NSƯT Tố Nga: "Ba chắp cánh ước mơ, mẹ là nguồn cảm xúc cho tiếng hát của tôi"

Mặc cho sự xuất hiện ngày càng nhiều của các thể loại âm nhạc hiện đại hay ảnh hưởng từ trào lưu phát triển của thế giới, dòng nhạc dân ca trữ tình Việt Nam vẫn có một chỗ đứng và sức sống bền bỉ trong lòng công chúng.

Sức sống mãnh liệt ấy được đóng góp một phần không nhỏ bởi tiếng hát ngọt ngào của NSƯT Tố Nga, chính giọng ca sắc nét, chuyên chở nhiều cảm xúc của chị đã mang nhạc dân ca, nhạc trữ tình đến gần hơn với người yêu nhạc.

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, NSƯT Tố Nga đã có những chia sẻ với Tạp chí Gia đình Việt Nam về suối nguồn cảm xúc đã tạo nên tiếng hát của chị cũng như những dự định tương lai cho một dòng nhạc luôn bền vững trong lòng công chúng.

"Ba đã nuôi dưỡng và chấp cánh cho ước mơ của tôi"

Được biết, chị sinh ra trong gia đình không có ai làm nghệ thuật. Xin hỏi tâm hồn nghệ sĩ và giọng hát ngọt ngào, sắc nét của chị được thừa hưởng từ ai?

Đúng vậy, Tố Nga sinh ra và lớn lên trong một gia đình không có ai theo nghệ thuật. Có lẽ Nga được thừa hưởng gen thơ ca, văn chương, nghệ thuật từ ông tổ của mình là cụ Nguyễn Công Trứ. Câu nói bất hủ của cụ chính là nền tảng cho Nga phấn đấu trong suốt sự nghiệp của mình:

“Đã mang tiếng ở trong trời đất

Phải có danh gì với núi sông"

Những năm thập niên 90 của thế kỷ trước chị đã được mời đi hát khắp các sân khấu lớn, nhỏ ở địa phương. Thời điểm chập chững bước chân vào nghề đó, chị có được gia đình hỗ trợ? Chị có thể một vài kỷ niệm là dấu mốc để chị kiên trì theo đuổi con đường này?

Tố Nga đi hát từ nhỏ. Khi còn ngồi ghế nhà trường Nga đã đam mê âm nhạc và không từ chối bất cứ một cơ hội nào để được đứng trên sân khấu và cất tiếng hát của mình. Nhưng để có được ngày hôm nay, có lẽ đó là sự quyết tâm vươn xa, khát khao đưa mình ra khỏi lũy tre làng.

Năm 1996, Nga tốt nghiệp trường trung cấp Văn hóa Nghệ thuật tỉnh và được phân công về công tác tại Trung tâm Văn hóa tỉnh. Với mọi người, công việc lúc đó của Nga rất mỹ mãn, cuộc sống của một người con gái vậy là yên ổn, có bằng cấp, một công việc ở nhà nước... nhưng trong lòng Nga vẫn khao khát học lên nữa và vươn xa hơn nữa. Vì vậy thay vì an phận với công việc hiện tại, Tố Nga quyết định học tiếp. Đó cũng là dấu mốc quan trọng để có Tố Nga của ngày hôm nay.

Nhưng thời điểm đó, sợ gia đình ngăn cản nên Nga trốn mẹ nộp hồ sơ và tự đi thi. Sau khi có kết quả đỗ, mẹ Tố Nga vẫn không đồng ý cho đi học tiếp vì hiện tại đã yên ổn rồi, mẹ không muốn con gái bước vào một con đường khác có phần chông chênh hơn.

Nhưng may mắn Tố Nga có ba đồng hành. Hai ba con âm thầm chuẩn bị hành trang và “trốn mẹ” ra Hà Nội nhập học. Với vỏn vẹn 200 ngàn đồng ba cho làm lộ phí và chiếc rương sắt (hiện giờ Tố Nga vẫn còn giữ), ba đã nuôi dưỡng và chấp cánh cho Nga.

"Mỗi khi hát về mẹ đều rung động"

Có lẽ hình ảnh xuất hiện nhiều nhất trong suốt sự nghiệp của chị là mẹ. Không chỉ từng hình ảnh MV, câu hát... mẹ đã ảnh hưởng như thế nào đến tiếng hát và cảm xúc của chị khi biểu diễn?

Tố Nga nghĩ rằng hình ảnh người mẹ trong thơ ca và âm nhạc nói chung luôn hiện hữu. Mẹ là hình ảnh gần gũi, thiêng liêng, là chỗ dựa, là tiếng khóc tiếng cười từ tấm bé. Rồi lớn lên khi hạnh phúc hay khổ đau thi câu đầu tiên chúng ta hay thốt lên là "Mẹ ơi...". Câu "À ơi ru hời" của mẹ cũng là điều thiêng liêng trong trái tim mỗi chúng ta. Vì vậy mỗi khi hát các ca khúc về mẹ, Tố Nga luôn có nhiều rung động.

Sau nhiều thăng trầm của cuộc sống, cảm xúc của chị khi hát về mẹ có thay đổi so với những năm trước?

Mỗi giai đoạn cuộc đời đều cho ta nhiều giá trị của cuộc sống. Sau khi bước qua những khổ đau và nhất là khi bản thân mình cũng được làm mẹ, mỗi câu hát, mỗi câu chuyện được Nga kể về mẹ qua những tác phẩm âm nhạc cũng cảm xúc và sâu lắng hơn nhiều.

Chúng ta hát về mẹ ở tuổi 20 với sự trong trẻo của tuổi mới lớn thì ở tuổi 40, tiếng hát về mẹ có sự rung động xao xuyến và sâu sắc hơn. Nga chắc chắn như vậy.

Khi nghe chị hát về cha mẹ trên sân khấu, cha mẹ chị có từng chia sẻ cảm xúc không?

Cả gia đình rất tự hào về Nga. Nga mang tiếng hát của mình để truyền tải tình yêu đó đến mọi người.

"Âm nhạc dân tộc đã và sẽ luôn trường tồn"

Thời gian gần đây, nhiều nghệ sĩ trẻ nổi tiếng, có chỗ đứng vững chắc trong thị trường âm nhạc, nhiều dòng nhạc khác cũng được du nhập và nhiều bản Hit thường xuyên ra đời. Chị có từng vì thế mà cảm thấy phải thay đổi quan điểm làm nghề của mình?

Mỗi thế hệ nghệ sĩ đều có chỗ đứng riêng của mình. Mỗi người đều có sự tự hào riêng nên thị trường âm nhạc thời hiện tại có muôn màu muôn vẻ thì bản thân Tố Nga vẫn luôn vững một niềm tin với nghề.

Bằng chứng là Nga vẫn đều đặn ra mắt các sản phẩm âm nhạc và gần đây nhất, tháng 6/2025 Nga vừa ra mắt bộ ba sản phẩm bao gồm đĩa Than, Băng Cối, CD vol 15 mang tên Cỏ.

Chị có lo lắng phải có một tác phẩm Top trending hay phải có "công thức mới" để tác phẩm đến nhanh hơn với khán giả không?

Tố Nga không còn trẻ để có thể có Top trending cũng như dòng nhạc đỏ, trữ tình, dân ca thì việc đó lại càng khó hơn. Nhưng như Tố Nga đã chia sẻ, mỗi người có chỗ đứng của riêng mình nên Nga tin rằng các tác phẩm của mình cũng vậy.

Chị đánh giá về dòng nhạc trữ tình, nhạc đỏ và nhạc dân gian ở thị trường âm nhạc hiện nay? Chị có lo lắng dòng nhạc này bị mai một theo thời gian?

Âm nhạc dân tộc đã và sẽ luôn trường tồn. Nga tin như vậy. Con người Việt Nam yêu nước nồng nàn, yêu quê hương tha thiết và âm nhạc truyền thống chính là nơi chứa đựng và truyền tải tình yêu đó.

Kể cả các bạn trẻ thuộc thế hệ GenZ, có thể yêu thích các dòng nhạc hiện đại nhưng trong những thời điểm lịch sử của đất nước như đợt diễu binh ngày 30/4 vừa qua, khi tiếng hát dân ca về quê hương đất nước cất lên, tôi tin rằng không ít bạn trẻ cũng trào dâng sự xúc động, tự hào.

Âm nhạc dân tộc như vậy đó. Có thể không "hot" luôn khi ra đời nhưng luôn trường tồn, len lỏi và sống mãi trong tim của hàng triệu trái tim người Việt.

Hiện tại, có không ít bạn trẻ vẫn theo đuổi dòng nhạc trữ tình, nhạc đỏ và nhạc dân gian. Nếu để tâm sự, chia sẻ với thế hệ đàn em, chị sẽ khuyên họ trau dồi những gì để làm nghề và được khán giả đón nhận?

Mỗi người sẽ có một hướng phát triển riêng tùy theo sở trường của mình. Dòng nhạc nào cũng sẽ có chỗ đứng nếu các bạn làm nghề một cách nghiêm túc.

Cảm ơn chị đã chia sẻ!

NSƯT Tố Nga sinh năm 1976 tại Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Khi theo học Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hà Tĩnh, chị giành nhiều giải thưởng như: Huy chương Vàng Hội diễn học sinh, sinh viên chuyên nghiệp toàn quốc, huy chương Vàng Liên hoan Tiếng hát miền Trung tại Nha Trang, huy chương Vàng Tiếng hát Làng Sen tại Nghệ An...

Năm 1997, chị được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hà Tĩnh giới thiệu sang Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) để luyện thanh nhạc cũng như thi tuyển vào Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.

Sau khi giành giải ba cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội năm 1999, Tố Nga được đặc cách vào Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam. Tại đây, chị đoạt nhiều huy chương, bằng khen và được trao danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) vào năm 2016.