Sinh đủ 2 con được ưu tiên mua nhà ở xã hội: Chính sách mới sẽ thực hiện ra sao?

Mức sinh thấp kỷ lục, áp lực lớn lên tương lai dân số

Phát biểu tại Lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam năm 2025, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho hay, bên cạnh những thành tựu đã đạt được của công tác Dân số trong kết quả phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, thì công tác dân số vẫn còn một số khó khăn, thách thức đòi hỏi phải cố gắng nhiều hơn nữa, nỗ lực nhiều hơn nữa.

Những hạn chế, khó khăn chủ yếu, đó là: không ít địa phương, mức sinh đã giảm dưới mức sinh thay thế. Tốc độ già hóa dân số tăng nhanh. Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức cao. Tại vùng sâu, vùng xa, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và chênh lệch về tầm vóc, thể lực, chất lượng dịch vụ y tế - giáo dục so với khu vực nông thôn và đô thị vẫn là bài toán phải có giải pháp cụ thể.

Thứ trưởng Bộ Y tế kêu gọi mỗi người dân có hành động cụ thể, thực hiện tốt kế hoạch sinh đẻ; các cặp vợ chồng chủ động quyết định số con, kết hợp với các chính sách ưu đãi phù hợp để góp phần duy trì mức sinh thay thế.

Theo báo cáo của Cục Dân số (Bộ Y tế), năm 2024 mức sinh trung bình của mỗi phụ nữ Việt Nam đạt 1,91 con, mức thấp nhất trong lịch sử. Mức sinh này đã tăng lên 1,93 con trong năm nay, song vẫn thấp hơn mức sinh thay thế 2,1 con và có sự chênh lệch rõ rệt giữa các vùng, miền.

Ngoài ra, 11 chỉ tiêu công tác dân số năm 2025, còn 5 chỉ tiêu chưa đạt gồm: tổng tỉ suất sinh; giảm tỉ số giới tính khi sinh; điều chỉnh mức sinh; tỉ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc 5 bệnh bẩm sinh (suy giáp, thiếu men G6PD, tăng sản thượng thận, khiếm thính, tim bẩm sinh); và tỉ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần mỗi năm.

Sinh đủ 2 con sẽ được ưu tiên mua nhà ở xã hội thế nào?

Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số, cho biết nội dung trọng tâm của công tác dân số năm 2026 và các năm tiếp theo là vận động các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, mở cuộc vận động với thông điệp "yêu nước là sinh đủ hai con".

Bên cạnh đó, một trong những chính sách khuyến khích được đề cập là cơ hội về nhà ở.

Cụ thể, theo các quy định tại Luật Dân số sẽ có hiệu lực từ 1-7-2026, Bộ Y tế sẽ xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành chính sách theo hướng các cặp vợ chồng sinh đủ hai con được mua nhà ở xã hội.

"Tiêu chí cơ bản của nhóm được ưu tiên mua nhà ở xã hội theo quy định của Bộ Xây dựng đã ban hành. Bộ Y tế đưa thêm nhóm đối tượng ưu tiên là các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con nhằm khuyến khích các cặp vợ chồng sinh con trong bối cảnh mức sinh giảm", ông Dũng chia sẻ.

Như vậy, từ 1-7-2026, bên cạnh nhóm ưu tiên mua nhà ở xã hội theo quy định hiện hành, gia đình sinh đủ 2 con cũng sẽ được xếp vào nhóm ưu tiên.

Ông Dũng cũng cho hay Luật Dân số quy định nhiều nội dung mới như duy trì mức sinh thay thế, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số và nâng cao chất lượng dân số.