Làn sóng thu hút FDI tạo cơ hội vàng cho bất động sản công nghiệp

Tại Hội nghị Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam, nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam đã trình bày báo cáo “Thực trạng - Chiến lược Phát triển bất động sản công nghiệp Việt Nam; Định hướng hoạt động của Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam (VIREA)”.

Theo đó, khi nhận định về cơ hội phát triển bất động sản công nghiệp, ông Phạm Nguyễn Toan cho rằng, Việt Nam vẫn thuộc nhóm các nước thu hút nhiều FDI nhất trong khối các nước đang phát triển.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng vốn FDI đăng ký đạt trên 21,5 tỷ USD, tăng 32,6% so với cùng kỳ, mức cao nhất kể từ 2009. Vốn FDI thực hiện cũng đạt trên 11,7 tỷ USD, tăng 8,1%, ghi nhận kỷ lục giai đoạn 2021 - 2025. Công nghiệp chế biến chế tạo chiếm tỷ trọng lớn nhất, khẳng định vị thế Việt Nam như “công xưởng” hấp dẫn với các nhà đầu tư quốc tế.

Bên cạnh cơ hội lớn, bất động sản công nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức cần vượt qua. Về vấn đề ESG và môi trường, tiêu chuẩn này ngày càng trở thành “giấy thông hành” để thu hút đầu tư, song việc triển khai tại các khu công nghiệp vẫn chậm, chủ yếu do chi phí cao, tư duy quản trị chưa dịch chuyển sang hướng bền vững, nguồn nhân lực và công nghệ còn thiếu hụt, trong khi chính sách chưa bao phủ tới nhà máy công nghiệp.

Trình bày định hướng hoạt động của Liên Chi hội, ông Phạm Nguyễn Toan cho rằng, trong nhiệm kỳ I (2024 - 2029), Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam đã xác lập phương châm hoạt động “Đoàn kết - Sáng tạo - Bền vững” như kim chỉ nam cho mọi hoạt động.

Trên tinh thần đó, giai đoạn 2025 - 2026 được xác định là bước đột phá, với nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng và phát triển hội viên, đồng thời củng cố tổ chức vững mạnh để tạo nền tảng cho sự phát triển dài hạn.

Để bất động sản công nghiệp bứt phá trong giai đoạn tới, Liên Chi hội đề xuất một số kiến nghị chính sách và giải pháp đột phá như hoàn thiện thể chế, chính sách cho bất động sản khu công nghiệp; nâng cấp hạ tầng số và quản trị thông minh; xây dựng cơ chế thu hút FDI thế hệ mới; phát huy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam; tổ chức diễn đàn ESG chuyên sâu; xúc tiến đầu tư quốc tế trọng điểm; phát triển mô hình khu công nghiệp tích hợp đô thị - dịch vụ; định vị thương hiệu quốc gia và chiến lược phát triển bền vững cho bất động sản công nghiệp.

Hiện thực hóa các mục tiêu này, nhà báo Phạm Nguyễn Toan cho biết, Liên Chi hội đã xây dựng kế hoạch hành động chi tiết giai đoạn 2025 - 2026 với các mốc quan trọng và hệ thống chỉ tiêu cụ thể. Hội phấn đấu trở thành đối tác tư vấn tin cậy của Chính phủ, đóng góp tích cực vào mọi chính sách lớn về khu công nghiệp.

“Với sự hậu thuẫn của bối cảnh thuận lợi (dòng vốn FDI, đổi mới thể chế, chính sách…) cũng như nỗ lực đổi mới của cộng đồng doanh nghiệp, chúng tôi tin rằng bất động sản công nghiệp Việt Nam sẽ tiếp tục bứt phá, trở thành bệ phóng đưa kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhanh và bền vững trong thập kỷ tới.

Phát biểu tại Hội nghị, TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch VNREA cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, bên cạnh những thuận lợi vẫn còn nhiều khó khăn, cần tập trung đề xuất các vấn đề then chốt để tháo gỡ, đặc biệt là với các khu, cụm công nghiệp mà các đồng chí đang trực tiếp hoạt động. Có vấn đề xuất phát từ địa phương, có vấn đề cần kiến nghị lên Chính phủ, Quốc hội.

Đồng thời Chủ tịch VNREA tiếp tục chỉ rõ thực trạng, hiện tỷ lệ lấp đầy tại nhiều khu, cụm công nghiệp còn dưới 85%, chỉ một số địa phương đạt trên 95%. Vướng mắc vẫn tồn tại như thuế đối ứng 20% của Hoa Kỳ, cùng khó khăn trong đền bù, giải phóng mặt bằng.

Về chính sách, TS. Nguyễn Văn Khôi đề nghị cần nghiên cứu Nghị định số 87/2025/NĐ-CP của Chính phủ Quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024 để kiến nghị về chính sách miễn giảm tiền thuê đất 30% năm 2024, do hồ sơ đã hết hạn 31/7. Hiệp hội kiến nghị tiếp tục giảm tiền thuê đất trong giai đoạn 2026 - 2027 vì doanh nghiệp còn khó khăn.

Ngoài ra, Hiệp hội cũng đề xuất nghiên cứu cơ chế thuê đất dài hạn 70 - 99 năm. Vấn đề gia hạn thuê đất hiện còn phức tạp, thủ tục rườm rà, cần kiến nghị cụ thể. “Văn phòng Hiệp hội sẽ mở kênh trao đổi trực tuyến để các hội viên Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp, Du lịch... cùng cập nhật và chia sẻ. Các chuyên gia cao cấp, đại biểu Quốc hội tham gia đều đóng góp thẳng thắn, giúp tăng sức nặng cho tiếng nói chung của Hiệp hội”, TS. Nguyễn Văn Khôi thông tin thêm.

Về định hướng phát triển, ông Khôi nhấn mạnh: “Các đồng chí cần đặt ra những hướng đi cụ thể, dài hạn cho bất động sản công nghiệp, trong bối cảnh thị trường đang đối mặt nhiều thách thức. Ví dụ, về nhà ở cho công nhân, các chính sách mới đã tạo thuận lợi nhưng triển khai còn nhiều bất cập. Một số khu công nghiệp đã bố trí nhà ở hiệu quả, chúng ta cần nhân rộng mô hình xanh, sinh thái ra toàn quốc”.

Còn nhân lực và năng lực cạnh tranh, ông Khôi cho biết, tỷ lệ lao động tay nghề cao còn thấp, cần liên kết đào tạo và nâng kỹ năng quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, trước áp lực thuế đối ứng của Mỹ và cạnh tranh từ các nước khác, chúng ta phải nâng cao năng lực cạnh tranh toàn diện.

Đối với các thủ tục hành chính, Chủ tịch VNREA đề xuất, cần tháo gỡ vướng mắc về môi trường, phòng cháy chữa cháy đang chồng chéo trong khu công nghiệp. Những khu đã có quy hoạch 1/500 thì không cần giấy phép xây dựng. Hồ sơ chủ trương đầu tư nên được tinh gọn, chỉ còn 1-2 trang A4. Một số lĩnh vực bất động sản cần cho phép chỉ định thay vì đấu giá, đấu thầu.