Thiếu kiến thức sức khỏe sinh sản trẻ vị thành niên dễ bị lạm dụng, mang thai ngoài ý muốn

Dễ bị lạm dụng, mang thai ngoài ý muốn do thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản

Gần đây, vụ hàng chục nam sinh một trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS ở Phú Thọ bị chính thầy hiệu trưởng trường này lạm dụng tình dục đã khiến dư luận hết sức phẫn nộ, đặc biệt là với những người làm cha, làm mẹ.

Vị thành niên, thanh niên là những đối tượng dễ bị lạm dụng, mang thai ngoài ý muốn vì thiếu kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Trước đó, việc hơn 20 học sinh trường tiểu học tại huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai bị một nhân viên bảo vệ của trường lạm dụng cũng làm chấn động cả một địa phương vùng biên và gây bức xúc, lo lắng cho những gia đình có con em đi học.

Có thể nói, đó chỉ là hai trong số rất nhiều những vụ lạm dụng tình dục xảy ra trên cả nước mà đối tượng bị lạm dụng đa phần là những trẻ ở độ tuổi vị thành niên. Theo bà Nguyễn Vân Anh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA), trong 1.000 vụ xâm hại tình dục, số em gái ở độ tuổi 12 -15 chiếm tới 57,46%.

Vị thành niên không còn là trẻ con nhưng chưa phải là người lớn. Tuổi vị thành niên là một giai đoạn phát triển rất nhanh về thể chất. Lứa tuổi đó đòi hỏi phải có kiến thức để hiểu cơ thể mình đang phát triển thế nào, đặc biệt là về sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục.

Tuy nhiên, trên thực tế, mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong công tác tuyên truyền giáo dục, song các kiến thức, kỹ năng cơ bản về bảo vệ, chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục của vị thành niên, thanh niên còn nhiều hạn chế. Bà Phan Thị Lê Mai, cán bộ Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho biết, theo điều quốc gia trên 9.768 thanh thiếu niên trong độ tuổi 10-24 ở 8 tỉnh và thành phố cho thấy thanh thiếu niên vẫn thiếu kiến thức và thực hành về chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Có 7,8% vị thành niên, thanh niên trong độ tuổi từ 15-18 đã quan hệ tình dục trước 15 tuổi và chỉ có 54% thanh thiếu niên có sử dụng biện pháp tránh thai trong lần quan hệ tình dục đầu tiên. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai không liên tục là 40.5% trong đó 10.4% là do thất bại của biện pháp tránh thai. Kết quả điều tra cũng chỉ ra là rất ít vị thành niên tham vấn với cha mẹ và thầy cô giáo trong tìm hiểu thông tin và dịch vụ về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục.

Chính việc thiếu các kiến thức về bảo vệ và chăm sóc sức khỏe sinh sản đã khiến vị thành niên, thanh niên dễ trở thành đối tượng bị lạm dụng, xâm hại tình dục, dẫn đến những hệ lụy xấu về sau.

Theo số liệu báo cáo chính thức của Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), tình trạng phá thai ở Việt Nam đang ở mức rất cao với 250.000 - 300.000 ca mỗi năm.

Vị thành niên, thanh niên là chủ nhân tương lai, lực lượng lao động quan trọng của đất nước, do vậy cần được chăm sóc và phát triển một cách toàn diện.

Theo số liệu báo cáo chưa đầy đủ năm 2017, cứ 1.000 ca phá thai có 15 trường hợp ở độ tuổi vị thành niên. Cứ 100 ca phá thai ở phụ nữ tuổi 15 - 49 thì có 62 ca mang thai ngoài ý muốn. Đây là các con số báo cáo chính thức, các con số thực tế có thể cao hơn rất nhiều.

Đầu tư chăm sóc vị thành niên, thanh niên vì tương lai giống nòi

Bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết: Vị thành niên, thanh niên là chủ nhân tương lai, lực lượng lao động quan trọng của đất nước, do vậy cần được chăm sóc và phát triển một cách toàn diện. Từ thực tiễn đó, với chủ đề “Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên vì tương lai giống nòi”, Ngày Dân số Việt Nam năm nay kêu gọi gia đình, cộng đồng và toàn xã hội hãy quan tâm, chăm sóc sức khỏe cho vị thành niên, thanh niên.

Để hạn chế việc vị thành niên, thanh niên bị lạm dụng, xâm hại tình dục cũng như việc mang thai ngoài ý muốn và những hệ lụy xấu cả về thể chất lẫn tinh thần, bố mẹ cần dạy con biết những kiến thức, kỹ năng tự biết cách tự vệ, giữ gìn bản thân ở mọi hoàn cảnh, khi có người nhìn khiếm nhã, có động tác đụng chạm, rủ đi chơi, dụ cho ăn, cho quà, cho tiền… cần biết từ chối. Tùy theo giới tính, tính cách, sự gần gũi giữa mẹ và con để có thể chia sẻ, trò chuyện, tâm sự giữa mẹ với con gái và giữa bố với con trai để có thể đạt hiệu quả cao nhất.

Bên cạnh đó, theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ, nhà trường và cộng đồng cần đẩy mạnh mô hình truyền thông chuyên biệt, ưu tiên các nội dung về sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, thanh niên như: Kỹ năng sống lành mạnh; tình dục an toàn; phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và tác hại của phá thai không an toàn; các bệnh lây truyền qua đường tình dục; chủ động tham gia tư vấn lợi ích khám sức khỏe trước hôn nhân; tảo hôn, hôn nhân cận huyết; tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh, tật trước sinh và sơ sinh. Ngoài ra, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục thân thiện cho vị thành niên, thanh niên.

* Tiêu đề bài viết được đặt lại

Những mẫu váy cưới đẹp lộng lẫy cho các nàng trong ngày cưới trọng đại