Vì sao nhà ở xã hội xa tầm với của người lao động?

Từ năm 2013, TP Cần Thơ triển khai xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH), tuy nhiên, cho đến nay chỉ tồn tại 4 dự án, đó là dự án NƠXH Hồng Loan; dự án NƠXH Caseamex; dự án NƠXH Hoàng Quân và dự án NƠXH Nam Long - Hồng Phát. Cả 4 dự án này chưa được gần 2.000 căn và chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người lao động. Bên cạnh đó, chủ đầu tư các dự án này cũng gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện dự án và đầu ra cho sản phẩm.

Nổi bật lên trong các dự án NƠXH, có dự án NƠXH Hồng Loan. Dự án này được ngân hàng chính sách hỗ trợ người mua nhà. Dự án này cao 5 tầng, số căn hộ hơn 280 căn, trong đó bao gồm một số căn nhà thương mại ở tầng trệt. Dự án thực hiện từ năm 2014 đến năm 2017 cơ bản hoàn thành và bàn giao xong cho các hộ dân mua nhà.

Phối cảnh dự án nhà ở xã hội Nam Long- Hồng Phát.

Dự án NƠXH Nam Long - Hồng Phát có 187 căn hộ với độ cao 6 tầng; trong đó nhà ở thương mại 36 căn; nhà ở xã hội bán cho đối tượng 113 căn, số còn lại gần 40 căn cho đối tượng được xét duyệt cho thuê. Diện tích mỗi căn trung bình 40m2. Giá mỗi căn gần 500 triệu đồng. Tuy mới khởi công khoảng 6 tháng nay nhưng các đối tượng đăng ký hết 100%. Hiện nay có 71 hồ sơ đã được gởi Sở Xây dựng Cần Thơ để xét duyệt đợt đầu.

Dự án nhà ở xã hội Caseamex là một dự án gặp nhiều khó khăn, trắc trở vì vậy sau 5 năm đầu tư xây dựng 490 căn nhà ở xã hội chỉ bán được 100 căn.

Ông Nguyễn Chí Thảo - Phó Tổng Giám đốc Caseamex, người phụ trách trong xây dựng và phân phối sản phẩm NƠXH của công ty cho biết: “Đất làm dự án do công ty sang nhượng từ người dân, để được xây dựng NƠXH theo đúng pháp luật, công ty phải làm thủ tục giao đất cho thành phố, thành phố mới làm thủ tục giao đất cho doanh nghiệp xây dựng NƠXH. Khi công ty xây dựng NƠXH khoảng 6 tháng, gặp ngay lúc Nhà nước không cấp vốn vay xây dựng NƠXH nữa. Công ty phải xoay vốn để hoàn thành dự án, chính vì khó khăn này làm cho dự án chậm tiến độ hoàn thành. Trong 490 căn NƠXH xây dựng của dự án, đến nay chỉ bán được 100 căn, còn lại đang vướng dấp thủ tục vốn vay từ ngân hàng chính sách dù dự án đã thực hiện hơn 5 năm nay".

Khu nhà ở xã hội Caseamex Cần Thơ.

Theo ông Nguyễn Chí Thảo, khó khăn đối với người vay vốn hiện nay là vướng mắc ở những quy định của Ngân hàng chính sách xã hội về việc hướng dẫn cho vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Cụ thể, xét hồ sơ theo hộ gia đình, trong hộ khẩu có người có thu nhập cao, phải đóng thuế thu nhập thì đối tượng xin mua NƠXH không được xem xét. Bên cạnh đó, người xin mua nhà ở xã hội phải về địa phương xác nhận có tham gia hội, đoàn thể, hộ nghèo… Tuy nhiên, phần lớn viên chức, người lao động ít tham gia đoàn thể địa phương do tính chất công việc của họ. Đồng thời, quy định người xin mua NƠXH phải được tất tất cả anh chị em trong hộ khẩu ký tên, đảm bảo chịu trách nhiệm về tài chính nếu người mua nhà không hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Trao đổi vấn đề này với một số công nhân đang làm tại các doanh nghiệp ở Khu công nghiệp Trà Nóc đang ở trọ để đi làm, phần lớn công nhân tại đây đều than thở về thủ tục vay ưu đãi để mua, thuê mua NƠXH. Chị Nguyễn Thanh Thủy, công nhân của một doanh nghiệp chế biến thủy sản ở Trà Nóc, cho biết: “Tôi làm ở doanh nghiệp thủy sản 5 năm, có hộ khẩu KT3, có nộp BHXH đầy đủ, Tuy nhiên, do quê ở Sóc Trăng nên khi làm thủ tục mua NƠXH, tôi lại gặp khó khăn về việc xin chứng giấy tham gia đoàn thể địa phương và việc anh em trong hộ khẩu phải ký xác nhận bảo lãnh. Thôi thì đành kiếp ở trọ, tôi đã nhiều lần làm thủ tục nhưng chẳng được xét duyệt và rất mất thời gian.”

Chia sẻ thêm về vấn đề này, ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ cho biết: “Hiện nay con số thống kê về việc người lao động cán bộ, công nhân, viên chức chưa có nhà chúng tôi chưa có điều tra mới, tuy nhiên, theo ước tính, cán bộ, công nhân, viên chức chưa có nhà lên đến khoảng 20.000 người, chưa tính con số sinh viên mới ra trường, làm việc ở các doanh nghiệp tư nhân, lao động ở các khu công nghiệp… Nếu sơ tính số lao động này lên đến hàng chục ngàn người, phần lớn họ chưa có sở hữu nhà, đang ở nhà thuê. Vì vậy, Sở Xây dựng TP Cần Thơ đang tham mưu với UBND TP xây dựng đề án xây NƠXH phục vụ cho các đối tượng này. Các bước thực hiện phải có thời gian và điều kiện, tuy nhiên, đây là việc làm cấp thiết giải quyết vấn đề nhà ở cho các đối tượng xã hội trong thời gian tới.”