Nhà báo Hồ Quang Lợi: "Sự thật, lẽ phải... xuyên suốt cuộc đời hoạt động báo chí của tôi"

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, nhà báo Hồ Quang Lợi đã cho ra mắt cuốn sách "Sự Thật, Lẽ phải và Ngọn bút" để đánh dấu một mốc lịch sử chói lọi của Báo chí cũng như 45 năm cầm bút của mình.

Ngòi bút là "la bàn đạo đức"

Trong buổi lễ ra mắt sách, nhà báo Hồ Quang Lợi cho biết: "Bước vào tuổi 70, đã trải qua nhiều cương vị công tác, nhưng tôi chỉ có một nghề là nghề báo. Với 45 năm làm báo liên tục, qua hầu hết các vị trí trong cơ quan báo chí, bản thân tôi chắt lọc được đôi điều và mong muốn chia sẻ với đồng chí, đồng nghiệp - những người đang tiếp tục sự nghiệp báo chí cách mạng vĩ đại".

Nhà báo Hồ Quang Lợi đã ôn lại những năm tháng công tác tại báo Quân đội Nhân dân (gần 30 năm), nơi đã rèn giũa ông trong những giai đoạn biến động lớn của thế giới, và thời kỳ làm Tổng Biên tập báo Hà Nội Mới khi hợp nhất Hà Nội với Hà Tây, đầy thử thách. Ông thừa nhận những khó khăn của báo chí hiện nay khi đối mặt với mạng xã hội và suy giảm nguồn thu, tác động trực tiếp đến đạo đức nghề báo.

"Báo chí là gương mặt, là tấm gương soi xã hội. Cuộc đời làm báo chính là cuộc sống của chúng ta", ông đúc kết sau một hành trình dài gắn bó với nghề báo.

Cũng trong dịp này, Nhà báo Hồ Quang Lợi gửi gắm nhiều tâm tư đến những người làm báo trẻ. Ông nhấn mạnh, nhà báo là một danh xưng đáng trân trọng, là sự trao truyền thiêng liêng và quý giá. Nói đến báo chí là nói đến chức năng làm rõ sự thật, sứ mệnh bảo vệ lẽ phải và công lý.

Tuy nhiên, khi bảo vệ lẽ phải và công lý, báo chí không chỉ có tính chiến đấu mà còn phải nêu cao tính nhân văn. Đằng sau mỗi tác phẩm báo chí là thân phận một con người, số phận một gia đình, một cộng đồng, thậm chí tác động đến cả xã hội, tùy từng vấn đề và góc độ mà bài viết đề cập.

Nhà báo Hồ Quang Lợi cũng đặt ra vấn đề của người làm báo ngày nay: “Hiện nay, người ta đang đề cao quá mức vai trò của truyền thông mà quên đi vai trò đặc biệt của báo chí. Với sự phát triển của công nghệ ngày nay, ta chỉ cần một chiếc điện thoại là có thể làm truyền thông nhưng báo chí thì không phải vậy.

Truyền thông ai cũng có thể làm, nhưng báo chí thì không. Người làm báo với tư tưởng, bản lĩnh chính trị rõ ràng, đạo đức nghề nghiệp cùng với sự tinh thông chuyên môn thì chính họ mới là người bảo vệ dư luận, bảo vệ lẽ phải".

Nhà báo Hồ Quang Lợi nhấn mạnh sự cấp thiết của việc sửa đổi Luật Báo chí 2016. Theo ông, một hành lang pháp lý rõ ràng, chặt chẽ sẽ giúp nhà báo yên tâm hành nghề, có cơ sở bảo vệ sự thật và qua đó bảo vệ người dân tốt hơn trước những vấn đề mới nảy sinh trong gần một thập kỷ qua.

Đứng trước thời khắc đặc biệt, kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam, theo nhà báo Hồ Quang Lợi, đây là dịp để tất cả những người làm báo cùng ý thức sứ mệnh thiêng liêng, đó là làm rõ sự thật, bảo vệ công lý, lẽ phải.

“Ngày ấy, các bậc cha anh làm báo trong hoàn cảnh gian khổ, nhưng đầy lý tưởng và tinh thần xả thân. Ngày nay, chúng ta có đầy đủ điều kiện hơn rất nhiều, càng phải biết trân trọng, học hỏi và tiếp nối tinh thần ấy”, nhà báo Hồ Quang Lợi nhắn nhủ.

"Sự thật, lẽ phải... xuyên suốt cuộc đời hoạt động báo chí của tôi"

Cũng chính vì lý tưởng xuyên suốt 45 cầm bút đó mà Nhà báo Hồ Quang Lợi đã chiêm nghiệm, chắt lọc từ kinh nghiệm bản thân, chia sẻ với thế hệ kế cận gói gọn trong cuốn “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút”.

Cuốn sách của nhà báo Hồ Quang Lợi gồm 66 bài viết và trả lời phỏng vấn, được bố cục trong 8 chương: Chương 1: Mạch đập thời đại; Chương 2: Tâm thế cầm bút; Chương 3: Ánh sáng nhân văn; Chương 4: Đạo đức báo chí; Chương 5: Mạnh hơn bảo kiếm; Chương 6: Đồng hành cùng thắng; Chương 7: Mạng xã hội, AI và báo chí; Chương 8: Trái tim và Ngọn lửa.

Bên cạnh phần viết về những cơn sóng thời cuộc cùng sự đua tranh quyền lực quyết liệt giữa các cường quốc, cục diện thế giới nhìn từ cuộc chiến Ukraine, những đổ vỡ trật tự cũ để hình thành cấu trúc quyền lực quốc tế mới; những vấn đề thời sự của nước ta hiện nay như cuộc cách mạnh về tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, các xung lực đột phá, “bộ tứ chiến lược” phát triển đất nước, cuốn sách "Sự thật, lẽ phải và ngọn bút" còn viết về một số vấn đề căn cốt của báo chí được chiêm nghiệm trong cuộc đời 45 năm cầm bút và hoạt động báo chí của tác giả.

"Tôi viết cuốn sách "Sự thật, lẽ phải và ngọn bút" xuất phát từ sự thôi thúc nội tâm, khi nhìn lại hành trình 45 năm làm báo và chứng kiến nhiều chuyển biến lớn của xã hội, của nghề báo trong kỷ nguyên mới. Tôi muốn chia sẻ những suy ngẫm, trải nghiệm chắt lọc từ thực tiễn cầm bút và hoạt động báo chí. Tôi mong muốn cuốn sách có thể truyền cảm hứng, tiếp thêm nội lực cho các đồng nghiệp và bạn đọc của mình", nhà báo Hồ Quang Lợi nói.

Nói về cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” của nhà báo Hồ Quang Lợi, Thiếu tướng, nhà văn, TS. Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Công an nhân dân, trong bài giới thiệu cuốn sách, đã viết: "'Sự thật, lẽ phải và ngọn bút' là cuốn sách nóng hổi tính thời cuộc, sắc sảo kiến giải về văn hóa, câu chữ vừa cẩn trọng vừa bay bổng, thăng hoa vẻ đẹp văn chương.

Cuốn sách càng đọc càng cuốn hút không chỉ bởi những vấn đề thế sự cả trong nước và quốc tế mà câu chuyện báo chí tưởng như đã trở thành kinh điển hàng trăm năm nay, câu chuyện văn hóa tưởng như đã quen thuộc hàng ngàn năm nay, nhưng sao đọc vẫn hấp dẫn, lôi cuốn, mới mẻ và lý thú.

Những vấn đề lý thú về báo chí trong quyển sách này có thể ví như những công trình nghiên cứu mở toàn diện, sâu rộng nhưng đầy hấp dẫn và thuyết phục…"

Còn đồng chí Phạm Quang Nghị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội cũng có những chia sẻ đầy xúc động về tác giả và tác phẩm. “Bằng ngòi bút trong lĩnh vực báo chí Nhà báo Hồ Quang Lợi đã thể hiện là người có đức và có tài. Đối với các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, gia đình, anh cũng là người có đức và sống chân tình".

Phát biểu tại buổi lễ, Giám đốc Thư viện Quân đội Mạc Thùy Dương chia sẻ, cuốn sách là kết tinh của một đời cầm bút, là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân của nhà báo Hồ Quang Lợi đối với xã hội: “Trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng, khi thông tin đa chiều, đa dạng, đôi khi thật - giả lẫn lộn, thì ngòi bút chính trực, bản lĩnh, nhân văn càng trở nên quý giá, cần thiết hơn bao giờ hết. Điều làm nên giá trị đặc biệt của cuốn sách chính là tư tưởng xuyên suốt. Dù thời đại nào, nhà báo chân chính phải là người "cầm đuốc soi đường", dẫn dắt dư luận bằng sự thật và lẽ phải. Như lời nhà báo Hồ Quang Lợi chia sẻ trong một bài viết: "Trong rừng thông tin hỗn loạn, độc giả cần một la bàn đạo đức để tìm lối đi đúng". La bàn ấy chính là trái tim và lương tri người cầm bút".

"Sự thật, lẽ phải và tâm thế của người làm báo đã xuyên suốt cuộc đời hoạt động báo chí của tôi" - cuốn sách đã gói gọn những chiêm nghiệm từ 45 năm cầm bút của mình, đúng như nhà báo Hồ Quang Lợi đã chia sẻ".

Nhà báo - Nhà văn Hồ Quang Lợi hiện là Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Rumani, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam.

Ông sinh năm 1956 tại Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An; tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Bucharest (Rumani); Đại tá, nguyên Phó Tổng biên tập báo Quân đội nhân dân; nguyên Tổng biên tập báo Hà Nội Mới, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Hà Nội; nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội; nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nguyên Phó Bí thư Đảng đoàn Hội Nhà báo Việt Nam; nguyên Tổng Thư ký Liên đoàn các Nhà báo ASEAN.

Nhà báo Hồ Quang Lợi đã từng đoạt 9 Giải báo chí Quốc gia và Toàn quốc (trong đó có 5 Giải A); 2 Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật, Báo chí về Chiến tranh Cách mạng và Lực lượng vũ trang nhân dân; 2 Giải nhất Giải báo chí Ngô Tất Tố …