Côn Đảo: Điểm hẹn “đảo xanh, thông minh và đáng sống”
50 năm qua, từ một huyện đảo xa xôi, hạ tầng thiếu thốn, dân cư thưa thớt, Côn Đảo đã vươn mình, kinh tế - xã hội phát triển, hấp dẫn khách du lịch và nhà đầu tư. Từ 1/7, Côn Đảo trở thành đặc khu duy nhất của TP.HCM với định hướng phát triển thành “đảo xanh, thông minh và đáng sống”.
Rút ngắn khoảng cách giữa đảo và đất liền
Ông Phan Trọng Hiền, Chủ tịch UBND Đặc khu Côn Đảo cho biết, giao thông vận tải là lĩnh vực đã từng có quá nhiều khó khăn, gây tắc nghẽn cho Côn Đảo trước đây.
Đến nay, về cơ bản đã có bước cải thiện đáng kể, nhất là giao thông trên biển với sự đầu tư đóng mới những con tàu cao tốc, chở khách chạy tuyến Vũng Tàu - Côn Đảo, Sóc Trăng - Côn Đảo, TP.HCM - Côn Đảo.

Giao thông bằng đường hàng không cũng không ngừng phát triển với việc duy trì tuyến bay trực thăng Vũng Tàu - Côn Đảo và việc nâng cấp, mở rộng sân bay Cỏ Ống thành Cảng hàng không Côn Đảo, đưa tần suất chuyến bay từ TP.HCM đến Côn Đảo và ngược lại bằng máy bay ATR72 tăng đều hàng năm.
Từ năm 2.000, các thế hệ lãnh đạo và người dân Côn Ðảo đã tiếp tục hoàn thiện và phát triển kết cấu hạ tầng, hệ thống trường học, y tế, các khu vui chơi, giải trí trên đảo.
Hiện Côn Ðảo có khoảng 10.000 nhân khẩu, cuộc sống trên đảo ngày càng phát triển nhờ hệ thống đường, trường, trạm, điện… được Nhà nước đầu tư bài bản.
Theo báo cáo của UBND đặc khu Côn Đảo, ngày 12/8/1991, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được thành lập, Côn Đảo trở thành huyện thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Lúc đó, Đại hội Đảng bộ huyện Côn Đảo lần thứ IV (tháng 4/1992) đã đề ra Nghị quyết với mục tiêu tổng quát của huyện đến năm 1995 là: “Vượt qua khó khăn, thử thách, ổn định và phát triển kinh tế - xã hội theo các chức năng và phương hướng phát triển đã được xác định, tiếp tục tạo những nền móng ban đầu để chuẩn bị cho phát triển với tốc độ nhanh ở những giai đoạn sau”.

Nhiều công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật - xã hội trọng yếu tại Côn Đảo đã hoàn thành đưa vào hoạt động như: Đường Tây Bắc Côn Đảo; cải tạo nâng cấp Hồ chứa nước Quang Trung I và II; nâng cấp nhà ga cảng hàng không Côn Đảo đủ điều kiện mở một số đường bay nội địa từ Côn Đảo đến một số thành phố lớn trong nước; nâng cấp Trung tâm Quân dân y Côn Đảo; xây dựng Khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá tại Côn Đảo; bảo tồn, tôn tạo các khu di tích lịch sử cách mạng tại Côn Đảo (giai đoạn 1); xây dựng Đền thờ Côn Đảo… Hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, cấp điện, cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải, công viên, y tế, giáo dục, văn hoá thể thao… tại các khu dân cư ở Côn Đảo đã cơ bản đáp ứng nhu cầu phục vụ nhân dân.

Đặc biệt, ngày 4/9, Ban Quản lý dự án điện 3 - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã đóng điện xung kích thành công trạm biến áp 110 kV Côn Đảo, phục vụ việc cấp điện từ điện lưới quốc gia cho Đặc khu Côn Đảo.
Dự án có quy mô cấp điện áp 110kV, tổng chiều dài 103,7km, gồm 17,5km đường dây trên không, 77,7km cáp ngầm xuyên biển và 8,5km cáp ngầm trên đảo. Tổng mức đầu tư 4.923 tỷ đồng do EVN làm chủ đầu tư.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Ngay từ những năm 90 của thế kỷ trước, Côn Ðảo đã tìm cho mình những hướng đầu tư thích hợp như phát triển tiềm năng du lịch và kinh tế biển. Lượng khách du lịch đến với Côn Ðảo ngày càng nhiều. Năm 1991 chỉ có 1.000 khách du lịch thì năm qua Côn Ðảo đã đón hơn 17.000 lượt khách trong và ngoài nước đến tham quan.
Theo lãnh đạo Đặc khu Côn Đảo, cơ cấu kinh tế của Côn Đảo tiếp tục được điều chỉnh phù hợp qua từng giai đoạn phát triển.
Cụ thể, giai đoạn đầu, Côn Ðảo xác định hướng phát triển kinh tế với cơ cấu: “hải sản-dịch vụ-công nghiệp”. Giai đoạn 2001-2005, kinh tế tăng trưởng cao, đã chuyển dịch theo cơ cấu “dịch vụ-du lịch-công nghiệp”; đến giai đoạn 2015-2020, được chuyển thành “du lịch-dịch vụ-công nghiệp”. Năm 2020-2025, cơ cấu kinh tế lại chuyển dịch theo hướng “du lịch - dịch vụ, công nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp”.
Ông Lê Anh Tú, Bí thư Đảng ủy Đặc khu Côn Đảo cho biết, Đại hội Đảng bộ Đặc khu Côn Đảo lần thứ I nhiệm kỳ 2025-2030 đặt mục tiêu đến năm 2030, xây dựng Côn Đảo trở thành khu du lịch đẳng cấp khu vực và quốc tế, phát triển bền vững gắn với bảo tồn thiên nhiên, văn hóa, lịch sử; quốc phòng - an ninh vững chắc; chất lượng cuộc sống và hạnh phúc Nhân dân được nâng cao.
Chỉ tiêu chủ yếu gồm, tốc độ tăng trưởng GRDP trên 8,4%/năm; thu nhập bình quân đầu người tăng 29,75% so với 2025…
Ngoài ra, Côn Đảo cũng xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Từ đó, đặc khu được tạo lập kết cấu hạ tầng phù hợp để từng bước đưa Côn Ðảo trở thành một trung tâm du lịch chất lượng cao. Hệ thống giao thông đường bộ, hàng không, đường biển ngày càng được cải thiện.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được yêu cầu Côn Đảo cần xác định rõ “bản sắc riêng” làm nền tảng xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Định vị Côn Đảo là nơi hội tụ giá trị văn hóa - lịch sử, sinh thái tự nhiên độc đáo, hướng tới hình ảnh “đảo xanh, thông minh, đáng sống” kết hợp hài hòa giữa phát triển hiện đại và bảo tồn di sản.