Vịnh Bái Tử Long: Động lực cho phát triển dịch vụ du lịch Quảng Ninh

Vịnh Bái Tử Long được tạo hóa ban tặng cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ với khoảng 600 hòn đảo lớn nhỏ cùng hệ sinh vật và hệ thống tài nguyên phong phú đa dạng. Nổi bật nhất là đảo Rều (Cẩm Phả) với hàng nghìn con khỉ, có ý nghĩa quan trọng về y học, tự nhiên và là điểm tham quan lý thú.

Thiên nhiên ban tặng cho Vịnh Bái Tử Long hàng nghìn đảo đá nhỏ cùng hệ thống sinh thái vô cùng độc đáo

Bên cạnh đó, Vịnh Bái Tử Long còn mang dấu ấn lịch sử khi bảo tồn nhiều di tích, di chỉ khảo cổ quan trọng như đảo Ngọc Vừng, Soi Nhụ, đền Quan Lạn, chùa Cái Bầu (Vân Đồn)... Với những giá trị văn hoá, lịch sử đặc sắc và lợi thế đa dạng sinh học, cảnh sắc thiên nhiên hấp dẫn, Vịnh Bái Tử Long hội tụ đầy đủ các điều kiện để phát triển ba loại hình dịch vụ du lịch là du lịch biển – nghỉ dưỡng, du lịch tham quan sinh thái và du lịch tâm linh.

Với địa hình đa dạng có rừng, biển, có đảo đá, đảo đất... Các đảo và cụm đảo trên vịnh Bái Tử Long được hình thành từ quá trình phong hóa hàng triệu năm, được thiên nhiên gọt khắc, kiến tạo nên cảnh sắc riêng biệt, hấp dẫn, từ đó hình thành những điều kiện để phát triển du lịch biển đảo – nghỉ dưỡng.

Ngoài ra, Vịnh Bái Tử Long có số lượng bãi tắm tự nhiên tập trung nhiều nhất Quảng Ninh bao gồm các bãi: Bãi Dài, bãi tắm Việt Mỹ (nằm trong quần đảo Cái Bầu); bãi tắm Sơn Hào, bãi Quan Lạn, bãi Minh Châu, bãi Ngọc Vừng (thuộc quần đảo Vân Hải)… Đây đều là những bãi tắm còn hoang sơ với bãi cát trắng và nước biển trong xanh vô cùng hấp dẫn du khách. Trong định hướng phát triển du lịch bền vững, các bãi tắm này sẽ được quy hoạch và đầu tư một cách bài bản hơn để phát huy mạnh mẽ lợi thế và tiềm năng du lịch biển – nghỉ dưỡng của Vịnh Bái Tử Long.

Một góc nhỏ vườn Quốc gia Bái Tử Long nằm trong quần thể Vịnh

Vịnh Bái Tử Long cũng là nơi tập trung đa dạng sinh học cao với những hệ sinh thái điển hình như hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô, hệ sinh thái rừng cây nhiệt đới... Cùng hệ thực vật phong phú gồm 780 loài, trong đó có 21 loài động vật quý hiếm được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam như cầy hương, rái cá, khỉ vàng, tắc kè và nhiều loại cây dược liệu quý khác.

Đặc biệt, vườn Quốc gia Bái Tử Long có tổng diện tích 15.780ha, trong đó, diện tích đảo nổi 6.125ha, với hơn 80 hòn đảo và 9.658ha mặt nước biển và một trong số 7 vườn quốc gia trong nước được giao quản lý cả hệ sinh thái rừng và biển. Vườn Quốc gia Bái Tử Long có 6 hệ sinh thái rừng biển. Vườn có một số loài quý hiếm có giá trị bảo tồn, giá trị khoa học và kinh tế cao, như lát hoa, trai lý, ba kích, khỉ vàng, san hô, bào ngư, sá sùng, rùa biển, cá heo.

Hệ sinh thái trên cạn tại Vịnh Bái Tử Long bao gồm hệ thống các đảo và hang động vô cùng đẹp và được khai thác du lịch với định hướng phát triển thành địa điểm du lịch tham quan sinh thái bao gồm nhiều trải nghiệm như du lịch thám hiểm, mạo hiểm; du lịch dã ngoại, cắm trại, trải nghiệm (tham quan sinh thái rừng và hang động); du lịch sinh thái nghỉ dưỡng biển; du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng; du lịch kết hợp giáo dục môi trường.

Hiện nay việc khai thác mọi lợi thế từ dịch vụ du lịch của Vịnh Bái Tử Long vẫn chưa được tương xứng với tiềm năng hiện có của Vịnh

Du lịch tâm linh cũng là một hướng phát triển tiềm năng của Vịnh Bái Tử Long bởi nơi đấy có nhiều di chỉ, di tích gắn liền với lịch sử dân tộc Việt như hang Soi Nhụ, hang Hà Giắt, di chỉ Ngọc Vừng với các dấu ấn của người Việt cổ, cùng với địa danh nổi tiếng là thương cảng Vân Đồn, một vùng trên bến dưới thuyền sầm uất thời Lý bao gồm các di tích bến thuyền cổ như bến Cống Đông, bến cái Làng, bến Cống Cái, đảo Thắng Lợi…. Đây là nơi dân cư sinh sống đông đúc trong nhiều đời, tạo nên nhiều giá trị văn hóa mang tính đặc thù như lễ hội và các hình thức nghệ thuật biểu diễn truyền thống, các trò chơi dân gian mang đậm nét văn hóa của người dân bản địa như Lễ hội Vân Đồn; Lễ hội đền Cửa Ông và đền Cặp Tiên; Lễ hội Ngọc Vừng,…

Với định hướng hiện nay của tỉnh Quảng Ninh, du lịch là ngành kinh tế quan trọng và tỉnh cũng chú trọng đầu tư. Chiến lược chuyển đổi nền kinh tế từ ‘‘nâu“ sang ‘‘xanh“ của tỉnh Quảng Ninh. Với lợi thế cảnh quan thiên nhiên đặc sắc cùng với những giá trị văn hoá, lịch sử và đa dạng sinh học, Vịnh Bái Tử Long có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, văn hoá, du lịch Quảng Ninh nói chung và huyện Vân Đồn, TP Cẩm Phả nói riêng. Tuy nhiên, hiện nay việc khai thác du lịch Vịnh Bái Tử Long vẫn chưa phát huy được hết tiềm năng vốn có của vịnh, cùng với đó việc quảng bá du lịch ở vịnh còn chưa được đẩy mạnh so với Vịnh Hạ Long. Nhiều doanh nghiệp muốn khai thác lợi thế việc mở các tuyến du lịch nghỉ đêm bằng du thuyền cũng như trải nghiệm, khám phá Vịnh Bái Tử Long còn bị bỏ ngỏ bởi các rào cản chính sách của tỉnh Quảng Ninh.

Trên thực tế tỉnh Quảng Ninh vẫn chưa khai thác được hết mọi lợi thế mà thiên nhiên ban tặng cho Vịnh Bái Tử Long.