Chuyển đổi số quyết định sự sống còn của cơ quan báo chí

Sáng 11/6 tại Đại học Khoa học - Xã Hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã diễn ra Hội thảo khoa học "Chuyển đổi số báo chí Việt Nam - Những vấn đề lý luận và thực tiễn".

Tham dự và có tham luận tại hội thảo gồm có: ông Lê Quốc Minh – Ủy viên BCH TW Đảng, Tổng biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng ban Tuyên giáo TW; ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục Báo chí – Bộ Thông tin và Truyền thông; TS.Đỗ Anh Đức - Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường ĐHKHXH & NV và gần 80 chuyên gia trong lĩnh vực báo chí - truyền thông.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông cho biết, trong công cuộc chuyển đổi số, báo chí, truyền thông đóng vai trò quan trọng, với sứ mệnh tuyên truyền đúng đắn, đầy đủ, kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tạo sự đồng thuận, niềm tin của xã hội, tạo động lực thực hiện thành công chuyển đổi số quốc gia.

Quang cảnh hội thảo.

Đồng thời, báo chí cũng là lĩnh vực trong xã hội phải tiến hành chuyển đổi số theo xu hướng phát triển chung, thậm chí phát triển trưởng thành thành một ngành kinh tế truyền thông số.

Cục trưởng Cục Báo chí Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh trong xu hướng công nghệ hiện nay, báo chí buộc phải lên không gian số. Chuyển đổi số quyết định sự sống còn của cơ quan báo chí. Thay vì đọc báo một cách truyền thống như trước đây, phần lớn độc giả ngày nay tiếp cận thông tin của các cơ quan báo chí một cách ngẫu nhiên qua những thuật toán, tin tức được gợi ý.

Cục trưởng Cục Báo chí Nguyễn Thanh Lâm phát biểu tại hội thảo.

"Chuyển đổi số sẽ giúp các cơ quan báo chí thay đổi toàn diện phương thức vận hành, quản lý, áp dụng công nghệ trong quy trình sản xuất và phân phối nội dung; thực hiện hiệu quả các mô hình kinh doanh báo chí để đa dạng hóa nguồn thu, không bị lệ thuộc vào doanh thu quảng cáo. Từ đó phát triển nền báo chí dữ liệu, có chất lượng, đảm bảo đúng giá trị nguyên bản của báo chí”, ông Nguyễn Thanh Lâm cho biết.

Ông Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập báo Nhân Dân cho biết chuyển đổi số là con đường đi của cả nước và báo chí không nằm ngoài xu thế này. Trong bối cảnh kỷ nguyên số với rất nhiều sự thay đổi, đó là thay đổi về công nghệ nói chung, công nghệ làm báo, thay đổi hành vi của độc giả, khán thính giả nên không còn con đường nào khác là số hoá, chuyển đổi số. Trên thực tế, nhiều cơ quan báo chí chưa hiểu rõ thế nào là chuyển đổi số và cho rằng đầu tư thiết bị công nghệ và một số chương trình phần mềm có nghĩa là trên con đường chuyển đổi số.

Ông Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

“Chuyển đổi số không phải là vấn đề công nghệ mà là vấn đề con người, tư duy. Chuyển đổi số không chỉ đơn giản số hoá nội dung đưa lên nền tảng số mà tạo ra quy trình sản xuất mới mẻ và tạo ra sản phẩm thông tin mới mẻ, tạo ra văn hoá trong toà soạn phù hợp với môi trường chuyển đổi số. Chuyển đổi số có nhiều yếu tố, trong đó lãnh đạo am hiểu chuyển đổi số sẽ giúp chuyển đổi số thành công hơn; đồng thời phải đào tạo lực lượng cán bộ nhân viên am hiểu sử dụng thành thạo công nghệ digtal vì nếu mua về không sử dụng thì không giá trị. Chuyện đổi số tạo môi trường cán bộ nhân viên phát triển, sáng tạo thực hiện chiến lược mà toà soạn mong muốn”, ông Lê Quốc Minh nhận định.

Nhà báo Nguyễn Lê Tân, Giám đốc Trung tâm Nội dung số VTC Now, Đài Truyền hình VTC cho rằng, bài toán chuyển đổi số không có mô hình chung, mỗi đơn vị có đặc thù khác nhau, tài chính khác nhau. Nếu bắt chước mô hình của đơn vị khác hoặc nước ngoài sẽ gây ra sự khập khiễng. Do đó, mỗi cơ quan báo chí cần xác định mục tiêu để có bài toán phù hợp với nguồn lực và nhân lực của mỗi báo.

Đồng thời, vấn đề quan trọng là thay đổi tư duy, nhận thức của đội ngũ nhà báo, phóng viên. "Đối với những phóng viên, quay phim khi lãnh đạo đề nghị bỏ chiếc máy quay cồng kềnh và tìm cách nào đó ghi hình bằng điện thoại thông minh thì nhận được phản ứng của nhân viên rằng họ được học quay bằng máy quay phim, thậm chí là phim nhựa chứ không phải quay bằng điện thoại. Trong khi đó, cũng có những nhóm bạn trẻ quay bằng điện thoại với nội dung phù hợp chi phí thấp nhưng hiệu quả nhiều lượt xem cũng là điều khiến những lãnh đạo như chúng tôi phải suy nghĩ. Do đó, thay đổi tư duy là cả một quá trình chứ không thể ngay lập tức”, nhà báo Nguyễn Lê Tân chia sẻ.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã đề cập đến những vấn đề đặt ra trong việc triển khai xây dựng nền báo chí Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, đa nền tảng, đa phương tiện, phù hợp với xu thế phát triển công nghệ số, truyền thông thế giới; cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời, được cá nhân hóa tới công chúng mọi lúc, mọi nơi, phản ánh trung thực dòng chảy chính của xã hội, tạo niềm tin và đồng thuận xã hội, lan tỏa năng lượng tích cực, khơi dậy khát vọng, tạo sức mạnh tinh thần phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Đồng thời, các đại biểu đưa ra những khuyến nghị để các cơ quan báo chí, truyền thông Việt Nam xây dựng được nền tảng riêng, hình thành các cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, kiểm soát và chi phối việc sản xuất, phân phối nội dung, giữ vững chủ quyền trên không gian mạng.