Thị trường bất động sản sẽ “bất động” nếu thiếu dòng vốn

Thị trường BĐS sẽ “bất động” nếu thiếu dòng vốn

Theo đó, chia sẻ tại Hội thảo “Khơi thông dòng vốn cho thị trường bất động sản Việt Nam”, PGS.TS. Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) khẳng định: “Vốn đối với các doanh nghiệp được ví như “mạch máu” và thị trường bất động sản không ngoại lệ bởi đây là ngành cần nguồn vốn lớn. Thị trường bất động sản sẽ “bất động” nếu thiếu dòng vốn”.

PGS.TS. Ngô Trí Long

Chuyên gia Ngô Trí Long phân tích, trong bối cảnh các doanh nghiệp bất động sản đang phải chịu nhiều khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19, những chính sách thanh lọc có phần mạnh tay của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong thời gian qua thực sự là thách thức khiến con đường tìm vốn của các doanh nghiệp khó càng thêm khó.

Để có thể tồn tại và phát triển, nhiều doanh nghiệp bất động sản đã chuyển từ trạng thái bị động, dựa vào vốn ngân hàng sang chủ động tìm kiếm các dòng tiền mới trong đó có việc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp.

Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực đối với các doanh nghiệp, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo hình thức riêng lẻ cũng bộc lộ nhiều rủi ro cho nhà đầu tư và có nguy cơ gây mất an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia.

Như vậy, để phát triển thị trường vốn, thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp bất động sản thì cần thiết phải cải thiện thị trường trái phiếu trong sạch, lành mạnh, đồng thời giảm gánh nặng, rủi ro cho hệ thống ngân hàng.

“Chỉ nên đưa ra các quy định để ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực trên thị trường trái phiếu, chứ không nên đưa ra các quy định siết quá chặt việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Ngược lại, vẫn cần khuyến khích các doanh nghiệp tốt tiếp tục phát hành trái phiếu doanh nghiệp và coi đây là kênh huy động vốn trung, dài hạn quan trọng, làm giảm áp lực lên hệ thống ngân hàng” – PGS.TS. Ngô Trí Long nêu ý kiến.

TS. Nguyễn Minh Phong

Chung quan điểm, TS. Nguyễn Minh Phong đánh giá, thị trường trái phiếu doanh nghiệp nước ta có sự bùng nổ khá ngoạn mục với sự gia tăng mạnh mẽ về lượng tài khoản mở mới, quy mô phát hành và tỷ lệ vốn hóa trên thị trường chứng khoán.

Cụ thể, với gần 5 triệu tài khoản chứng khoán tính đến hết tháng 3 năm 2022, tổng khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước 3 tháng đầu năm 2022 đạt xấp xỉ 40.000 tỷ đồng, năm 2021 đạt trên 658.000 tỷ đồng.

“Đây là những con số ấn tượng cho thấy sự phát triển nhanh, mạnh của thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp, thậm chí đã vượt mục tiêu đề ra trước thời hạn 3 năm trong đề án cơ cấu lại thị trường chứng khoán và bảo hiểm do Thủ tướng Chính phủ ban hành”, TS Nguyễn Minh Phong nhận xét.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế này cho rằng các doanh nghiệp bất động sản đang khó khăn hơn trong việc huy động vốn từ nguồn trái phiếu, do thị trường phát sinh một số vấn đề tiêu cực, gây hoang mang cho các nhà đầu tư.

Trả lời câu hỏi làm thế nào để lành mạnh hóa thị trường trái phiếu mà không làm giảm khả năng huy động vốn của các doanh nghiệp bất động sản, TS. Nguyễn Minh Phong cho rằng, nhà đầu tư hay doanh nghiệp đã có những sai phạm cũng cần được tạo điều kiện để khắc phục và ổn định sản xuất kinh doanh nhằm giúp doanh nghiệp bất động sản phát triển trở lại.

“Việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để làm trong sạch thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng có nghĩa là tạo điều kiện thuận lợi để phát huy tiềm năng và phát triển thị trường lành mạnh, an toàn, tích cực. Hai yêu cầu này đều cấp thiết, song song với nhau. Tất cả nhằm bảo đảm các hoạt động phát hành, đầu tư và sử dụng vốn trái phiếu doanh nghiệp góp phần phát triển thị trường vốn nói chung, thị trường bất động sản nói riêng” - TS. Nguyễn Minh Phong khẳng định.

Trong khi đó, đề xuất giải pháp cho vấn đề nêu trên, chuyên gia kinh tế - tài chính, TS. Nguyễn Trí Hiếu cũng cho rằng, để các doanh nghiệp bất động sản tiếp tục khai thác thị trường trái phiếu nhằm huy động vốn trung và dài hạn thì cần phải có sự cải tổ và điều chỉnh tận gốc:

Thứ nhất, các quy định luật pháp về phát hành và giao dịch cổ phiếu và trái phiếu cần phải được chỉnh sửa và hoàn thiện.

Thứ hai, các cơ quan quản lý thị trường bao gồm Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà Nước cần kiểm tra thị trường gắt gao và hiệu quả hơn.

Thứ ba, các thành phần thị trường bao gồm nhà phát hành, nhà đầu tư cần phải có tính tuân thủ cao, những hành vi lách luật, vi phạm luật phải bị trừng trị, nếu không thị trường Việt Nam vẫn luôn còn được xem là thị trường non trẻ, rủi ro và thiếu tiến bộ, không hòa nhập với sân chơi thế giới.

Ngoài ra, Chính phủ phải lên kế hoạch cải cách thị trường chứng khoán một cách mạnh mẽ. Đặc biệt cần đưa ra quy định bắt buộc về xếp hạng tín nhiệm cho tất cả các loại phát hành trái phiếu vào năm 2023.