Vì sao không còn cách ly tập trung các ca mắc Covid-19?

Theo thống kê mới nhất từ Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận 148 ca mắc COVID-19 tại 27 tỉnh, thành phố. Các trường hợp chủ yếu xuất hiện rải rác, không có ổ dịch tập trung hay ca tử vong, trong đó trung bình mỗi tuần có khoảng 20 ca mắc mới.

Trước tình hình này, Bộ Y tế đã chỉ đạo các bệnh viện và cơ sở y tế khẩn trương rà soát kế hoạch thu dung, điều trị và chủ động các biện pháp kiểm soát dịch, đặc biệt trong nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền…

PGS.TS Trần Đắc Phu – nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng ( nay là Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế) cho biết, từ tháng 10/2023, COVID-19 đã được Bộ Y tế điều chỉnh phân loại từ bệnh truyền nhiễm nhóm A (đặc biệt nguy hiểm) sang nhóm B (nguy hiểm nhưng không còn mức báo động cao). Điều này đồng nghĩa với việc các biện pháp kiểm soát sẽ linh hoạt hơn, tương tự như với bệnh cúm mùa.

“Biến thể đang lưu hành chủ yếu vẫn là chủng nhẹ thuộc Omicron. Hầu hết các ca mắc đều có triệu chứng nhẹ, tự hồi phục, không cần nhập viện. Tuy nhiên, người thuộc nhóm nguy cơ vẫn cần được theo dõi và điều trị sớm để tránh chuyển nặng,” PGS.TS Trần Đắc Phu nhấn mạnh.

Ông cũng khuyến cáo người dân không nên chủ quan, đặc biệt khi có triệu chứng nghi ngờ nên đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và hạn chế tiếp xúc gần.

Đồng quan điểm, TS.BS Trương Hữu Khanh – Phó Chủ tịch Liên Chi hội Truyền nhiễm TP.HCM cho hay, tình hình gia tăng số ca mắc trong thời gian gần đây không phải điều bất thường và không đáng lo ngại.

“Hiện nay, phần lớn người dân đã có miễn dịch cộng đồng, thông qua tiêm vắc-xin hoặc từng nhiễm bệnh. Điều đó giúp giảm nguy cơ chuyển nặng rõ rệt. Về cơ bản, COVID-19 hiện không khác nhiều so với cảm cúm thông thường,” bác sĩ Khanh cho hay.

Ông cũng dẫn chứng, tại Thái Lan – nơi có số ca mắc gia tăng gần đây, chính phủ không áp dụng bất kỳ biện pháp cách ly hay phong tỏa nào, bởi virus đang lưu hành tại đây vẫn là biến thể lành tính, không phải biến thể có độc lực cao.

Về vấn đề có áp dụng cách ly như trước đây hay không, bác sĩ Khanh cho hay, COVID-19 đã được xếp vào bệnh truyền nhiễm nhóm B, tương tự như cúm.

“Ngành y tế đã chủ động theo dõi và ứng phó, người dân cũng đã có miễn dịch cộng đồng. Không ai phong tỏa hay cách ly như trước. Người dân cần tỉnh táo, không hoang mang trước những tin đồn hoặc suy diễn trên mạng xã hội”, bác sĩ Khanh nói.

Điểm chung của dịch COVID-19 tại các quốc gia từ đầu 2025

Từ đầu năm 2025 đến nay, nhiều quốc gia Đông Nam Á ghi nhận sự gia tăng trở lại của các ca mắc COVID-19, tuy không tạo thành làn sóng dịch lớn như trước.

Các ca bệnh chủ yếu liên quan đến biến thể phụ của Omicron như JN.1, XBB.1.5, NB.1.8, vốn có khả năng lây lan nhanh nhưng ít gây triệu chứng nghiêm trọng. Các trường hợp được phát hiện chủ yếu qua sàng lọc ngẫu nhiên và có triệu chứng nhẹ.

Tại Thái Lan, hơn 41.000 ca được ghi nhận chỉ tính đến đầu tháng 5, chủ yếu do biến thể JN.1 và các dòng phụ như LF.7, NB.1.8 gây ra. Singapore cũng báo cáo hơn 14.000 ca mắc trong một tuần đầu tháng 5, tăng gần 30% so với tuần trước đó.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là các ca bệnh hiện nay đều có triệu chứng nhẹ, chủ yếu gồm sốt, ho, mệt mỏi. Rất hiếm trường hợp cần nhập viện, không có báo cáo tử vong trong giai đoạn gần đây tại Thái Lan, Singapore hay Malaysia. Hệ thống y tế các nước vẫn hoạt động ổn định, không bị quá tải như trong các đợt dịch trước.

Sự tái xuất hiện của dịch bệnh được cho là có liên quan đến hiện tượng suy giảm miễn dịch sau tiêm vaccine, đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh nền. Ngoài ra, việc di chuyển, tụ tập đông người sau lễ tết, du lịch cũng góp phần làm tăng nguy cơ lây lan virus.

Các biến thể gây bệnh đều thuộc nhóm Omicron, trong đó JN.1 và các dòng phụ được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm cần theo dõi với mức nguy cơ thấp.

Dù vậy, giới chuyên gia khuyến cáo các quốc gia không nên chủ quan, cần tiếp tục duy trì hệ thống giám sát, tăng cường truyền thông cộng đồng và chuẩn bị sẵn sàng phương án thu dung, điều trị nếu tình hình chuyển biến phức tạp hơn trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, người dân cần gia tăng các biện pháp phòng ngừa COVID-19 cơ bản như đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; giữ gìn sức khỏe, nâng cao thể trạng, ăn uống đủ chất và vận động hợp lý,...