Công dụng chữa bệnh của cỏ bấc đèn
Cỏ bấc đèn hay còn gọi là đăng tâm thảo có vị ngọt, tính hàn, quy vào ba kinh: Tâm, phế và tiểu trương.
Theo Đông y, cỏ bấc đèn có tác dụng lợi thủy, lợi tiểu thông lâm (chữa tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu tiện khó khăn, hay gặp ở các bệnh viêm bàng quang, viêm niệu đạo, sỏi thận, sỏi đường tiết niệu); thanh tâm giáng hỏa; trị vàng da do thấp nhiệt; mất ngủ muộn phiền; trẻ nhỏ khóc dạ đề; hầu tý (bế tắc không thông, hầu tý là nói chung về những thứ bệnh ở họng, do khí huyết ứ trễ trở tắc, như họng sưng đau, họng vướng mắc, họng khó nuốt); nhiệt loét miệng lưỡi...
Các bài thuốc sử dụng cỏ bấc đèn
Cầm máu các vết thương: Nhai cỏ bấc đèn đắp vào vết thương.
Trị viêm họng cấp tính: Cỏ bấc đèn, mạch môn hãm như trà uống.
Hầu tý: Một nắm cỏ bấc đèn, sao trên ngói tồn tính, thêm chút muối rang, ngậm.
Trị mất ngủ: Cỏ bấc đèn đun nước ướng thay trà. Hoặc cỏ bấc đèn 30 lõi, lá tre 30 lá sắc nước uống trị mất ngủ do phiền muộn, tâm nhiệt, trẻ khóc dạ đề.
Trị mất ngủ, nhiệt miệng lưỡi: Cỏ bấc đèn (người lớn 10g, trẻ một tuổi 1g, trẻ 2-3 tuổi có thể dùng 3g) sắc 15 phút lấy nước uống, có thể thêm đường trắng cho trẻ dễ uống. Có tác dụng trừ khát, thanh nhiệt, nhiệt miệng lưỡi, mất ngủ, phiền muộn.
Trị vàng da do thấp nhiệt: Cỏ bấc đèn sắc nước uống, thêm rượu và nước lượng bằng nhau, sắc kỹ, uống ấm.
Trị ngũ lâm thủy thũng, đốt thành tro thổi vào họng chữa hầu tí, mài với sữa trị trẻ khóc dạ đề, bôi chữa ghẻ lở cực tốt (buộc thành bó trà sát một lúc, trùng theo đăng thảo ra ngoài, làm 10 lần có thể khỏi).
Trị phù thũng: 80g cỏ bấc đèn sắc nước uống.
Trị nhiệt lâm: Cỏ bấc đèn tươi, mã đề, cỏ đuôi phụng mỗi loại 40g, sắc với nước vo gạo uống.
Trị viêm bàng quang, niệu đạo: Cỏ bấc đèn tươi, cây mã đề mỗi loại 80g, ý dĩ 40g, hải kim sa 40g, sắc nước uống.
Trị viêm thận phù thũng: Cỏ bấc đèn tươi 40-80g, cây mã đề tươi 40g, cỏ lưỡi mèo tươi (còn gọi là cây thổi lửa, thổ bồ công anh) 40g sắc nước uống.
Chữa bệnh co giật, cấp kinh phong của trẻ em: Cỏ bấc đèn 40-80g, 3 cây mã đề thêm nước đun uống.
Chữa trẻ dạ đề: Cỏ bấc đèn 20g, đun hai lần, chia hai lần uống.
Những món canh bồi bổ
Canh dưỡng tâm bổ phổi: Cỏ bấc đèn 3g, lê một quả bỏ vỏ, hạt thái miếng, đường phèn 10g. Đun cỏ bấc đèn với nước chừng 20 phút, thêm lê, đường phèn nấu chín. Món canh có tác dụng dưỡng tâm nhuận phổi. Ai cũng có thể dùng món canh này, đặc biệt là người cao tuổi.
Món canh thanh tâm giáng hỏa: Mướp đắng bỏ hạt thái miếng, cỏ bấc đèn cho vào nồi đun sôi, thêm chút muối uống, có tác dụng thanh tâm giáng hỏa, thích hợp dùng vào mùa hè, miệng cảm thấy khô, tiểu tiện vàng và có tác dụng tốt trị chàm da.
Món cháo thanh nhiệt, bổ tỳ, chữa trẻ nhỏ bị di niệu: Gạo nếp 30g, cỏ bấc đèn 5g, hạt dành dành 3g, bột thạch cao chín 10g (Để làm thuốc, dùng loại thạch cao mềm, còn loại khô cứng (bột thạch cao nung) thường dùng trong ngoại khoa chấn thương để băng bó). Trước tiên nấu thạch cao, hạt dành dành, cỏ bấc đèn, vớt bã, thêm gạo nếp nấu chín thành cháo ăn nóng.
Lưu ý
Người thể hư, trúng hàn, tiểu tiện không kìm được không nên dùng cỏ bấc đèn.