Sính lễ trong cưới hỏi Việt Nam

Trong lễ Nạp Tài ở miền Bắc và miền Nam có sự khác biệt nhau hoàn toàn. Miền Bắc thường quan niệm số lượng mâm lễ phải là số lẻ (những số lẻ như 1, 3, 5, 7, 9) được coi là những con số dương, và những gì thuộc về dương tính được coi như một biểu hiện của sự phát triển và tăng trưởng). Cách sắp xếp mâm quả cưới của Miền Bắc thường là “ngoài lẻ trong chẵn”, tức là số lượng mâm quả lẻ, nhưng những đồ vật Sính Lễ bên trong mâm quả là số chẵn, có đôi có cặp.

Trong khi đó số mâm quả miền Nam thường là số chẵn, 4 hoặc 6 mâm là lựa chọn của nhiều gia đình.

Mâm quả cưới xuất phát từ ý nghĩa gắn kết cho đôi lứa nên duyên bền chặt, thế nên quan niệm mâm cỗ cao thì hạnh phúc sẽ dài lâu là điều không đúng. Mâm quả cưới còn phải tùy thuộc vào điều kiện kinh tế hai nhà, là món quà khích lệ tinh thần cho đôi uyên ương mới bước vào cuộc sống hôn nhân bền vững. Điều quan trọng, gia đình hai bên phải hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau, mâm quả cưới là sự mở đầu câu chuyện cho mối lương duyên thông gia gắn kết hai nhà.

Những mâm quả bắt buộc phải có:

1. Trầu cau

“Miếng trầu là đầu câu chuyện”, từ ngàn xưa đến nay, dù đám cưới theo phong tục Bắc – Trung – Nam đều không thể thiếu khay trầu trong mâm quả cưới. Trầu cau hòa quyện cùng vôi sẽ tạo ra màu đỏ hồng như màu máu, tượng trưng cho sự sắt son bền chặt mà tất cả các cuộc hôn nhân đều hướng đến.

Đối với từng gia đình cũng có sự khác nhau trong việc lựa chọn mâm trầu cau, có gia đình thì muốn mâm cau 60 quả, có gia đình thì bắt buộc phải đúng mâm cau 100 quả.

2. Hoa quả

Mâm trái cây cũng là thành phần không thể thiếu trong mâm quả cưới. Trái cây nhiều màu sắc, kết hợp với nhau để dâng lên bàn cúng bái tổ tiên. Ông bà ta thường nói “hoa thơm, quả ngọt”, mâm trái cây trong quả cưới là quà tặng từ thiên nhiên, ngụ ý mong cho tình yêu, cuộc sống của đôi uyên ương mới sẽ ngọt ngào, tươi mới suốt cả cuộc đời.

Thông thường mâm quả sẽ có 05 loại trái cây – theo thuyết hòa hợp của trời đất phải có 5 ngôi sao là Kim-Mộc-Thủy-Hỏa-Thổ. Tuy nhiên về cách chọn trái cây cũng có nhiều nơi kiêng kỵ khác nhau, như có gia đình kiêng kỵ Cam, Lê vì ý nghĩa là cam chịu & lê lết.

3. Bánh

Mâm bánh có thể là bánh phu thê, bánh hồng, bánh pía, bánh kem, bánh cốm tùy vào yêu cầu của nhà gái và phong tục từng vùng. Ở miền Trung và miền Bắc, bánh phu thê hay bánh hồng là lễ vật không thể thiếu trong mâm quả cưới. Chiếc bánh phu thê bản thân nó cũng mang nhiều giai thoại khác nhau nhưng chung quy lại vẫn xoay quanh câu chuyện về tình nghĩa vợ chồng.

4. Rượu, trà, nước ngọt

Trà và rượu sẽ được dâng lên bàn thờ tổ tiên, như lời con cháu mời các vị cao niên, ông bà tổ tiên về chứng giám cho đôi trẻ và cũng là để xin phép tổ tiên cho đám cưới được diễn ra vui vẻ, hạnh phúc.

5. Gà và xôi

Mâm xôi gấc vun đầy bên cạnh con gà béo ngậy cũng là lễ vật thường xuyên xuất hiện trong các mâm quả cưới. Màu đỏ và sự dẻo dai của xôi gấc ngụ ý cho lời chúc vợ chồng son sắt, yêu thương nhau.

6. Quần áo và đồ trang sức

Thông thường áo dài do mẹ chồng mua cho con dâu mang ý nghĩa thể hiện sự quan tâm đến con dâu và thể hiện sự chăm sóc của mẹ chồng cũng giống như là mẹ ruột.

Tuy nhiên những nghi lễ này chỉ là tương đối, với mỗi địa phương lại có những thay đổi nhất định. Không nhất thiết phải y nguyên, và cũng tùy thuộc vào hoàn cảnh gia đình mỗi người mà sính lễ cũng có sự khác nhau.

Song Ngư (tổng hợp)