Vì sao hạn chế đối tượng hưởng chính sách khuyến khích hỏa táng tại Thanh Hóa?

Ông Nguyễn Quang Hải, Phó chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa cho biết, dự kiến chính sách khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng sẽ chỉ ưu tiên cho đồng bào dân tộc miền núi và đối tượng chính sách (Ảnh: Quang Duy)

Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII sẽ tổ chức kỳ họp thứ 7 diễn ra vào các ngày 11, 12 và 13/7. Tại kỳ họp, cơ quan này dự kiến sẽ xem xét, thông qua 52 tờ trình của UBND tỉnh để ban hành các nghị quyết về cơ chế, chính sách. Một trong những vấn đề được đông đảo cử tri và các tầng lớp nhân dân quan tâm là chính sách khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2022 – 2025.

Dự thảo tờ trình của UBND tỉnh gửi HĐND tỉnh Thanh Hóa đến thời điểm này đã lấy ý kiến của các huyện, thị, thành phố, một số sở ngành có liên quan và tham vấn ý kiến phản biện của Ủy ban MTTQ tỉnh. Đáng chú ý, dự thảo tờ trình có một số nội dung hạn chế đối tượng được thụ hưởng chính sách. Cụ thể, đối tượng được nhận hỗ trợ là thân nhân, tổ chức, cơ quan, cá nhân trực tiếp đứng ra tổ chức mai táng theo hình thức hỏa táng cho người chết thuộc các đối tượng sau:

- Người chết thuộc hộ nghèo, người có công với cách mạng có hộ khẩu thường trú trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; người vô gia cư chết vô thừa nhận trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

- Người chết có hộ khẩu thường trú tại các huyện miền núi và các thôn, xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh (bao gồm cả thôn, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển ). Người chết thuộc hộ cận nghèo, người đang hưởng chính sách trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng theo Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 của Chính phủ thuộc các huyện, thị xã, thành phố đồng bằng, ven biển.

Mức hỗ trợ cho 2 đối tượng trên lần lượt là 4.500.000 đồng/người và 3.000.000 đồng/người.

Trước đó, vào năm 2015, HĐND tỉnh Thanh Hóa lần đầu tiên có nghị quyết về khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng (Nghị quyết số 153/2015/NQ-HĐND ngày 11/12/2015).

So với Nghị quyết số 153/2015/NQ-HĐND ngày 11/12/2015 chính sách khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 -2020 và kéo dài đến 31/12/2021 theo Nghị quyết số 339/2020/NQ-HĐND ngày 06/12/2020 của HĐND tỉnh Thanh Hóa (chính sách cũ), đối tượng được hưởng chính sách khuyến khích hỏa táng giai đoạn 2022 – 2025 bị hạn chế.

Nghị quyết số 153 của HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 - 2021 áp dụng với tất cả người dân có hộ khẩu thường trú, tạm trú trên địa bàn tỉnh (Ảnh: Quang Duy)

Theo chính sách cũ thì đối tượng là người có hộ khẩu thường trú, tạm trú tại tỉnh Thanh Hóa và người vô thừa nhận chết trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa sử dụng hình thức hỏa táng thì thân nhân, tổ chức chịu trách nhiệm mai táng được hưởng chính sách khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng. Chính sách cũ còn áp dụng cả đối tượng người mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật sẽ được hưởng hỗ trợ 100% chi phí hỏa táng.

Như vậy, so với chính sách cũ, dự thảo chính sách mới không ưu tiên khuyến khích đối với đối tượng thuộc khu vực thành phố và vùng đồng bằng.

Số liệu thống kê cho thấy, kể từ khi ban hành chính sách khuyến khích hỏa táng, tỷ lệ người dân lựa chọn hình thức hỏa táng cho người chết tại Thanh Hóa tăng dần qua các năm.

Năm 2016, số ca hỏa táng trên toàn tỉnh là 2.797 người, đạt hơn 11%; đến năm 2021, con số này là 8.066 người đạt 27,72%. Kinh phí chi hỗ trợ hỏa táng năm 2021 là 24,431 tỷ đồng.

Theo cơ quan soạn thảo tờ trình đề nghị ban hành chính sách khuyến khích sử dụng hình thức hỏa táng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2022 – 2025, đối tượng tham gia chủ yếu tập trung ở khu vực thành phố, đồng bằng và núi thấp.

Khu vực miền núi cao chưa thu hút được nhiều người dân tham gia (chỉ khoảng 150 ca/35.340 ca của cả tình). Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức của người dân trong việc tổ chức tang lễ theo tục lệ địa phương, điều kiện kinh tế còn khó khăn, đặc biệt là đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ ở địa bàn vùng miền núi xa nơi hỏa táng. Do đó, chính sách cần tiếp tục hỗ trợ chi phí sử dụng hình thức hỏa táng cho các đối tượng trên.

Mới đây, tại hội nghị thông tin về kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII, PV Gia đình Việt Nam đã nêu vấn đề tại sao chính sách khuyến khích hỏa táng mới dự kiến sẽ thu hẹp đối tượng được hưởng, chỉ ưu tiên người dân miền núi, vùng bãi ngang, đối tượng chính sách… Trong khi đó, áp lực về quỹ đất, môi trường ở khu vực thành phố, đồng bằng nặng nề hơn rất nhiều so với miền núi, vùng sâu, vùng xa?

Lý giải vấn đề này, ông Nguyễn Quang Hải, Phó chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa cho hay, chính sách được ban hành theo giai đoạn.

Trước đây khi người dân chưa quen sử dụng hình thức hỏa táng thì cần khuyến khích. Bây giờ người dân nói chung đã dần hình thành thói quen này nên chỉ tập trung ưu tiên, khuyến khích cho đồng bào dân tộc, đối tượng chính sách. Cũng theo ông Hải, vấn đề này mới là dự thảo, tới đây HĐND tỉnh sẽ xem xét, quyết định cụ thể.