Đảm bảo an toàn sức khoẻ cho cộng đồng, cần xây dựng quy chuẩn cho các loại thuốc lá thế hệ mới

Giảm tác hại nhờ thuốc lá điện tử

Thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử) đang ngày càng được sử dụng nhiều ở Việt Nam, nhưng hiện nay tiêu chuẩn, quy chuẩn sử dụng sản phẩm này vẫn chưa rõ ràng. Đây là nội dung chính được đưa ra tại Hội thảo "Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới – tiêu chuẩn chất lượng hướng tới an toàn sức khỏe cộng đồng” được Viện Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng) tổ chức ngày 21/8, tại Hà Nội.

Thông tin tại hội thảo, ông Phùng Mạnh Trường, Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho biết, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự đoán trên thế giới sẽ có hơn 1 tỷ người hút thuốc trong tương lai. Mặc dù tỉ lệ hút thuốc đang giảm tại nhiều nước nhưng ước tính đến năm 2025 vẫn có khoảng 17 triệu người hút thuốc tại Việt Nam.

Hội thảo mang tên" Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới- Tiêu chuẩn chất lượng hướng tới an toàn sức khoẻ cho cộng đồng" vừa được tổ chức tại Hà Nội.

Những người này tiếp tục lựa chọn hút thuốc dù hiểu rằng họ đang đối mặt với những rủi ro lâu dàỉ và ngay lập tức. Tuy nhiên đáng chú ý, nhiều người dù tiếp tục hút thuốc nhưng đã chuyển sang sử dụng những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới để thay thế, ít nguy hại hơn.

Theo các chuyên gia tại hội thảo, cùng với việc khuyến khích người đang hút thuốc bỏ thuốc, ngăn chặn việc bắt đầu sử dụng thuốc lá, thì một trong những cách tiếp cận đối với nhóm người tiếp tục hút thuốc đó là chuyển sang sử dụng những sản phẩm thay thế ít nguy hại hơn.

Với sự phát triển và ứng dụng của khoa học công nghệ hiện nay, những loại hình sản phẩm thuốc lá mới gồm thuốc lá điện tử (e-cigarettes), thuốc lá làm nóng (heat-not-burn) có thể giảm tác hại so với thuốc lá truyền thống đã ra đời đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng.

Theo đại diện hãng Japan Tobacco International, hiện hãng này đã tung ra thị trường các sản phẩm có thể giảm từ 95 – 99% độc hại trong 9 chất độc được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị nên giảm trong khói thuốc lá (như Benzene, Formaldehyde, khí CO…).

Công ty PMI cũng đưa ra nhiều sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, nhắm mạnh vào khu vực thị trường các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia. Theo đại diện doanh nghiệp này, hiện nay, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đang chiếm 16,6% thị phần của Nhật Bản. Hoặc sau khi ra mắt thị trường Hàn Quốc vào quý II/2018, hiện nay thị phần thuốc lá điện tử đang chiếm khoảng 7,3% thị phần.

“Dự báo đến năm 2020 – 2025, sẽ có khoảng 17 triệu người Việt Nam phụ thuộc vào thuốc lá, theo con số của WHO. Nếu không thể bỏ thuốc, điều quan trọng là làm sao để giảm thiểu rủi ro tối đa tác hại cho người sử dụng” - đại diện PMI cho hay.

Đại diện Bristish American Tobacco cũng cho rằng, những nỗ lực chuyển sang sử dụng các nguồn Nicotine không đốt cháy cần được khuyến khích do nguy cơ gây hại của những sản phẩm này thấp hơn nhiều.

Ông Lê Thành Hưng, Phó Trưởng phòng Tiêu chuẩn Chất lượng 4, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam nhận định, trong khi còn có những tranh cãi về các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, về tính năng tác dụng cũng như việc áp dụng pháp luật thì không thể phủ nhận rằng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện tại Việt Nam đang được một bộ phận người tiêu dùng ưa chuộng.

Khẩn thiết xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kĩ thuật cho thuốc lá thế hệ mới

Mặc dù được sử dụng khá nhiều nhưng tại Việt Nam, hiện mặt hàng này chưa được phân loại hàng hoá, chưa có tiêu chuẩn và quy chuẩn kĩ thuật để nhập khẩu vào Việt Nam. Hiện nay sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đang được phân phối thông qua các kênh không chính thức tại Việt Nam đang ngày càng phổ biến do chưa được quản lý chặt chẽ. Đại diện PMI cho hay, việc phân phối thông qua các kênh này khiến Nhà nước thất thu thuế và tiềm ẩn nguy cơ sản phẩm giả, kém chất lượng, mất an toàn đối với sức khỏe người dùng.

Thuốc lá điện tử được trưng bày tại Hội thảo

Ông Lê Thành Hưng cho hay, trước sự xuất hiện của thuốc lá thế hệ mới, nhu cầu xây dựng tiêu chuẩn đối với các sản phẩm này cũng được đặt ra, trên cả hai khía cạnh là tiêu chuẩn về chất lượng và tiêu chuẩn về an toàn. Hiện nay toàn bộ tiêu chuẩn về thuốc lá hiện hành vẫn chỉ được áp dụng cho thuốc lá truyền thống.

Ở các quốc gia phát triển như Mỹ, Anh, Nga… tiêu chuẩn về thuốc lá thế hệ mới khá rõ ràng. “Người tiêu dùng luôn mong muốn vừa làm thế nào thỏa mãn được nhu cầu về nicotine, vừa giảm tác hại. Đây là điều các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có thể làm được và điều quan trọng lúc này là những tiêu chuẩn, quy chuẩn riêng cho sản phẩm thuốc lá thế hệ mới lưu hành tại thị trường Việt Nam” – đại diện Bristish American Tobacco cho hay.

Mặc dù tỉ lệ hút thuốc đang giảm tại nhiều nước nhưng ước tính đến năm 2025 vẫn có khoảng 18 triệu người hút thuốc tại Việt Nam. Thuốc lá điện tử ra đời năm 2002, đến năm 2019 tổ chức ISO đã có 2 tiêu chuẩn về thuốc lá điện tử và CORESTA có 4 tiêu chuẩn cho đối tượng này. Một số quốc gia châu Âu, Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc... cũng đã và đang xây dựng, công bố các tiêu chuẩn cho thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. Tại Việt Nam, toàn bộ tiêu chuẩn Việt Nam về thuốc lá hiện hành đều chỉ áp dụng cho sản phẩm thuốc lá truyền thống. Thuốc lá thế hệ mới hiện chưa được phân loại hàng hóa, chưa có tiêu chuẩn và qui chuẩn kĩ thuật để nhập khẩu vào Việt Nam.