau vài năm đã là ngàn tỷ, nhân lực có khoảng vài chục ngàn người.

Theo quan sát của giới chuyên môn thì không có sự tích lũy nào có thể nhanh đến thế, không có sự quản trị nào có thể theo kịp sự phát triển khủng khiếp như thế về nhân sự, về vốn. Quản lý vài chục con người cho đến vài ngàn thậm chí hơn chừng đấy con người không thể là một sớm một chiều.

Một đứa bé không thể đẻ ra là chạy ngay được, trưởng thành ngay được. Nó phải qua các bước phát triển về thể chất cũng như trí tuệ. Thông thường 18 năm nó mới đạt được cơ thể, trí tuệ của một người trưởng thành. Đó là quy luật, nếu có đứa lớn hơn, lớn kiểu thổi, kiểu bơm thì chỉ có thể là “đột biến gen”, và chắc chắn mang trong mình nó rất nhiều điều bất thường về trí tuệ và thể chất.

Lớn kiểu đó thì rất hại, thậm chí là bệnh tật, có thể chết yểu. Một số doanh nghiệp lớn kiểu đó chỉ có thể là may mắn, nhờ mối quan hệ, chạy dự án, hay các kiểu “bơm”, “thổi” một cách rất không bình thường. Và, cũng như đứa trẻ lớn theo kiểu “đột biến gen” sẽ mang trong nó quá nhiều điều bất ổn.

Nhật Cường, từ chỗ cửa hàng sửa chữa điện thoại, đến chiếm lĩnh một số hoạt động liên quan công nghệ và trở nên giàu có (cả doanh nghiệp đến cá nhân chủ doanh nghiệp) một cách bất thường, làm nhiều người lóa mắt.

Lớn theo cách đó, mà kết quả (hậu quả) cũng đến nhanh theo cách đó. Công ty này đang bị điều tra, chủ doanh nghiệp đã bỏ trốn và bị truy nã. Cũng đâu phải mỗi Nhật Cường, các hoạt động của Vũ Nhôm cũng vậy. Kết cục thì đã rõ.

Mọi thứ rất đơn giản và có tất cả trong tự nhiên. Cây cối cho ra quả cũng phải trả qua một mùa vụ. Từ hạt giống đội đất nảy mầm, đến phải chống chọi với thời tiết, địch họa để cứng cỏi mà lớn lên. Cũng trải qua thời gian đủ để ra hoa, kết quả. Người nông dân biết rõ điều đó và phải đổ mồi hôi để đợi ngày thu hoạch. Mọi thứ đi ngược lại, như thúc ép quả chín, thúc ép lớn nhanh… đều có hóa chất, thuốc tăng trưởng… Rất hại cho con người và môi trường sống!

Tiền bạc theo luật nhân – quả, không phải của mình có nhận lấy rồi cũng phải nhìn nó ra đi. Nếu khư khư giữ thì nó sẽ ra đi theo cách bệnh tật, tai nạn, cướp bóc, hoặc con cái phá phách cho tan gia bại sản. Chuyện này không hiếm trong cuộc sống từ quan chức, doanh nhân, đến những kẻ giàu lên nhờ lừa lọc, buôn gian, bán lận, hại người, hại mình.

Ông cha đã nói, “nhặt được của rơi, trả người đánh mất”. Câu này không phải làm việc tốt cho người, cho đời, mà là các cụ răn dạy đừng tham những thứ không phải của mình, chiếm lấy thì có hại cho mình. “Của thiên trả địa” hết là như vậy đấy.

Cũng như sự gian lận, xáo trả, lừa lọc như cái kim đủ ngày nó sẽ lòi ra. Việc mình làm có thể người không biết và cứ tưởng là không sao, tự thân việc làm ấy đủ ngày đủ tháng sẽ thành quả để hại chính người gây nên. Tin điều đó đi. Đã có những bài học nhỡn tiền.