Theo quan niệm dân gian, ngày Vía Thần tài thường sẽ rơi vào ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm và là một sự kiện quan trọng không chỉ với người làm kinh tế.
Bởi ý nghĩa tích cực, nhiều may mắn và sự an lành trong ngày Vía Thần Tài đem lại nên đây là dịp những ai đang mưu cầu sự ổn định, thịnh vượng trong công việc cũng như đứng trước hành trình khám phá những thử thách mới của cuộc sống, sẽ phải lưu tâm. Nhưng liệu những điều bạn biết về ngày Vía Thần Tài là đã chính xác và trọn vẹn?
Trao đổi với Gia đình Việt Nam, Thạc sĩ Nguyễn Hoàng - Chuyên gia văn hóa và phong thủy - Viện Phong thủy Hoàng Gia Việt Nam cho biết, có một vài sự tích về Thần Tài nhưng không thống nhất.
Đa phần ngày vía của các vị Thần được thờ ở nhân gian là ngày các vị ấy từ giã cõi trần để trở về thiên giới sau một nhiệm vụ được Ngọc Hoàng phân công hay một sự sơ suất hoặc bị trừng phạt nào đó.
Tương truyền, ngày Thần Tài về trời là ngày 10 tháng Giêng âm lịch. Trước khi đi, thần và người vẫn luôn có những ân tình mà người xưa gọi là lưu phước lưu ân cho tín chủ. Vì thế, dân gian cho rằng, vào ngày vía Thần Tài thì nếu ai tưởng nhớ sẽ được Thần Tài phù hộ.
Từ lâu người dân nước ta đã thờ thần Lửa, thần Nước, thần Bếp, thần Thổ Địa, thần Lộc… và thần Tài cũng nằm trong hệ sinh thái tín ngưỡng thờ Thần.
Thần Tài xuất hiện trước hết từ Trung Quốc rồi theo các tiểu thương người Hoa du nhập vào Việt Nam trở thành một biểu tượng tinh thần cho việc sung túc và thịnh vượng.
Sau đó, Thần Tài được thờ phổ biến trong các công ty, cửa hàng, nơi những người kinh doanh thực hiện. Vì thế, ban thờ Thần Tài được đặt ở một vị trí quan trọng và chăm sóc hàng ngày.
Những người không kinh doanh buôn bán hiếm khi lập ban thờ Thần Tài nhưng trong tâm khảm vẫn mong cầu một đấng siêu nhiên có thể trợ giúp cho mình may mắn trong việc mưu cầu tiền bạc.
Vì thế, vẫn có một hấp lực không nhỏ đối với những người này mỗi khi được nhìn thấy hay nhắc đến những vật phẩm cầu may. Thông thường, vào ngày Vía Thần Tài, người dân hay đi mua vàng để cầu may. Vì sao vậy?
Vàng là một trong những vật có giá trị nhất về mặt kinh tế, là biểu tượng cho sự tích lũy và giàu có. Việc mua vàng để cầu may vào ngày Vía Thần Tài là một quan điểm có tính chất truyền miệng trong dân gian, bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Thần của một bộ phận người Á Đông.
Hoạt động mua vàng vào ngày Vía Thần Tài mang nặng tính chất kỳ vọng riêng tư về mưu cầu lợi ích chứ hoàn toàn không có giá trị về mặt phong thủy hay năng lực tâm linh, mà đơn giản là được các tiệm vàng dẫn dắt để tăng doanh thu của họ.
Nếu coi Thần Tài mà một đại sứ được trời đất phân công để cai quản và trợ giúp tài lộc cho thế gian, thì nhân ngày này, mọi người nên cảm tạ trời đất, ơn trên đã ban cho mình đồ ăn, thức uống và của cải.
Việc bày tỏ tấm lòng thành kính có thể thực hiện tại bất cứ đâu, vào lúc nào, vì người xưa cho rằng “trên đầu ba thước có thần linh” nên chỉ cần tâm khởi là thần biết, miễn sao thực lòng, chứ không câu nệ về hình thức.
Đối với những người thờ Thần Tài, nên dọn dẹp lau sạch ban thờ, rút tỉa chân nhang rồi chuẩn bị một lễ cúng gồm có hoa tươi, quả tốt, thịt heo quay và kẹo ngũ sắc, lạy 05 lạy rồi thành tâm khấn vái là được.
Chuyên gia Nguyễn Hoàng cũng cho rằng, vào ngày này người dân cũng có thể mua một vật cầu may được Thần Tài ưa thích để chưng lên bàn thờ như tì hưu, thiềm thừ, bảo bình, túi tài lộc, tiền ngũ đế hoặc ra ngân hàng gửi một khoản tiết kiệm tượng trưng chứ không nhất thiết phải mua vàng với giá đắt đỏ.
