Kiến thức, kỹ năng được phổ biến nơi sân chùa
Một buổi sáng giữa tháng 12/2025, khi sương sớm còn vương trên mái ngói rêu phong, chùa Quế Lâm (tức Trúc Long Tự, phường Kim Bảng, tỉnh Ninh Bình) chìm trong không gian tĩnh lặng quen thuộc.
Tiếng chuông chùa ngân lên trầm mặc, hòa cùng nhịp bước chậm rãi của hơn 200 người gồm chư Tăng Ni, Phật tử, người dân địa phương và học sinh tìm về sân chùa. Nhưng hôm nay, họ không chỉ đến để lễ Phật, tụng kinh. Một buổi sinh hoạt đặc biệt đang diễn ra: “Tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ”.
Đây là chương trình được tổ chức ngày 16/12/2025 bởi Phòng Cảnh sát Phòng cháy Chữa cháy & Cứu nạn Cứu hộ (Công an tỉnh Ninh Bình) phối hợp cùng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Ninh Bình và chùa Quế Lâm nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa và ứng phó sự cố cháy nổ cho hơn 200 chư Tăng Ni, Phật tử và nhân dân trên địa bàn phường Kim Bảng (tỉnh Ninh Bình).
"Cháy nổ không bắt đầu từ những điều lớn lao. Nó thường xuất phát từ chính những bất cẩn rất nhỏ mà chúng ta hay bỏ qua", lời mở đầu của cán bộ Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (Công an tỉnh Ninh Bình) vang lên mở đầu giữa sân chùa, chậm rãi, gần gũi, như một lời nhắc nhở.
Trong không gian quen thuộc với mùi hương trầm và tiếng mõ, không phải những bài giảng khô cứng, các nội dung pháp luật được trình bày bằng những tình huống thực tế: cháy từ bếp điện, chập điện do quạt mát, sự cố khi thắp hương, đèn nến trong không gian kín....
Chỉ một sơ suất nhỏ như quá tải điện, tàn hương rơi vào vật dễ cháy, cũng có thể dẫn đến hỏa hoạn, để lại hậu quả nặng nề. Những câu chuyện ấy khiến nhiều người cúi xuống, lặng lẽ rà lại chính sinh hoạt thường ngày của mình trong gia đình.
Theo lực lượng chức năng, các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ do sử dụng điện liên tục, thắp hương, đốt vàng mã và tập trung đông người trong thời gian dài. Khi xảy ra sự cố, hậu quả không chỉ là tài sản, mà còn là tính mạng con người.
Tại buổi tuyên truyền, lực lượng chức năng đã thông tin khái quát tình hình cháy, nổ trên phạm vi cả nước và địa bàn tỉnh Ninh Bình. Phân tích nguyên nhân của một số vụ cháy điển hình, đặc biệt là những nguy cơ thường xảy ra tại các gia đình, cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo.
Thay vì những điều khoản pháp luật khô cứng, kiến thức được truyền tải thông qua các tình huống thực tế: cách kiểm tra và sử dụng các thiết bị phòng cháy chữa cháy; kỹ năng xử lý ban đầu khi phát hiện đám cháy; phương án thoát nạn trong tình huống đám cháy xảy ra có khói, khí độc...
Không khí buổi tuyên truyền diễn ra cởi mở. Người nghe không chỉ tiếp nhận thông tin một chiều, mà còn chủ động đặt câu hỏi, trao đổi trực tiếp với cán bộ chuyên môn. Giữa chốn cửa thiền vốn gắn với sự an yên, những câu chuyện về cháy nổ, chập điện, cách sử dụng bình CO₂, lối thoát hiểm… được nhắc đến một cách gần gũi, dễ hiểu.
Bình an đến từ sự hiểu biết
Điểm nhấn của chương trình là phần thực hành và diễn tập phòng cháy, chữa cháy ngay tại sân chùa. Một đám cháy giả được tạo ra. Lửa bùng lên nhanh, mang theo hơi nóng đủ khiến người đứng gần cảm nhận rõ ràng. Không còn là lý thuyết. Lửa ở ngay trước mắt. Từng Tăng Ni, Phật tử, học sinh và người dân lần lượt được mời lên thực hành dập lửa.
Lần đầu cầm bình chữa cháy, không ít người tỏ ra lúng túng. Có người giật mình trước lực phun mạnh, có người loay hoay chưa biết rút chốt an toàn. Nhưng dưới sự hướng dẫn tận tình của cán bộ Phòng Cảnh sát Phòng cháy Chữa cháy & Cứu nạn Cứu hộ (Công an tỉnh Ninh Bình), từng thao tác dần trở nên thuần thục.
Bà Vũ Thị Bạch Mai (tổ 3, phường Kim Bảng) chia sẻ: "Trước đây tôi chỉ nghe nói về phòng cháy chữa cháy. Hôm nay được làm trực tiếp nên dễ nhớ, dễ hiểu hơn. Về nhà tôi sẽ kiểm tra lại hệ thống điện và dặn con cháu cẩn thận".
Giữa sân chùa, những gương mặt học sinh Trường THPT A Kim Bảng chăm chú theo dõi từng thao tác. Với các em, đây không phải tiết học trong lớp, mà là bài học kỹ năng sống giữa đời thực.
Em Bùi Hữu Hiếu (học sinh lớp 10A1, Trường THPT A Kim Bảng) cho biết: "Buổi học vui và rất hữu ích. Đây là lần thứ hai em được tham gia phổ biến kiến thức phòng cháy, chữa cháy. Lần này em đã biết cách sử dụng bình chữa cháy và cách xử lý, dập tắt đám cháy khi mới hình thành".
Dịp này, có 44 bạn học sinh Trường THPT A Kim Bảng cùng tham gia tuyên truyền, nâng cao kiến thức, kỹ năng phòng cháy chữa cháy. Những kỹ năng ấy không dừng lại ở sân chùa, mà theo các em trở về gia đình, khu dân cư – nơi các em có thể trở thành người nhắc nhở người lớn về an toàn cháy nổ.
Trao đổi với phóng viên, Đại úy Lâm Văn Phúc - Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ (Công an tỉnh Ninh Bình) cho biết, mục tiêu của chương trình là tuyên truyền kiến thức, kỹ năng phòng cháy chữa cháy cho Tăng Ni, Phật tử, học sinh và nhân dân trên địa bàn. Hoạt động này được tổ chức định kỳ hằng năm, nhằm giúp người dân chủ động phòng ngừa, sẵn sàng ứng phó khi có sự cố xảy ra.
"Chúng tôi xác định công tác tuyên truyền, nâng cao kiến thức, kỹ năng phòng chống cháy nổ cho người dân phải làm thường xuyên, liên tục. Khi mỗi người đều biết cách phòng và xử lý ban đầu, nguy cơ thiệt hại về người và tài sản chắc chắn sẽ giảm đi rất nhiều,” Đại úy Lâm Văn Phúc chia sẻ.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, nguy cơ cháy nổ ngày càng khó lường, việc đưa kiến thức, kỹ năng phòng cháy, chữa cháy vào các không gian sinh hoạt cộng đồng như chùa chiền được xem là hướng đi rất hiệu quả và thiết thực.
Đại đức Thích Giác Hạnh - Phó Trụ trì chùa Quế Lâm (phường Kim Bảng, tỉnh Ninh Bình), bày tỏ mong muốn những chương trình như vậy sẽ tiếp tục được tổ chức: "Đây là hoạt động rất ý nghĩa, thiết thực, giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng cháy chữa cháy cho Tăng Ni và Phật tử".
Buổi tuyên truyền khép lại, sân chùa Quế Lâm dần trở về vẻ tĩnh lặng vốn có. Giữa không gian thanh tịnh, Phật pháp và pháp luật trong khoảnh khắc gặp nhau ở một điểm chung là: bảo vệ sự bình an cho đại chúng khi sự hiểu biết, ý thức và trách nhiệm của mọi người được nâng lên.
