Cụ bà 98 tuổi mượn TikTok dạy văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ

Cụ bà La Thị Khuê (98 tuổi, sống ở Lục Ngạn, Bắc Giang) được nhiều người biết đến nhờ những video giản dị, bình yên đậm chất làng quê Bắc Bộ ngày trước trên TikTok.

Cụ cho biết, cụ may mắn được đi nhiều và cũng trải qua nhiều giai đoạn khác nhau nên được tiếp xúc, học hỏi và lưu giữ được nhiều giá trị văn hóa từ thời xưa. Cụ muốn được chia sẻ những giá trị ấy đến các thế hệ con cháu, nên đã đồng ý để hình ảnh của mình xuất hiện trên TikTok.

Dù sống giữa nhịp sống hối hả của cuộc sống hiện đại, cụ Khuê vẫn giữ được nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc và thực hiện trong cuộc sống hàng ngày.

Những giá trị này dễ nhận thấy qua nếp sống hằng ngày của cụ như kể chuyện cho con cháu, vấn tóc, đội khăn, nấu ăn bằng bếp củi,… đặc biệt là cụ luôn tự tay làm các món bánh, kẹo, đồ ăn vặt cổ truyền.

Với xã hội phát triển và vô vàn tiện nghi, những quà vặt, bánh kẹo, đô ăn được chế biến sẵn là lựa chọn của nhiều người. Thế nhưng cụ Khuê lại chọn cách tự tay vào bếp làm mọi thứ. Từ bữa cơm hàng ngày đến những món loại bánh quà vặt như bỏng gạo/thóc, kẹo lạc, rựa mận, bánh gai, bánh dày,...

Cụ tâm sự: “Cần gì phải đi mua, thích ăn thì cứ vào bếp làm mà ăn”.

Video: Cụ Khuê làm bỏng thóc

Không chỉ giữ gìn văn hóa qua nếp sống, cụ Khuê còn lưu giữ lại nhiều vật dụng phổ biến khi xưa mà giờ đây đã không còn dễ tìm thấy như cái chạn bằng gỗ từ thời bao cấp, chiếc đấu đong gạo, chiếc bình vôi, cối đá, bộ chén bát cũ…

Dù đã ở tuổi "gần đất xa trời" nhưng cụ Khuê luôn học hỏi và ghi nhớ những bài học đã từng được dạy từ ngày còn tấm bé. Thời gian trôi qua nhưng những bài thơ nói về đạo lý sống ngày xưa được học, cụ vẫn còn nhớ rất rõ và vẫn có thể đọc một cách trôi chảy.

Bên cạnh đó, cụ Khuê còn tự làm thơ vào những lúc rảnh rỗi. “Không có ghi chép gì cả, nhưng bài nào mình làm thì vẫn nhớ cả” – cụ Khuê nói.

Về việc thành lập kênh TikTok, anh Thiệp (chủ kênh TikTok) cho biết đây không phải ý định từ đầu. Chỉ trùng hợp khi anh bắt đầu quay nhiều video của cụ hơn thì biết đến TikTok, vậy nên anh lựa chọn luôn nền tảng này.

“Anh biết cụ được mấy năm rồi, lần nào lên thăm cụ anh cũng chụp ảnh để lưu giữ hình ảnh của cụ. Đến gần đây mới bắt đầu quay nhiều video và đăng tải lên TikTok. Mục đích khi lập kênh là để trở thành một nơi lưu giữ, tái hiện và phổ biến văn hóa thông qua hình ảnh của cụ.

Trước khi quay và đăng thì anh cũng hỏi cụ rồi, cụ cũng thoải mái. Cụ cũng hiểu là mình muốn chia sẻ nên cụ làm cho xem. Nhưng để nói là có 1 trang này nọ trên mạng thì cụ không hình dung ra đâu, Chỉ biết là nó quay rồi đưa lên mạng thôi.” Anh Thiệp cho biết thêm.

Dù không hiểu TikTok là gì, nhưng cụ Khuê vẫn vui vẻ, thoải mái để anh Thiệp quay hình của mình. Bởi vì cụ cũng mong muốn phổ biến những giá trị truyền thống mình biết đến mọi người, như mục đích mà anh Thiệp chia sẻ với cụ.

Cụ Khuê hồi tưởng lại vừa cười vừa kể: “Mình cũng chỉ biết nó quay video mình nên cứ để nó quay thôi. Thế xong hôm sau ra ngoài thấy cái chị kia mới hỏi hôm trước cụ làm mà để chúng nó quay lên mạng thế, xung quanh ai thấy cũng hỏi vậy. Lúc bấy giờ mới biết mọi người ai cũng xem video của mình cả.”

Phải nói thêm rằng, hình ảnh cụ Khuê trong các video là một người bà bình dị, luôn tươi cười gần gũi và mang những nét đặc trưng của Bắc Bộ xưa. Ngoài đời thực, con người của cụ hầu như không có sự khác biệt với các video được đăng tải.

“Mình có gì quay nấy, không cố ý diễn hay sắp đặt. Nếu có thì cũng chỉ chỉnh lại vị trí của cái ghế hay mấy cái nhỏ nhỏ thôi… chủ yếu vẫn chỉ tập chung vào cụ” - anh Thiệp chia sẻ.

Đối với cụ Khuê, được chia sẻ những giá trị xưa cũ đến với mọi người là niềm vui của cụ với mong muốn những thế hệ con cháu sau này vẫn giữ gìn được giá trị truyền thống thông qua những món ăn cụ làm và những câu chuyện cụ kể.

Vậy nên, cụ biết gì thì sẽ phổ biến hết cho con, cho cháu qua những công việc gần gũi, đời thường nhất mà cụ vẫn làm hàng ngày.

Không chỉ vậy, cụ cũng luôn truyền tải tinh thần yêu đời và lạc quan đến mọi người: “Mình cứ chỉ nói chuyện vui, nghe chuyện vui thì tự khắc mình khoẻ. Khỏe tinh thần là khoẻ cái người mình. Đầu mình nhẹ thì làm cái gì nó cũng xuôi".

“Mong các cháu học tập giỏi, ra công tác thì công tác giỏi, sáng kiến hay. Trên dưới nể, mọi người yêu, xứng danh dòng dõi Bác Hồ", cụ Khuê gửi gắm thế hệ trẻ.

Cụ Khuê luôn yêu đời, sống với quan điểm tích cực và trân quý cuộc sống như vậy. Đó chính là những điều tích cực mà cụ muốn lan tỏa đến mọi người. Mong rằng những điều giản dị, đời thường và lối sống tích cực mà cụ lan toả sẽ giúp chúng ta chậm lại một chút để nhìn nhận cuộc sống tươi đẹp hơn.