Quảng Ninh: “Mập mờ” trong việc di dời dân nằm trong diện sạt lở nguy hiểm?

Bắt ép người dân di dời

Trong thời gian gần đây dư luận xã hội vô cùng bất bình trước việc chính quyền phường Hà Phong, TP Hạ Long (Quảng Ninh) tổ chức bảo vệ mặt bằng thực hiện thu hồi các thửa đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người và tài sản đối với hộ anh Vũ Bá Quang, tổ 30, khu 4A .

Cụ thể, mâu thuẫn vụ việc đã được đẩy lên cao khi “công tác bảo vệ mặt bằng” của chính quyền thực hiện khi hộ gia đình không trực tiếp tại hiện trường.

Trước đó, ngày 11/5/2017, UBND thành phố ban hành quyết định số 5853/ QĐ – UBND “V/v thu hồi các thu hồi các thửa đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người và tài sản của các hộ gia đình, cá nhân tại phường Hà Phong, thành phố Hạ Long”

Ngày 8/6/2016, UBND TP Hạ Long ra thông báo 239/TB – UBND “V/v thu hồi các thửa đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người và tài sản của các hộ gia đình, cá nhân tại phường Hà Phong, thành phố Hạ Long”, trong đó có hộ gia đình anh Vũ Bá Quang.

Ngôi nhà kiên cố của gia đình anh Vũ Bá Quang được xây ở khu vực đồi cao không bị ảnh hưởng sạt nở - ảnh chụp trước khi ngôi nhà bị chính quyền phá dỡ

Đứng trước quyết định thu hồi đất của thành phố không rõ mục đích, gia đình ông Vũ Bá Quang liên tục kiến nghị lên các cấp của TP Hạ Long.

Ông Vũ Bá Quy bố ruột của anh Vũ Bá Quang khẳng định: “Gia đình tôi ở đây bao nhiêu năm nhưng nhà cửa chưa bao giờ xảy ra sạt lở nguy hiểm. Ngay cả trận mưa lịch sử tháng 8/2015 riêng khu nhà của con trai tôi không hề bị ngập lụt. Trước quyết định di dời của thành phố gia đình cũng đã làm đơn kiến nghị xin địa phương cho gia đình tôi được ở lại trên mảnh đất đó vì căn nhà xây ở trên đồi cao không thuộc phạm vi bị ảnh hưởng của các thửa đất bị sạt lở hay ngập lụt”.

Sau khi có đơn thư kiến nghị của gia đình anh Vũ Bá Quang, UBND TP Hạ Long đã giao phòng Quản lý đô thị thành phố chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục rà soát, đánh giá mức độ cấp bách của các thửa đất có nguy cơ sạt lở, nguy hiểm ngập lụt đối với hộ gia đình anh Vũ Bá Quang.

Ngày 7/6/2017 tại buổi làm việc đại diện Trung tâm phát triển quỹ đất TP Hạ Long cũng đã khẳng định nhà anh Quang vẫn rất chắc chắn, không bị nguy hiểm nên đề nghị thành phố xem xét chấp thuận đề nghị của gia đình.

Liên tục sau đó là các buổi làm việc của các phòng ban liên quan của thành phố đối với kiện nghị của gia đình anh Quang. Tuy nhiên thành phố Hạ Long vẫn cương quyết di dời đối với hộ gia đình anh Vũ Bá Quang.

Ông Quy cho biết thêm: “Mọi kiến nghị của gia đình trong đơn thư cùng trong các buổi làm việc đều bị thành phố bác bỏ và vẫn ép gia đình phải di dời. Đằng sau vụ việc có sự mờ ám giữa phường Hà Phong, TP Hạ Long và Công ty than Hà Tu”.

Cũng theo ông Quy mấu chốt của vụ việc đề xuất phát từ Công ty than Hà Tu. Ông Quy cho hay: “Khi Công ty than Hà Tu mở con đường công vụ phía trên để chở than, công ty không chở đất đá đi mà gạt ngay xuống chân đồi thì mới gây ra việc sạt lở. Từ trước tới nay khu này chưa hề xảy ra ngập lụt hay sạt lở”.

“Đều thực hiện dưới sự chỉ đạo của thành phố”

Ngày 28/11/2017, UBND phường Hà Phong có thông báo về thời gian tổ chức bảo vệ mặt bằng thực hiện thu hồi các thửa đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người và tài sản đối với hộ anh Vũ Bá Quang. Thông báo ghi rõ thời gian tổ chức bảo vệ mặt bằng vào 7h30 ngày 30/11/2017.

Liên quan thông báo bảo vệ mặt bằng ông Quy cho biết: “Ngày 29/11/2017 gia đình mời nhận được thông báo của phường nhưng đến 5h chiều cùng ngày gia đình nhận được tin anh trai vợ tôi sắp mất. Tôi đã trực tiếp liên hệ với lãnh đạo thành phố và phường xin hoãn lại thời gian bảo vệ mặt bằng để gia đình tôi lo hậu sự xong sẽ ra giải quyết. Đến 30/11/2017 gia đình tôi đang lo tang cho anh vợ thì được biết phường vẫn vào đập phá nhà cửa trong khi đó gia đình không hề có người ở nhà”.

Ngôi nhà kiên cố của gia đình anh Quang giờ chỉ còn là đống đổ nát trước quá trình "bảo vệ mặt bằng" của UBND phường Hà Phong

Trước quyết định bảo vệ mặt bằng của UBND phường Hà Phong trong thời điểm gia đình anh Vũ Bá Quang không ai có mặt tại nhà đã khiến dư luận bất bình. Điều đáng nói gia đình anh Quang chưa hề nhận tiền bồi thường giải phóng di dời.

“Ngày 25/10/2017, UBND phường cũng đã cho lực lượng đến đập phá nhà cửa của con trai tôi. Ngày 30/10, gia đình cũng đã làm đơn khởi kiện ra tòa án của tỉnh về quyết định thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất. Trong thời điểm tòa án giải quyết mà chính quyền phường vẫn ngang nhiên đến đập phá nhà cửa của gia đình”, ông Quy bức xức cho biết.

Để làm rõ vụ việc phóng viên đã trao đổi trực tiếp với ông Cao Đăng Long, Chủ tịch UBND phường Hà Phong.

Ông Long cho biết: “Gia đình ông Vũ Bá Quang nằm trong 28 hộ thuộc diện thu hồi các thửa đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người và tài sản mà thành phố đã có thông báo cụ thể. Quy trình thủ tục bảo vệ mặt bằng đối với hộ ông Vũ Bá Quang đều thực hiện dưới sự chỉ đạo của thành phố.

Cũng theo ông Long, đơn vị trực tiếp quản lý khu vực giải phóng là Công ty CP than Hà Tu.

Liên quan vụ việc trên, luật sư Phạm Ngọc Minh (Công ty Luật TNHH Everest) cho biết: “Một là, xét về bản chất: “Nguyên nhân dẫn đến sạt lở là do việc khai thác của Công ty CP Than Hà Tu”. Do đó, theo đúng quy định, Công ty CP Than Hà Tu phải dừng thi công, vận hành, khai thác sử dụng công trình và thực hiện các biện pháp để bảo đảm an toàn cho người và tài sản. Công ty CP Than Hà Tu chỉ được thi công xây dựng hoặc tiếp tục vận hành, khai thác sử dụng khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết sự cố cho phép, đồng thời có trách nhiệm bồi thường thiệt hại và chịu chi phí có liên quan, bị xử lý vi phạm hành chính; cá nhân vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Hai là, Nhà nước thu hồi đất sạt lở, vị trí nguy hiểm không thể ở, đe dọa tính mạng con người là đối với trường hợp “thiên tai”. Tài liệu, chứng cứ đang thể hiện: “Nguyên nhân dẫn đến sạt lở là do việc khai thác của Công ty CP Than Hà Tu” (Công ty CP Than Hà Tu đã xác nhận nội dung này bằng Công văn số 772/VHTC-ĐM, gửi UBND phường Hà Phong xác nhận về việc lập phương án hỗ trợ bồi thường, hỗ trợ 14 hộ dân bị ảnh hưởng sạt lở, sụt lún và đã thực hiện bồi thường).

Ba là, đối tượng bị thu hồi do: “Có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người” chỉ là “đất ở” (gồm đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị). Pháp luật đất đai không quy định về việc thu hồi các loại đất khác (đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp trừ đất ở) trong trường hợp “có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người”.

Với những căn cứ trên luật sư Minh khẳng định: “UBND TP Hạ Long quyết định thu hồi đất, cưỡng chế di dời đối với các hộ dân sinh sống tại Tổ 30, Khu 4A, P. Hà Phong, TP Hạ Long, Quảng Ninh vì lý do “có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người” là không có cơ sở pháp lý”.

Báo Gia đình Việt Nam tiếp tục thông tin về vụ việc!

Bạn đọc có thông tin, đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo xin vui lòng gọi qua số ĐT: 0916 950 168. Email: [email protected]