Từ “thủ phủ dầu khí” Bà Rịa - Vũng Tàu đang chuyển mình thành trung tâm kinh tế biển

Kiềng ba chân: Thủy sản, dầu khí và năng lượng tái tạo

Bà Rịa - Vũng Tàu được xem là thủ phủ dầu khí Việt Nam, chiếm trên 90% sản lượng khai thác dầu thô cả nước. Các cụm công nghiệp năng lượng trọng yếu như Phú Mỹ và Long Sơn tiếp tục mở rộng quy mô. Việc đầu tư LNG đang được đẩy mạnh.

Ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, chia sẻ: “Ngoài dầu khí, tỉnh đã và đang tập trung phát triển mạnh mẽ năng lượng sạch - điện LNG, điện mặt trời, điện gió ngoài khơi hướng đến trung hòa carbon và phát triển kinh tế biển hiện đại”.

Quy hoạch vùng biển đã xác định Xuyên Mộc, Đất Đỏ, Côn Đảo là trung tâm phát triển điện gió ngoài khơi, với tiềm năng lên đến 12.000 MW.

Đồng thời, điện mặt trời áp mái và trên cạn tăng trưởng nhanh, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững.

Về thủy sản, định hướng nuôi biển công nghệ cao sẽ phát triển tại Long Hải, Phước Hải, Bình Châu.

Năm 2024 sản lượng khai thác đạt gần 374.000 tấn (tăng 3,1%), nuôi trồng đạt 22.661 tấn (tăng 4,9%) trên diện tích hơn 6.100 ha.

Các cảng cá như Phước Tỉnh, Bến Lội đang được mở rộng quy mô để cải thiện chất lượng sản phẩm, nâng tầm hình ảnh và kết nối xuất khẩu.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, BR‑VT có đủ tiềm năng để trở thành trung tâm năng lượng biển. Điều quan trọng là cần chính sách đặc thù, chuyển đổi số, và quy hoạch không gian biển thông minh.

Cái Mép – Thị Vải là cụm cảng biển duy nhất tại Việt Nam tiếp nhận tàu mẹ trên 200.000 DWT, với tuyến container trực tiếp đến châu Âu và Bắc Mỹ. Đến giữa 2025, khối lượng hàng qua cảng này đạt khoảng 70 triệu tấn, tương đương hơn 2,8 triệu TEU.

Theo ông Nguyễn Văn Thọ, tỉnh đang đầu tư mạnh vào hiện đại hóa nền tảng logistics, phát triển cảng trung chuyển, cải thiện hạ tầng theo chuẩn ASEAN và quốc tế để phục vụ hành lang kinh tế TP.HCM - Đồng Nai - Tây Nguyên - Đông Nam Bộ.

BR‑VT đồng thời thúc đẩy quy hoạch Trung tâm logistics Cái Mép Hạ (1.763 ha), kết nối đa phương thức với cảng hàng không Quốc tế Long Thành và các tuyến cao tốc vùng như Biên Hòa - Vũng Tàu và Bến Lức - Long Thành, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất nhập khẩu và trung chuyển quốc tế.

Du lịch biển đảo và đô thị ven biển

Với hơn 305 km bờ biển và nhiều điểm đến nổi tiếng như Bãi Sau, Hồ Tràm, Long Hải, Côn Đảo, Bà Rịa ‑ Vũng Tàu đã và đang trở thành điểm đến du lịch biển quan trọng.

Theo số liệu thống kê, năm 2024, hoạt động du lịch được đánh giá phát triển khá tốt, doanh thu dịch vụ lưu trú tăng 13,1%; doanh thu dịch vụ lữ hành tăng 13,7% so với năm 2023. Tổng lượt khách du lịch đến tỉnh ước khoảng 16,1 triệu lượt, tăng 13,1% so với năm ngoái, trong đó, lượt khách lưu trú khoảng 4,965 triệu lượt, tăng hơn 11% (khách quốc tế lưu trú khoảng 260.000, tăng 11,4%).

Tỉnh đang phát triển đô thị biển tại Vũng Tàu, Long Hải, Đất Đỏ theo hướng thông minh - xanh - thích ứng khí hậu, đồng thời nâng cấp chất lượng dịch vụ nghỉ dưỡng, sinh thái, hấp dẫn đầu tư cao cấp.

Tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh du lịch chủ động làm mới các sản phẩm và thúc đẩy việc triển khai đưa các dự án du lịch vào hoạt động. Tỉnh sẽ tổ chức hội nghị đối thoại với doanh nghiệp, nhà đầu tư về du lịch, nhất là các dự án ven biển.

BR‑VT đặt mục tiêu xây dựng hệ sinh thái kinh tế biển bao gồm sáu ngành chủ lực đến năm 2030: Cng biển, logistics, vận tải biển; Khai thác và chế biến dầu khí, khoáng sản biển; Nuôi trồng, khai thác thủy sản và công nghệ sinh học biển; Du lịch biển, đảo và đô thị ven biển; Năng lượng tái tạo; Khoa học công nghệ biển và dịch vụ nghiên cứu biển.

Chính quyền tỉnh đã chủ động phối hợp với các ngành, hoàn thiện quy hoạch không gian biển, kết hợp đô thị và bảo vệ môi trường, thúc đẩy nghiên cứu và đầu tư đa ngành.

Đồng thời, địa phương xác định các chìa khóa phát triển.

Cụ thể, về chất lượng nguồn nhân lực: cần phát triển đào tạo chuyên sâu trong các ngành biển và logistics.

Về chính sách ưu tiên đầu tư: hoàn thiện cơ chế Free Trade Zone tại Long Thành và cảng biển để hút đầu tư nước ngoài.

Về chuyển đổi số và kinh tế xanh: tiến tới logistics 4.0, giám sát môi trường biển và quản lý năng lượng sạch hiệu quả hơn.

Từ “thủ phủ dầu khí” truyền thống, nay tỉnh BR-VT đang chuyển mình mạnh mẽ để trở thành trung tâm kinh tế biển toàn diện, trên nền tảng năng lượng sạch, thủy sản công nghệ, tài nguyên biển đa ngành và hệ sinh thái logistics xanh.

Lãnh đạo tỉnh nhà đã và đang định hướng trở thành hình mẫu phát triển kinh tế biển quốc gia, góp phần tạo động lực cho cả nước vươn mình trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng.