Thầy giáo sáng lên lớp, chiều san đồi xây trường cấp 3 Đồng Lộc

Những ngày giữa tháng 11 trời Đồng Lộc dịu mát sau những đợt mưa kéo dài. Trước cổng trường THPT Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh tấm băng rôn to được treo trang trọng, ngay ngắn. Không khí kỷ niệm đang tràn ngập cả một khu thị trấn nơi sẽ đón hàng nghìn học sinh của các thế hệ về chung vui, gặp gỡ trong ngày kỷ niệm 50 năm thành lập trường.

Giữ đúng lời hẹn, sáng ngày 11/11 hàng nghìn cựu học sinh các khóa của trường THPT Đồng Lộc cùng nhau về trường. Không khí sân trường vốn đã nhộn nhịp cờ hoa những ngày qua nay càng rộn ràng, huyên náo đúng không khí của một ngày hội.

Ngay từ cổng vào, những cái bắt tay, những cái ôm nồng ấm sau tháng ngày xa cách giữa thầy trò, bè bạn đã mở đầu cho những câu chuyện không hồi kết.

Thầy giáo Lê Quốc Phơn mái đầu bạc trắng vẫn như mọi ngày giản dị trong chiếc áo sơ mi quen thuộc. Ở tuổi thầy chẳng cần cầu kỳ, hào nhoáng với ai nhưng sáng nay khuôn mặt thầy bỗng khác.

Người giáo già rưng rưng trong cái bắt tay, cái ôm với đồng nghiệp rồi xúc động kể lại chuyện xưa.

Hôm nay thầy Phơn và gần 20 thầy cô giáo khác, những người giáo viên đầu tiên của trường THPT Đồng Lộc đều đã có mặt tại đây từ rất sớm.

Bên chiếc bàn tròn và ấm chè xanh họ bắt đầu kể chuyện!

Thầy giáo Lê Quốc Phơn cho biết, thầy là giáo viên dạy môn Sinh học, một trong những người đầu tiên về trường cấp 3 Đồng Lộc khi trường chính thức ra đời vào năm 1973.

“Sau khi tốt nghiệp, tôi nhận nhiệm vụ công tác tại trường Đồng Lộc. Khi đó bác Bát trong hội đồng trường đưa chúng tôi về Đồng Mỹ và ở trong nhà dân.

Thời điểm đó họp hội đồng trường chỉ có 2 - 3 người. Tôi có thể đọc tên một số anh em như thầy Bình, thầy Anh, thầy Cứ, thầy Ái, thầy Tùng, thầy Vinh, thầy Thành, thầy Chiều dạy Văn, thầy Tiện dạy Sử…”, thầy Phơn xúc động nhớ lại.

Theo chia sẻ của thầy Lê Quốc Phơn, những ngày thầy và đồng nghiệp nhận nhiệm vụ trường chỉ là một lán trại nhỏ nằm trên đồi cao.

Thầy Phơn kể: “Ngoài việc lên lớp chúng tôi còn được giao nhiệm vụ ngồi máy xúc san đất. Công việc này kéo dài tận 3 tháng liên tục mới xong được mặt bằng.

Khoảng tháng 8 - 9 năm 1973 bắt đầu vào học. Lúc đó, mỗi xã lên làm một lán học bằng tre nứa, cỏ tranh… nhưng ai cũng háo hức”.

Trong trí nhờ của thầy Phơn và các đồng nghiệp khi đó, không chỉ lớp học làm bằng tre nứa đắp đất mà bàn học trong lớp cũng là những sản phẩm từ nguyên liệu này.

Chỉ sau mấy tháng chuẩn bị, ngày 05/9/1973, tiếng trống khai giảng năm học đầu tiên của Trường cấp 3 Đồng Lộc vang lên với trên 300 học sinh chia thành 9 lớp học gồm 4 lớp 8, 3 lớp 9 và 2 lớp 10.

Năm học này trường có 26 cán bộ, giáo viên, nhân viên do thầy Thái Kim Quý làm hiệu trưởng, thầy Nguyễn Duy Bát làm Phó hiệu trưởng. Đến niên khóa thứ 2 (1974 – 1977) mỗi khối 8, 9, 10 đều đã có tới 4 lớp.

“Tất cả giáo viên khi đó đều ở nhờ nhà dân do họ đi sơ tán chiến tranh chưa quay về. Học sinh khi đó là con em các xã Mỹ Lộc, Sơn Lộc, Xuân Lộc, Thượng Lộc… và các em tự về nhà của mình nhưng đường sá khó khăn nên việc đi lại là cực kỳ vất vả”, thầy Tiện – cựu giáo viên dạy môn Lịch sử cho biết.

Theo lời kể của thầy Phơn, tuy kịp san mặt bằng làm lán để bước vào năm học mới đúng tiến độ và thời gian yêu cầu nhưng khi dần ổn định các thầy cô giáo trong trường lại tiếp tục công việc sáng lên lớp chiều cuốc cào, dựng lán. Nhưng cũng nhờ những công việc vất vả bước đầu đó nên thế hệ giáo viên đầu tiên của trường đã có những năm gắn bó không thể nào quên với bao nhiêu kỷ niệm như ruột thịt, máu mủ.

Rời những ký ức của quá khứ, thầy Phơn xúc động khi cho biết, hiện tại thế hệ giáo viên đầu tiên của trường THPT Đồng Lộc đều đã nghỉ hưu nhưng trong số 26 thầy cô giáo xưa nay chỉ còn khoảng 20 người sống rải rác khắp Nam Bắc.

“Sau những năm công tác đầu tiên đã có những người chuyển sang đơn vị mới. Sau này tuy chúng tôi vẫn giữ liên lạc nhưng không thường xuyên gặp được nhau. Vì thế những lần đại lễ của trường như dịp này ai cũng háo hức về lại trường xưa để được gặp gỡ, ôn lại kỷ niệm”, một cô giáo khác cho biết.

Nhìn những mái đầu bạc trắng ít ai biết họ đã từng một thời gắn bó tuổi thanh xuân cùng nhau nơi đây để xây những tấm phên, viên gạch đầu tiên của trường THPT Đồng Lộc. Nay sau 50 năm họ trở về đây trong những cái ôm thắm tình, cười giòn trong những câu chuyện đầy ắp kỷ niệm.

Bên lề đại lễ của trường, Thạc sĩ Nguyễn Huy Tuấn - Bí thư Đảng ủy- Hiệu trưởng Trường THPT Đồng Lộc cho biết, 50 năm là sự kiện lớn của trường khi vinh dự được chọn lãnh đạo các cấp và đặc biệt là biết bao thế hệ học sinh của trường đã ra đi, trưởng thành nay về thăm lại trường xưa.

“Để hướng đến sự kiện kỷ niệm 50 năm thành lập trường THPT Đồng Lộc, trong suốt thời gian qua nhà trường đã được đón nhiều thế hệ học sinh về thăm trường. Nhà trường luôn mong muốn các học sinh sẽ về chung vui cùng trường trong dịp đại lễ để ôn lại những kỷ niệm của một thời học sinh”, thầy giáo Nguyễn Huy Tuấn chia sẻ.

Trải qua 50 năm ra đời và phát triển với những lần tách nhập, trường cấp 3 Đồng Lộc xưa nay là trường THPT Đồng Lộc đã không còn những mái nhà tranh nứa, thay vào đó là những dãy nhà 3 tầng nối tiếp nhau với hàng nghìn học sinh mỗi khóa. Tuy nhiên, trong tiềm thức những người giáo viên đầu tiên như thầy Phơn, thầy Tiện… ngôi trường vẫn thân thương, quen thuộc như chính họ, những con người đã từng không ngại gian khó để xây dựng và cống hiến cho những viên gạch đầu.

Sáng 12/11/2023, Trường Trung học phổ thông Đồng Lộc long trọng tổ chức Lễ Kỷ niệm 50 năm thành lập và đón nhận Huân chương Lao động Hạnh Ba của Chủ tịch nước.

50 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT Đồng Lộc có gần 2 vạn học sinh tốt nghiệp, trong đó có hàng ngàn học sinh đậu đại học; nhiều học sinh giữ các chức vụ quan trọng trong bộ máy của Đảng, Nhà nước; nhiều người có học vị tiến sĩ; được Nhà nước phong danh hiệu giáo sư, phó giáo sư....

Với những thành tích xuất sắc trong dạy và học, năm học 2018 - 2019, trường được UBND tỉnh tặng cờ “Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua”, “Đơn vị điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2016 - 2020”; Sở GD&ĐT, Huyện ủy, UBND huyện Can Lộc tặng nhiều giấy khen. Đặc biệt, năm học 2023-2024, nhà trường vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba.