Đề xuất cấm phá thai trên 12 tuần tuổi: Chuyên gia nói gì?

Tổng cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình vừa đề xuất quy định cấm phá thai trên 12 tuần tuổi, trừ trường hợp bất khả kháng như hiếp dâm, loạn luân... Các chuyên gia y tế cho rằng điều này phù hợp, song nhiều chuyên gia xã hội học thận trọng kiến nghị cơ quan quản lý cần nghiên cứu thật kỹ, tránh làm khó người dân.

Siết chặt điều kiện

Vừa qua, Tổng Cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình đề xuất hai phương án nhằm siết chặt điều kiện nạo phá thai. Theo đó phương án 1 quy định tuổi thai dưới 12 tuần tuổi thì được phá thai trừ trường hợp phá thai vì lựa chọn giới tính thai nhi, phá thai gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của người phá thai.

Với thai từ 12 tuần trở lên sẽ bị cấm phá thai trừ các trường hợp mang thai gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của thai phụ, thai nhi; do thất bại trong sử dụng biện pháp tránh thai có tác dụng lâu dài, do loạn luân, bị hiếp dâm, người chưa thành niên, người chưa kết hôn hoặc có những bằng chứng về nguy cơ sinh ra những đứa trẻ có dị tật…

Lý giải về quy định này, ông Nguyễn Đình Bách- Vụ trưởng Vụ Pháp chế Thanh tra- Tổng cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình phân tích, phương án 1 sẽ hạn chế tình trạng phá thai quá dễ dãi, giúp làm tăng trách nhiệm phòng tránh thai, hạn chế sự lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi.

Cấm phá thai trên 12 tuần tuổi sẽ hạn chế được việc lựa chọn giới tính thai nhi.

Tuy nhiên, điều này cũng hạn chế quyền sinh sản của cá nhân, nhất là người mang thai ngoài ý muốn nhưng chưa muốn sinh, còn muốn rảnh rang để làm kinh tế, học tập… Việc cấm đoán cũng có thể làm gia tăng tình trạng nạo phá thai không an toàn.

"Các đối tượng có thai trên 12 tuần bị cấm phá thai có thể tìm đến các cơ sở chui, mất vệ sinh, người thực hiện thiếu chuyên môn. Điều này sẽ gây hậu quả như viêm nhiễm, vô sinh thậm chí gây thủng tử cung, băng huyết nguy hiểm đến tính mạng", ông Bách lo lắng.

Song nếu không có quy định cụ thể, để mặc mọi người phá thai theo nguyện vọng như hiện nay có thể dẫn đến tình trạng người dân chủ quan với phòng tránh thai, người làm dịch vụ phá thai cũng dễ dãi, mất an toàn, cơ quan quản lý buông lỏng… để lại nhiều hậu quả về mặt sức khỏe; có thể nhiều người sẽ lợi dụng để phá thai lựa chọn giới tính thai nhi (phá thai trên 12 tuần)…

Được biết, thời gian vừa qua, trên địa bàn thành phố Hà Nội, tình trạng lạm dụng phá thai bằng thuốc, phá thai khi thai đã lớn xảy ra khá thường xuyên, gây nguy hiểm cho sức khỏe thai phụ.

Bà Lưu Thị Liên- Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, thời gian vừa qua, trên địa bàn thành phố xảy ra một số trường hợp phá thai bằng thuốc tại các cơ sở khám chữa bệnh sản phụ khoa bị biến chứng chảy máu kéo dài, vỡ tử cung, sốc… rất nguy hiểm, phải chuyển tuyến, cấp cứu điều trị tại các bệnh viện của thành phố và trung ương, thậm chí có trường hợp nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Theo bà Liên, nguyên nhân là do các đơn vị chưa tuân thủ nghiêm túc các chỉ định, phá thai quá phạm vi cho phép.

Cần nghiên cứu kỹ

Trước đề xuất nêu trên, bác sỹ Lê Thị Kim Dung- Trưởng Khoa sản- Trung tâm Y khoa Thái Hà cho biết, bà ủng hộ quy định cấm phá thai trên 12 tuần tuổi theo đề xuất của Tổng cục Dân số.

Sở dĩ như vậy là do, việc phá thai trên 12 tuần sẽ hạn chế được tình trạng lựa chọn giới tính thai nhi, đồng thời hạn chế những nguy cơ về sức khỏe với thai phụ.

Bác sỹ Lê Thị Kim Dung cho biết, hiện nay tỷ lệ thanh thiếu niên phá thai rất lớn. Nhiều vụ phá thai khiến người trong cuộc cảm giác đau lòng vì sự thiếu hiểu biết đến đáng trách của các bạn trẻ và gia đình. Bà kể câu chuyện, cách đây vài tuần có trường hợp mẹ và con gái dẫn tới trung tâm phá thai khi thai hơn 4 tháng tuổi.

"Khi tôi hỏi, tại sao lại đi phá thai muộn như vậy, người con gái hồn nhiên cho biết cháu không biết có thai. Ngay cả người mẹ cũng không quan tâm gì tới con. Chỉ khi thấy con có triệu trứng nôn khan đi khám mới giật mình khi biết con có thai", bác sỹ Dũng buồn rầu kể lại.

“Phá thai khi tuần tuổi thai lớn sẽ có nhiều nguy cơ xảy ra như tình trạng nhiễm trùng, thủng tử cung (vì thai lớn, các bộ phận thai đã hình thành như chân tay, mắt mũi, bác sỹ phải can thiệp nhiều bằng các biện pháp kỹ thuật)”, bác sỹ Dung cho hay.

Mặc dù đồng tình việc siết chặt điều kiện nạo phá thai, song ông Nguyễn Đình Cử - Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Viện Nghiên cứu Dân số, Gia đình và Trẻ em cho rằng, quy định chỉ cho phép phá thai trên 12 tuần tuổi trong trường hợp loạn luân, hiếp dâm có vẻ là hợp lý song để xác minh, chứng thực các lý do này cũng mất thời gian, phiền toái và không dễ dàng với những người ít hiểu biết.

Bên cạnh đó, với quy định không cho phép phá thai trên 12 tuần tuổi vì lựa chọn giới tính thai nhi; khi đó ai sẽ là người chứng minh được người có yêu cầu phá thai là có mục đích lựa chọn giới tính thai nhi hay bản thân người phá thai tự khai, việc tự khai này liệu có đảm bảo độ tin cậy...

"Liệu ai có thể biết chắc chắn mục đích này ngoài cặp vợ chồng? Do đó rất khó cho cơ quan quản lý khi xác định họ phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính hay không. Do vậy trước khi đưa ra một thay đổi về chính sách, cơ quan quản lý cần nghiên cứu hết sức kỹ càng, tránh gây khó cho người dân và bản thân cơ quan thực hiện", ông Cử nói.

Theo thống kê của WHO mỗi năm trên thế giới có khoảng 80 triệu phụ nữ có thai ngoài ý muốn trong tổng số 210 triệu phụ nữ mang thai. Trong số này có khoảng 46 triệu phụ nữ phải nạo phá thai, chỉ có 27 triệu ca nạo phá thai hợp pháp và số còn lại là 19 triệu ca bất hợp pháp. Tính trung bình tần suất diễn ra phá thai tại các nước phát triển (nơi phá thai thường bị hạn chế) và tại các nước đang phát triển (nơi phá thai ít bị hạn chế hơn) tương đương nhau.

Tại Việt Nam, thống kê chưa đầy đủ của Tổng cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình, trung bình mỗi năm có khoảng 300.000 ca nạo hút thai ở độ tuổi từ 15- 19, trong đó 60%- 70% là học sinh, sinh viên.

Riêng tại Hà Nội, tỷ lệ thanh thiếu niên chiếm khoảng 30% dân số toàn thành phố nhưng tỷ lệ nạo phá thai đã chiếm trên 22%.

Ngân Dương