Nối ngón tay đứt lìa cho nam thanh niên 22 tuổi

Nam công nhân N.V.D, 22 tuổi vừa được hồi phục chi thể tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương sau một tai nạn lao động nghiêm trọng. Trong lúc vận hành máy cắt dọc tại xưởng cơ khí, do đeo găng tay bảo hộ quá rộng, tay anh bị cuốn vào trục quay, khiến lưỡi dao chém đứt đốt xa ngón trỏ tay trái.

Tổn thương phức tạp khiến xương, mạch máu và thần kinh bị cắt đứt hoàn toàn, chỉ còn một lớp mô mỏng giữ phần ngón tay với bàn tay. Kiểm tra lâm sàng cho thấy phần ngón bị tách rời mất tuần hoàn, xẹp, không còn đàn hồi và nhợt nhạt - dấu hiệu rõ ràng của hoại tử.

Các xét nghiệm chuyên sâu xác nhận ngón tay mềm, không bật lại khi ấn và không chảy máu khi châm kim. Nếu không can thiệp khẩn cấp, phần chi thể này sẽ không thể cứu vãn.

Theo TS.BS Dương Mạnh Chiến, chuyên gia phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ, đứt rời tại đốt xa ngón trỏ là một trong những thách thức lớn nhất trong vi phẫu. Khác với vùng gần bàn tay, nơi mạch máu lớn hơn, tại đốt xa động mạch và tĩnh mạch đều rất nhỏ, khó tìm và dễ tắc sau khi nối. Ngay cả ở các bệnh viện lớn có chuyên môn cao, tỷ lệ thành công ở vị trí này vẫn còn hạn chế.

Tuy nhiên, với bệnh nhân trẻ tuổi và tổn thương xảy ra ở ngón trỏ - ngón tay đóng vai trò quan trọng trong sinh hoạt và lao động - các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật vi phẫu khẩn cấp với mục tiêu nối lại mạch máu, thần kinh và cố định xương để bảo tồn chức năng chi thể.

Ca mổ đòi hỏi sự tập trung và chính xác tuyệt đối. Các bác sĩ sử dụng kính vi phẫu phóng đại hàng chục lần để quan sát các động mạch nhỏ hơn cả tế bào mỡ. Chỉ khâu chuyên biệt, mảnh hơn sợi tóc, được dùng để nối mạch máu.

Sau nhiều giờ phẫu thuật, các mạch máu đã được nối lại, xương cố định bằng đinh xuyên và thần kinh phục hồi một phần. Do kích thước mạch máu quá nhỏ và nguy cơ co thắt cao, tuần hoàn tại đầu ngón tay sau mổ chưa ổn định. Bệnh nhân được theo dõi sát sao, với các biện pháp hỗ trợ tuần hoàn liên tục.

Sau 14 ngày, ngón trỏ của bệnh nhân bắt đầu hồi phục tích cực. Đầu ngón hồng hào trở lại, đàn hồi tốt và có tín hiệu sống rõ ràng. Các bác sĩ đánh giá kết quả khả quan, dù bệnh nhân cần tiếp tục vật lý trị liệu để phục hồi chức năng hoàn toàn.

Từ ca bệnh này, các bác sĩ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ an toàn lao động khi vận hành máy móc. Người lao động cần sử dụng bảo hộ đúng cách: găng tay phải vừa vặn, không dư vải; tóc dài, quần áo rộng hoặc dây đeo cũng cần được cố định chắc chắn. Khi làm việc với máy cắt, máy dập hoặc máy có trục quay, cần tập trung và tuân thủ quy trình an toàn tuyệt đối.

Nếu không may xảy ra tai nạn đứt rời chi thể, cần xử trí đúng cách: bọc phần đứt vào gạc sạch ẩm, cho vào túi nilon kín, rồi đặt túi này vào túi thứ hai chứa hỗn hợp đá và nước, tránh để chi thể tiếp xúc trực tiếp với đá lạnh. Đưa nạn nhân và phần chi thể đến bệnh viện sớm nhất có thể, lý tưởng trong vòng 6 giờ (hoặc tối đa 24 giờ nếu bảo quản lạnh đúng cách).

Ngón trỏ và ngón cái là hai ngón tay cốt lõi nhất trên bàn tay, đóng vai trò thiết yếu trong sinh hoạt và lao động. Tổn thương ở các ngón này, dù nhỏ, cũng có thể gây ảnh hưởng lâu dài nếu không được xử trí kịp thời.

Trường hợp trên không chỉ là lời cảnh báo về những rủi ro trong môi trường lao động mà còn cho thấy vai trò quan trọng của y học hiện đại, đặc biệt là vi phẫu, trong việc bảo tồn chi thể và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Ý thức phòng tránh tai nạn và sự chủ động xử trí khi sự cố xảy ra chính là chìa khóa bảo vệ sức khỏe và khả năng lao động của mỗi người.