“Cơn mưa” phần thưởng cho con đỗ đại học: Liệu có đáng?

Mới đây, một phụ huynh đã đăng tải “hóa đơn” sau kỳ thi đại học mà họ bỏ ra cho con cái chuẩn bị vào đại học. Thông tin này sau đó đã gây "bão mạng".

"Chi phí thi bằng lái xe 4 nghìn NDT (khoảng 14 triệu tiền Việt Nam), mua điện thoại di động 6 nghìn NDT (khoảng 20 triệu đồng), du lịch tốt nghiệp 8 nghìn NDT (khoảng 28 triệu đồng), mổ cận 20 nghìn NDT (khoảng 71 triệu đồng), quần áo và giày dép 2 nghìn NDT (khoảng 7,1 triệu đồng), máy tính xách tay 8 nghìn NDT (khoảng 27 triệu đồng), tổng cộng khoảng 48 nghìn NDT (khoảng 168 triệu đồng)".

Chi phí cho điện thoại di động + máy tính + máy tính bảng + tai nghe chiếm phần lớn. Các cô gái có thể còn phải chi thêm cho mỹ phẩm và trang điểm, trong khi các chàng trai có thể cần thêm chi phí cho dụng cụ thể thao. Có hoá đơn lên tới 5, 6 vạn NDT, ít nhất cũng phải hơn 10 nghìn NDT.

Ông Jin sống ở Chiết Giang đã tính toán và ngạc nhiên khi phát hiện rằng kỳ nghỉ hè vẫn chưa kết thúc, người con sắp vào đại học của ông đã tiêu tốn hơn 30 nghìn NDT. "Chúng tôi là gia đình bình thường, thường không tiêu xài hoang phí, nhưng cảm giác có những chi phí rất khó tiết kiệm", ông Jin nói.

Ông Jin bắt đầu chuẩn bị những đồ dùng thiết yếu cho con trong thời gian học đại học. Ông cho biết máy tính là cần thiết nên quyết định đầu tư cho con chiếc macbook giá 10.000 NDT. Điện thoại thông minh cũng là thứ cần phải có nhưng vì con gái ông tính cách bất cẩn và hay làm mất đồ nên không cần mua loại đắt tiền.

Ngoài ra, để giữ cho con gái có động lực học tập, ông Jin khuyến khích con gái "tranh thủ" thi IELTS, lệ phí đăng ký là 2170 NDT. Thi IELTS cũng cần phải đăng ký một lớp đào tạo, không thể không tốn thêm hơn 10 nghìn NDT. Trung tâm đào tạo nằm ở khu vực sầm uất của thành phố, chi phí ăn uống trong 18 ngày là hơn 1000 NDT.

Mới đây, ông Jin đưa cả nhà đi du lịch. Dù không chủ trương ăn uống xa hoa hay mua sắm những sản phẩm du lịch lãng phí nhưng sau chuyến du lịch bốn ngày, gia đình đã tiêu tốn đến 7000 NDT.

Cuối tháng 8, con gái sẽ vào học đại học, ông Jin tính toán khoản tiền sinh hoạt hàng tháng từ 2.500 đến 3.000 NDT. Ông Jin đã hỏi các phụ huynh có con chuẩn bị vào đại học xung quanh, chi phí khá tương tự: "Gần như đều tiêu tốn từ 2 đến 3 vạn NDT, và đều mua những thứ cần thiết", ông nói.

Ông Jin cho biết, bản thân ông còn không phải "xa xỉ", nghe nói có những phụ huynh đã bỏ ra những khoản lớn để mua cho con bộ 4 món của Apple, ngoài máy tính, điện thoại, iPad còn thêm cả đồng hồ Apple…. Du lịch, đồ công nghệ, thi chứng chỉ tiêu tốn nhiều tiền nhất.

Một số bậc cha mẹ không quá dư dả đang gặp khó khăn. Con cái vào đại học không dễ, kết thúc kỳ thi đại học cũng cần giải tỏa căng thẳng, nếu không đáp ứng thì con sẽ cảm thấy buồn.

Một số bậc cha mẹ có kinh nghiệm đưa ra lời khuyên: “Máy tính thực sự cần thiết. Nếu khả năng tài chính của bạn có thể mua được, bạn có thể mua một chiếc tốt hơn. Điện thoại thông minh không cần phải là mẫu mới nhất. Không cần thiết phải mua tất cả các loại mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da, có thể từ từ mua trong quá trình sinh sống.

Chuyên gia nói gì?

Mạng xã hội có nhiều cuộc thảo luận sôi nổi về việc liệu có nên chi nhiều tiền cho con mình trước khi vào đại học hay không?

Xiong Bingqi, Giám đốc Viện Nghiên cứu Giáo dục Thế kỷ 21, cho rằng việc phụ huynh mua sắm những trang thiết bị cần thiết cho con trước khi vào đại học là điều dễ hiểu. Điều đó không chỉ khiến trẻ cảm thấy được coi trọng mà còn truyền tải những kỳ vọng về tương lai tươi sáng.

Tuy nhiên, cần chú ý không nên tiêu xài theo kiểu so sánh với người khác: "Tất cả các bậc phụ huynh đều muốn cho con cái những thứ tốt nhất, nhưng việc cố gắng cho con cuộc sống tốt không đồng nghĩa với việc nâng cao tiêu chuẩn sống của con lên mức giả tạo. Dạy cho trẻ cách tiêu dùng đúng đắn và quản lý tài chính là phương pháp giáo dục tốt hơn".

Xiong Bingqi gợi ý rằng con cái có thể tìm hiểu về thế giới thực một cách có ý thức trong mùa hè, chẳng hạn như đưa con đi chợ rau vào sáng sớm để thấy được mồ hôi và công sức đằng sau đồng tiền.

“Tiền được tạo ra bởi giá trị và lao động, và giá trị cần phải được cải thiện liên tục để có được tiền”.

Khi con sắp bước vào đại học, phụ huynh cần quan tâm đến việc cùng con hoạch định mục tiêu học đại học hơn là nhận những phần thưởng vật chất, đồng thời chú ý đến việc hướng dẫn, lập kế hoạch cho cuộc sống đại học.

"Ngay cả khi bạn vào đại học, sự cạnh tranh cho việc làm trong tương lai vẫn rất khốc liệt, vì vậy bạn cần phải lên kế hoạch sớm” – Chuyên gia nói.