Ông bà, cha mẹ là ngọn lửa thắp sáng, giữ gìn giá trị bản sắc văn hóa truyền thống

Người xưa có câu “Uống nước nhớ nguồn”, “Kính lão đắc thọ”… để nhắc nhở thế hệ hậu sinh khắc ghi những giá trị truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc của mỗi gia đình người Việt đối với thế hệ đi trước. Thế nhưng, với sự phát triển nhanh chóng về mọi mặt của xã hội hiện đại, người cao tuổi dường như đang bị “đào thải” khỏi vòng xoay giá trị bản sắc văn hóa truyền thống hết sức mau lẹ này…

Từ những thực tiễn đang diễn ra một cách chóng vánh đó đang có nguy cơ đẩy Việt Nam vào giai đoạn già hóa dân số nhanh hơn. Vì thế, Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp tới địa phương, trong đó có đề cập đến vấn đề cần quan tâm chăm sóc người cao tuổi tốt hơn để khẳng định sự đóng góp của người cao tuổi vẫn được xã hội, Nhà nước tôn trọng. Đồng thời, phát huy vai trò người cao tuổi và chăm sóc, phụng dưỡng, kịp thời trợ giúp người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn.

Có thể nói, gia đình Việt Nam từ ngàn xưa đến nay đều giữ gìn được những giá trị truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Những giá trị truyền thống tiêu biểu được nhắc đến là đạo hiếu (hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, yêu thương nhường nhịn với anh chị em) thủy chung, hòa thuận (trong quan hệ vợ chồng). Những giá trị tốt đẹp ấy luôn luôn được đề cao trong việc xây dựng nề nếp gia phong, giáo dục đạo đức cho con cháu… đã trở thành nếp sống văn hóa, đạo lý, là sức mạnh tinh thần để duy trì và phát triển bền vững truyền thống gia đình Việt Nam.

Trong việc xây dựng, duy trì và phát triển những giá trị truyền thống của gia đình, người cao tuổi với vị trí là ông bà, cha mẹ được xem là trụ cột của gia đình giữ vai trò vô cùng quan trọng. Người cao tuổi với vị trí, vai trò quan trọng ấy sẽ là những tấm gương sáng về đạo đức, lối sống, kinh nghiệm, xây dựng nên những gia đình “tam đại đồng đường”, “tứ đại đồng đường” mang giá trị cao đẹp.

Thế hệ người cao tuổi hôm nay là những người đã trải qua những giai đoạn lịch sử, xã hội đầy khó khăn gian khổ như chiến tranh giải phóng dân tộc, vật lộn với cuộc sống kinh tế khó khăn để vượt qua nhiều thử thách cam go góp sức xây dựng nên cuộc sống tươi đẹp hôm nay. Lớp người cao tuổi cũng là những người tích lũy được rất nhiều vốn quý về văn hóa, truyền thống dân tộc, kinh nghiệm sản xuất, đạo đức, lối sống để truyền “lửa” cho các thế hệ con cháu, đóng góp cho sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước.

Trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, vai trò của việc xây dựng gia đình văn hóa Việt Nam là vô cùng quan trọng. Quá trình đổi mới đã và đang đem đến cho gia đình Việt Nam những cơ hội phát triển rất to lớn và tích cực như mức sống của đại bộ phận gia đình được nâng cao, các chức năng cơ bản của gia đình có nhiều biến đổi theo chiều hướng tiến bộ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, gia đình Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức to lớn. Mặt trái của cơ chế thị trường đã tạo ra lối sống thực dụng, tôn thờ đồng tiền, coi thường đạo đức gia đình truyền thống. Các sản phẩm văn hóa độc hại đang thâm nhập ngày càng nhiều lối sống và sinh hoạt của thế hệ trẻ. Các tệ nạn xã hội luôn rình rập và đe dọa cuộc sống bình thường của nhiều gia đình…

Trước thực trạng này, việc giữ gìn và phát huy giá trị gia đình truyền thống là vô cùng quan trọng và cấp bách hơn bao giờ hết. Vị thế, vai trò của người cao tuổi càng trở nên quan trọng và càng có nhiều ý nghĩa đối với yêu cầu cấp thiết với toàn xã hội.

Theo chuyên gia về tâm lý học, người ở tuổi càng cao thì tâm lý càng giống như “trẻ nhỏ”, người già thường có tâm lý dễ bị tổn thương. Chính vì vậy trong gia đình hay ngoài xã hội, khi gặp người già, những người con, người cháu cần quan tâm, hỏi han chăm sóc họ bằng những việc làm, hành động cụ thể chứa đựng tình cảm chân thành của mình.

Ngoài ra, việc chăm sóc, phụng dưỡng người cao tuổi không chỉ thể hiện ở việc chu cấp kinh tế mà còn là sự quan tâm, chăm sóc sức khỏe và phục hồi chức năng, đưa họ đi khám chữa bệnh định kỳ. Sức khỏe của người cao tuổi là một trong những vấn đề then chốt có ảnh hưởng trực tiếp đến hạnh phúc của mỗi gia đình cũng cần được quan tâm kịp thời.

Hãy coi người cao tuổi người đi đầu trong các phong trào xây dựng gia đình văn hóa, dòng họ hiếu học, để họ sống vui, sống khỏe, sống có ích trong gia đình và xã hội. Động viên người cao tuổi tham gia đóng góp ý kiến xây dựng chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Vì thế, mỗi gia đình, đặc biệt là các thế hệ con cháu cần phải làm tốt vai trò chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ mình để họ là ngọn lửa thắp sáng, giữ gìn giá trị cốt lõi bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Việt.