Wifi công cộng: Tưởng “free” ai ngờ mất trắng

“Bẫy ngọt ngào” từ wifi miễn phí

Tại các trung tâm thương mại, quán cà phê hay nhà ga, chỉ cần bật Wifi trên điện thoại là bạn sẽ thấy hàng loạt điểm truy cập wifi miễn phí. Nhiều người không suy nghĩ gì đã kết nối ngay khi cho rằng không dùng thì phí.

Nhưng một số kẻ xấu lại lợi dụng tâm lý này để thiết lập các điểm phát wifi độc hại ở những nơi công cộng. Những điểm phát này thường có tên gây nhầm lẫn cao, rất giống với tên wifi thật khiến người dùng khó phân biệt.

Một khi bạn kết nối vào wifi độc hại này, đồng nghĩa với việc bạn đã phơi bày toàn bộ điện thoại của mình trước mặt hacker. Chúng có thể dễ dàng chặn bắt mọi dữ liệu bạn truyền qua điện thoại từ tin nhắn, mật khẩu đăng nhập cho đến thông tin tài khoản ngân hàng.

Nếu bạn đăng nhập vào ứng dụng mua sắm khi đang kết nối Wifi độc hại và nhập tài khoản, mật khẩu để đặt hàng, hacker có thể ngay lập tức lấy được thông tin đó và chiếm đoạt tài khoản của bạn. Khi bạn phát hiện ra thì tiền có thể đã "bốc hơi".

Đáng sợ hơn, chúng còn có thể cài mã độc, phần mềm gián điệp vào điện thoại thông qua wifi này nhằm kiểm soát thiết bị, đánh cắp thêm nhiều dữ liệu cá nhân, thậm chí giả mạo danh tính của bạn để lừa đảo người khác.

Cách nhận biết wifi độc hại

Trước tiên, hãy kiểm tra tên và nguồn gốc của wifi trước khi kết nối. Các điểm wifi miễn phí hợp pháp thường được đặt tên rõ ràng, có kèm thương hiệu hoặc tên địa điểm cụ thể, thông tin kết nối sẽ được dán ở nơi dễ thấy trong cửa hàng/quán. Nếu thấy wifi không rõ nguồn gốc, tên lạ hoặc sai chính tả, tuyệt đối không nên kết nối.

Thứ hai, quan sát trải nghiệm sau khi kết nối. Nếu sau khi kết nối mà tốc độ mạng rất chậm, hoặc điện thoại liên tục hiện quảng cáo, tự tải về ứng dụng lạ thì rất có thể wifi đó là giả mạo. Các điểm wifi công cộng thông thường tuy không nhanh bằng wifi gia đình nhưng cũng không gây ra hiện tượng bất thường như vậy.

Ngoài ra, một số hệ điều hành điện thoại hiện đại có tính năng cảnh báo bảo mật khi kết nối wifi. Nếu nhận được cảnh báo nguy hiểm nên thận trọng và tốt nhất là không nên kết nối. Nghe theo cảnh báo từ điện thoại sẽ giúp bạn tránh được nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Cách sử dụng wifi công cộng an toàn

Tất nhiên, không phải lúc nào wifi công cộng cũng nguy hiểm, nếu biết cách sử dụng đúng thì vẫn có thể đảm bảo an toàn. Trước khi kết nối wifi công cộng, hãy tắt tính năng tự động kết nối wifi trên điện thoại để tránh máy tự động kết nối với điểm phát nguy hiểm mà bạn không hay biết. Khi thật sự cần dùng, hãy chọn thủ công các điểm wifi đã biết và an toàn.

Sau khi kết nối, cố gắng tránh các thao tác liên quan đến thông tin cá nhân hoặc tài chính như đăng nhập ngân hàng, thanh toán online, xử lý tài liệu công việc quan trọng...

Nếu bắt buộc phải làm những việc này, hãy chuyển sang dùng mạng dữ liệu di động (4G/5G), tuy tốn một chút dung lượng nhưng sẽ giảm đáng kể nguy cơ bị lộ thông tin.

Một biện pháp nữa là sử dụng VPN (mạng riêng ảo). VPN giúp mã hoá dữ liệu truyền tải, khiến hacker khó có thể đánh cắp thông tin. Tuy nhiên, bạn nên chọn các dịch vụ VPN chính thống, uy tín vì một số VPN trôi nổi có thể là công cụ của chính hacker để thu thập dữ liệu của bạn.

Những lưu ý khác để an toàn cho điện thoại

Cập nhật hệ điều hành và ứng dụng thường xuyên: Các nhà phát triển liên tục vá lỗi bảo mật, nên việc cập nhật giúp nâng cao khả năng chống tấn công từ hacker. Nhiều lỗ hổng bị khai thác là do người dùng để thiết bị hoặc ứng dụng quá cũ, không được cập nhật.

Cài đặt phần mềm bảo mật: Hãy cài các ứng dụng bảo vệ điện thoại uy tín. Những phần mềm này có thể giám sát mạng, chặn mã độc và cảnh báo nguy cơ xâm nhập, giúp bạn yên tâm hơn khi sử dụng mạng.

Cẩn thận với trạm sạc công cộng: Ngoài wifi công cộng, trạm sạc điện thoại công cộng cũng tiềm ẩn nguy hiểm. Một số kẻ xấu có thể gắn thiết bị đánh cắp dữ liệu vào trạm sạc. Khi dùng trạm sạc, nên mang theo cáp sạc của riêng mình, tránh dùng dây sạc có sẵn ở trạm để giảm nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu.

Wifi miễn phí nơi công cộng tuy tiện lợi nhưng không nên chủ quan về mặt bảo mật. Việc hiểu rõ cách nhận biết wifi giả mạo, biết cách sử dụng an toàn, áp dụng các biện pháp bảo vệ khác sẽ giúp bạn vừa tận hưởng được tiện ích kết nối, vừa đảm bảo an toàn cho thông tin cá nhân.