Giám đốc CDC Bình Phước xin "trả lại quà" của Công ty Việt Á: Có yếu tố vụ lợi sẽ khó thoát tội

Phải làm rõ quà gì, giá trị bao nhiêu?

Ngày 4/1/2022, lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Bình Phước xác nhận Bộ Công an đang làm việc với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Phước (CDC Bình Phước) và niêm phong một số tài liệu, giấy tờ liên quan.

Trước đó, ông Nguyễn Văn Sáu - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Bình Phước xác nhận CDC Bình Phước có thực hiện các hợp đồng mua kít xét nghiệm của Công ty Việt Á. Giám đốc CDC Bình Phước thừa nhận đầu tháng 12/2021, đại diện Công ty Việt Á có lên gặp và gửi quà cho bản thân ông.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Phước (Ảnh: TL).

>>>Giám đốc CDC Nghệ An bị bắt liên quan Công ty Việt Á từng tuyên bố mình "không nhận quà"

Trả lời báo chí, ông Sáu khẳng định không có thỏa thuận, cam kết nào về tỉ lệ phần trăm hoa hồng với đơn vị cung cấp vật tư, sinh phẩm là Công ty cổ phần công nghệ Việt Á. Đồng thời cho biết, đã báo cáo tổ chức, lãnh đạo các cấp và nói rằng ngay sau kỳ nghỉ lễ sẽ nộp lại phần quà này cho cơ quan chức năng.

Trong 3 đợt, CDC Bình Phước mua hơn 87.000 kit xét nghiệm và gần 48.000 bộ tách chiết với kinh phí hơn 41,5 tỷ đồng.

Sau khi hàng loạt lãnh đạo các cơ sở y tế có liên quan đến Công ty Việt Á bị khởi tố do vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, việc "trả lại quà" của doanh nghiệp này đã gây ra nhiều luồng dư luận trái chiều.

Nhìn nhận vụ việc dưới góc độ pháp lý, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết, sự việc này cũng đang thuộc thẩm quyền điều tra xác minh của Cơ quan điều tra Bộ Công an liên quan đến hoạt động bán kit xét nghiệm của công ty Việt Á đối với nhiều tỉnh thành trên cả nước.

"Cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ các gói thầu mà CDC Bình Phước đã tổ chức thực hiện và công ty Việt Á đã trúng thầu, làm rõ ngoài doanh nghiệp này thì còn công ty nào khác trúng thầu ở đơn vị này hay không? Việc nhận quà là quà gì, trị giá bao nhiêu và giao dịch giữa các bên như thế nào?", Luật sư Đặng Văn Cường nói.

Trên cơ sở đó mới có thể kết luận Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Phước có sai phạm trong đấu thầu, cán bộ có vi phạm pháp luật hay không, có đến mức xử lý hình sự như cán bộ của nhiều tỉnh thành khác không?

Cơ quan chức năng sẽ làm rõ việc mời thầu, chỉ định thầu để mua các vật tư y tế của trung tâm kiểm soát bệnh tật này được thực hiện như thế nào, có tuân thủ quy định của luật đấu thầu và các văn bản pháp luật có liên quan hay không.

Có hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu như can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu, vi phạm quy định về công khai minh bạch trong hoạt động đấu thầu, thông thầu, hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác hay không.

Giá của các vật tư y tế và trung tâm kiểm soát bệnh tật này mua của Công ty Việt Á có phù hợp với giá cả thị trường hay không, giá cả có tính chất cạnh tranh hay không để xác định có thiệt hại đến tài sản của nhà nước hay không?

"Trong trường hợp, kết quả điều tra của cơ quan điều tra bộ công an cho thấy trung tâm kiểm soát bệnh tật này đã có những hoạt động đấu thầu không đúng quy định pháp luật, có hành vi vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng thì sẽ khởi tố theo Điều 222 Bộ luật Hình sự năm 2015 đồng thời xem xét trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định pháp luật", Luật sư Đặng Văn Cường phân tích.

Có yếu tố vụ lợi sẽ khó thoát tội

Theo chuyên gia pháp lý này, khi đã có căn cứ để xử lý hình sự về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng thì cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ nguyên nhân, động cơ nào của hành vi vi phạm quy định về đấu thầu.

"Yếu tố vụ lợi ở đây là như thế nào, có hành vi đưa và nhận hối lộ hay không để xử lý theo quy định của pháp luật. Với thông tin hiện nay thì ông giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật này đã thừa nhận là có nhận quà của công ty Việt Á", Luật sư Đặng Văn Cường nói.

Giám đốc CDC Bình Phước xin "trả lại quà" của Công ty Việt Á sau khi hàng loạt lãnh đạo cơ sở y tế bị khởi tố vì thông đồng "thổi giá".

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy vị lãnh đạo này đã có thỏa thuận dù trực tiếp hay gián tiếp với Công ty Việt Á để cho công ty này chúng thầu, bán vật tư y tế cho Trung tâm kiểm soát bệnh tật này thì đây là hành vi đưa và nhận hối lộ, hành vi này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 354 và Điều 364 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Như vậy, theo quy định của pháp luật thì hành vi nhận hối lộ là hành vi "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ".

Luật sư Đặng Văn Cường nhận định: "Trong vụ việc này, việc nhận quà là có rồi, cơ quan điều tra sẽ làm rõ việc nhận quà đó có phải để thực hiện một công việc vì lợi ích của bên đưa quà hay không".

Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho biết thêm, theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 thì việc nhận quà, nhận tiền hoặc lợi ích phi vật chất khác có thể là nhận trước hoặc nhận sau khi đã thực hiện công việc vì lợi lợi ích của người đưa quà, có thể nhận trực tiếp hoặc nhận gián tiếp thông qua bên thứ ba.

"Pháp luật cũng không quy định việc thực hiện công việc theo yêu cầu đó là công việc trái pháp luật hay đúng pháp luật. Bởi vậy nếu kết quả điều tra của cơ quan điều tra cho thấy số quà này có liên quan đến lợi ích của doanh nghiệp, nhận quà để thực hiện công việc theo yêu cầu của doanh nghiệp thì cơ quan điều tra sẽ xử lý hình sự", Luật sư Đặng Văn Cường giải thích thêm.