Thức cả đêm vì nghi ngờ con dâu lấy trộm tiền, biết sự thật ai cũng thương cảm

Nhập viện tâm thần vì “nhớ nhớ, quên quên”

Ths.BS Nguyễn Văn Hải, Phòng Sức khỏe Tâm thần người cao tuổi và Y học giấc ngủ (M8), Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, bệnh viện mới tiếp nhận trường hợp bệnh nhân N.T.H (82 tuổi) được con gái đưa vào viện trong tình trạng luôn nghi ngờ có người ăn cắp đồ, có biểu hiện sa sút trí tuệ.

Con gái bà H. cho biết, bệnh nhân lấy chồng và sinh được 5 người con, hiện tất cả đã có gia đình riêng. Tiền sử sức khỏe của bệnh nhân trước đây hoàn toàn bình thường, gia đình không ai mắc bệnh lý tâm thần. Cách đây 7 năm, chồng mất vì ung thư, hiện bà H. đang ở cùng con trai cả, gia đình hòa thuận.

Khoảng 4 năm nay, bệnh nhân hay quên không uống thuốc, hay kể lại chuyện ngày xưa cũ, nấu cơm quên bật nút… Các triệu chứng ngày càng tiến triển nặng dần, thậm chí có lần đi ra ngoài không nhớ đường về. Đặc biệt, bà H. thường xuyên hoài nghi, dễ cáu gắt với mọi người trong gia đình, thường xuyên cất tiền nhưng không tìm lại được, nghi ngờ con dâu lấy cắp tiền của mình.

Khoảng 3 tháng trở lại đây, bà H. thường xuyên lo sợ vì cho rằng có người đến ăn cắp đồ đạc trong nhà mình, bệnh nhân mang đồ đạc bên ngoài vào nhà khóa chặt cửa đề phòng bị mất cắp, vài ngày lại đòi thay khóa 1 lần. Lo lắng bị mất trộm, nhiều đêm bà H. không ngủ, đi lại quanh nhà để trông đồ đạc. Dù được con cháu khuyên ngăn nhưng bà H. không nghe, ngược lại còn cáu gắt, đòi đánh người nên gia đình đã đưa bà vào Viện Sức khỏe tâm thần thăm khám.

Bác sĩ Hải cho biết, sau khi thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, bác sĩ nhận thấy, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc được, có sa sút trí tuệ, hoang tưởng bị thiệt hại, dễ cáu gắt và đêm ngủ ít. Từ những biểu hiện trên, bà H. được chẩn đoán bị sa sút trí tuệ trong bệnh Alzheimer khởi phát muộn, có biểu hiện hoang tưởng, kèm theo bệnh lý tăng huyết áp.

“Sau khi có chẩn đoán, bệnh nhân được điều trị suy giảm nhận thức, chống loạn thần. Sau 17 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc được, hết hoang tưởng, cảm xúc và hành vi tạm ổn định, ngủ được nhiều hơn. Hiện bệnh nhân đã được xuất viện, theo dõi và điều trị ngoại trú”, bác sĩ Hải thông tin.

Triệu chứng sa sút trí tuệ

TS.BS Nguyễn Thị Phương Mai, Trưởng phòng M8, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết Alzheimer là bệnh lý tâm thần phổ biến ở người cao tuổi. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây sa sút trí tuệ - hậu quả của quá trình thoái hóa dẫn đến chết tế bào thần kinh.

Theo thống kê của WHO, năm 2020 ước tính có khoảng 55 triệu người trên toàn thế giới bị sa sút trí tuệ, với gần 10 triệu ca mắc mới mỗi năm, trong đó Alzheimer chiếm 60-70% các trường hợp. Đáng nói, số người mắc sa sút trí tuệ tăng gấp đôi sau mỗi 20 năm, lên 82 triệu năm 2030 và 152 triệu năm 2050.

Còn tại Việt Nam, dân số hiện đang già hóa và thống kê cho thấy có khoảng 500.000 người trên 60 tuổi mắc sa sút trí tuệ, chiếm 5% dân số ở độ tuổi này. Sa sút trí tuệ là nguyên nhân tử vong đứng thứ 7 và là nguyên nhân gây ra tình trạng khuyết tật và phụ thuộc hàng đầu ở người cao tuổi.

Theo bác sĩ Mai, bệnh Alzheimer thường khởi phát âm thầm, khiến nhiều người không nhận ra mình đang mắc bệnh, hoặc nhầm lẫn những dấu hiệu quên nhớ với quá trình lão hóa tự nhiên.

Bác sĩ Mai cho biết, một số dấu hiệu nhận biết sớm Alzheimer như sau:

- Suy giảm trí nhớ: khó khăn trong việc nhớ các sự kiện gần đây, quên những việc vừa làm, hỏi đi hỏi lại cùng một thông tin, quên các từ ngữ hoặc tên gọi quen thuộc, quên vị trí để chìa khóa, mắt kính hoặc các vật dụng thường ngày khác, quên tắt bếp khi nấu ăn…;

- Giảm tiếp thu thêm thông tin mới;

- Giảm sự tập trung, chú ý;

- Giảm khả năng lập kế hoạch;

- Giảm vốn từ, giảm sự lưu loát khi nói và viết…;

Ngoài ra, người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì, rối loạn lipid máu, bệnh lý mạch máu não hay nghiện rượu, hút thuốc, bệnh mạch máu não, trầm cảm – các rối loạn tâm thần khác, lười vận động sẽ tăng nguy cơ bị Alzheimer…

Alzheimer cũng liên quan đến yếu tố gen, tuổi tác và giới tính. Theo đó, tuổi càng cao, nguy cơ mắc bệnh càng lớn, phụ nữ có nguy cơ mắc Alzheimer cao hơn nam giới.

Bác sĩ Mai cho biết để giảm nguy cơ mắc Alzheimer, mọi người cần tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội, duy trì mối quan hệ với gia đình bạn bè, tăng sự tương tác giữa các cá nhân trong gia đình và ngoài xã hội.

Việc tham gia vào hoạt động xã hội, việc quản lý bệnh nền, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, không dùng chất kích thích cũng giúp dự phòng sa sút trí tuệ.

“Khi bản thân hoặc người thân đang cảm thấy khó khăn khi ghi nhớ, nên sớm đến khám và tư vấn các bác sĩ chuyên khoa tâm thần”, bác sĩ Mai nói.