Người dân chưa tin tưởng vào y tế cơ sở vì chất lượng, cán bộ y tế, mức chi trả quá thấp

Chủ trì Hội nghị có Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và Thứ trưởng Bộ Tài chính - Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh.

Theo ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) nêu thực trạng, hầu hết các trạm y tế trên cả nước hiện này có rất ít bệnh nhân, trung bình chỉ khám 10-15 người/ngày, thậm chí có nơi chỉ một vài người. Nguyên nhân một phần do thiếu trang thiết bị y tế.

Ông Khuê dẫn chứng: “Tại nhiều nơi, ngay các thiết bị tối thiểu như dụng cụ khám bệnh, máy đo huyết áp, máy khí dung, xét nghiệm đường huyết máu mao mạch... cũng không có”.

Cũng theo Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, hầu hết các trạm y tế đều thiếu các thuốc trong danh mục, kể cả các thuốc cho điều trị các bệnh mạn tính thông thường. Điều đáng lo ngoại về trình độ cán bộ y tế ở tuyến cơ sở còn nhiều hạn chế.

Theo số lượng điều tra năm 2012, gần 50% cán bộ y tế tại cơ sở không biết huyết áp ở mức nào được chẩn đoán tăng huyết áp, 90% không biết cách sơ cấp cứu dị vật đường thở.

“Hiện Bộ Y tế đã ban hành thông tư quy định gói dịch vụ y tế cơ bản, trong đó trạm y tế được thực hiện 78 dịch vụ kỹ thuật, 244 thuốc. Đây là những dịch vụ tối thiểu, tuy nhiên qua khảo sát, các trạm y tế vẫn chưa cung ứng được.

Nhiều trạm y tế không thực hiện những kỹ thuật như đặt ống thông dạ dày. Rạch rộng vòng thắt nghẹt bao quy đầu trong nhi khoa, phẫu thuật vết thương phần mềm 5-10 cm, chích rạch áp xe... Hầu hết mới chỉ quản lý được số lượng người tăng huyết áp hoặc khám, kê đơn theo đơn thuốc ở tuyến trên”, ông Khuê nói.

Y tế cơ sở còn nhiều hạn chế thiết bị, máy móc phục vụ công tác khám chữa bệnh (ảnh minh họa)

Thứ trưởng Bộ Tài chính, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cũng chỉ ra hàng loạt điểm hạn chế tại y tế cơ sở khi chỉ kê đơn, bốc thuốc.

“Cần nâng cao nguồn nhân lực chăm sóc sức khoẻ ban đầu, đây là yếu tố quyết định, gắn với tính mạng sức khoẻ con người. Người dân không thể trao cho những người không có y đức, không có năng lực chuyên môn, ý thức trách nhiệm”, bà Minh nêu.

Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh đề nghị cần đổi mới cơ chế chính sách về đầu tư quản lý cho tuyến xã. Việc đầu tư trang thiết bị phải phù hợp với năng lực chuyên môn của trạm y tế xã.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhìn nhận, thời gian qua, y tế cơ sở có vai trò tích cực, được các tổ chức quốc tế đánh giá là điểm sáng, giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu thiên niên kỷ về giảm tử lệ tử vong mẹ, suy dinh dưỡng...

Hiện tại, số lượng khám chữa bệnh tại y tế cơ sở chiếm 70% nhưng chi phí khám chữa bệnh BHYT chỉ chiếm khoảng 30% tổng chi phí. Quỹ khám chữa bệnh BHYT giao cho trạm y tế thấp. Ngược lại số lượt khám chữa bệnh tại tuyến tỉnh, tuyến Trung ương chiếm chưa đến 30% tổng số lượt nhưng chi phí lại chiếm gần 70% tổng chi phí.

“Bạn bè quốc tế đánh giá trình độ chuyên môn của chúng ta tốt nhưng chi cho y tế cơ sở và khám chữa bệnh ban đầu quá thấp, như Hàn Quốc 19%, Nhật 26%, Đức đến 29%. Kinh nghiệm các nước phát triển cho thấy, đầu tư vào chăm sóc sức khoẻ ban đầu là hiệu quả và tiết kiệm nhất”, Bộ trưởng Tiến nêu.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại Hội nghị

>>>Hàng loạt nữ công nhân nhập viện vì nôn, tức ngực, đau đầu

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng thừa nhận người dân chưa tin tưởng vào y tế cơ sở vì chất lượng, cán bộ y tế, vì mức chi trả quá thấp, danh mục thuốc và kỹ thuật quá ít. Vì thế họ vượt lên tuyến trên, y tế cơ sở mất vai trò “tuyến đầu” gây tốn kém thời gian, tiền bạc, gây quá tải, tăng chi phí cho người dân, quỹ bảo hiểm.

Cũng theo Bộ trưởng Tiến, ngay đầu tuần tới, Bộ Y tế sẽ khai giảng khoá học về chăm sóc sức khoẻ ban đầu, quản lý các bệnh không lây nhiễm cho nhân viên y tế tuyến cơ sở, tiến tới xây dựng chương trình đào tạo bác sĩ gia đình, sau 6 năm học đa khoa sẽ học thêm 3 năm y học gia đình.

Tiến tới, Bộ Y tế cũng sẽ ép dụng các chính sách, tạo điều kiện cho cán bộ y tế cơ sở đi hàm thụ kiến thức chuyên môn, thậm chí làm ở tuyến trên (tuyến huyện) để họ trao dồi kiến thức, nâng cao trình độ, kỹ thuật.