Đặt tên cho con không được trái với phong tục

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng trao đổi với các đại biểu trong giờ giải lao (Ảnh: TTBC)

Liên quan đến ý kiến cần có quy định để đặt tên cho con, trao đổi với báo điện tử Gia đình Việt Nam chiều 30/10 bên lề Quốc hội, ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho rằng: Quyền đặt tên cho con, cháu khi sinh ra thuộc về bố mẹ, người thân trong gia đình là chuyện đương nhiên. Nhưng không vì thế mà họ tùy tiện lấy những cái tên thiếu văn hóa, thiếu thuần phong mỹ tục được. Không thể nào đặt tên cho con như tên những con vật xấu xí hoặc sự vật, hiện tượng không mang tính thẩm mỹ.

“Tôi cũng chia sẻ với đại biểu việc đặt tên con không được quá dài, quá phức tạp theo như kiểu rồng rắn lên mây. Một cái tên cho con dung dị có đầy đủ họ tên là được vì hàng triệu triệu người Việt Nam vẫn đặt như thế. Mình là người Việt Nam mà đặt những cái tên rất là xa lạ như của Anh, Mỹ, Hàn Quốc… gì đó thì rất phản cảm. Do vậy, mình nên có những quy định nào đó cho việc đặt tên này cho phù hợp. Trước hết là để phù hợp với thuần phong mỹ tục, phù hợp với những giá trị nhân văn của Việt Nam”, ông Tiến nói.

Ông Tiến nêu quan điểm: Theo tôi phải đưa ra những quy định như đặt những cái tên phải phù hợp với dân tộc, không được đặt những cái tên quá dài, xa lạ, ngữ nghĩa của nó quá phức tạp, khó hiểu hoặc tên bằng tiếng nước ngoài - không thuận lợi cho việc gọi, giao tiếp là được. Tức là chỉ cần đưa ra những quy định có tính chất khung chung, vì mình là người Việt Nam, tại sao lại đặt những cái tên theo nước ngoài, trừ trường hợp có bố hoặc mẹ là người nước ngoài thì có thể đặt con theo hai tên, tên Việt và tên nước ngoài, đó là chuyện cá biệt.

Ông Lê Như Tiến (Ảnh: Xuân Hải)

Ông Tiến cũng không đồng tình khi người dân dùng tên nước ngoài để đặt cho con. Việc đặt tên cho con sẽ có những khó khăn nhất định khi làm thủ tục hành chính. Ví như người làm thủ tục không hiểu đó là người Việt Nam hay người nước ngoài, thì tự nhiên mình lại tự tạo sự phức tạp không cần thiết cho chính mình.

Ông Tiến phân tích: Nếu mình cứ đặt cái tên thuần Việt, rất dung dị từ trước đến nay thì chẳng ai có quyền bắt mình giải trình, lý giải khi đi làm giấy khai sinh. Muốn đặt tên cho con trước hết người lớn cần phải tính đến việc đặt tên cho con phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt Nam, phù hợp với tính nhân văn, nhân bản.

“Theo tôi vì từ trước đến nay chúng ta chưa có văn bản pháp luật nào quy định về việc đặt tên cho con như thế nào. Đó cũng chính là lỗ hổng về mặt pháp lý để cho người ta có thể tùy tiện đặt tên. Tôi đặt tên con như vậy thì căn cứ văn bản pháp lý nào mà anh nói tôi không được đặt tên như thế. Nhưng theo tôi khuyến nghị nên đặt những cái tên rất thân thương bằng tiếng Việt, không nên dùng tiếng nước ngoài, dùng tên khó hiểu, đặc biệt không lên dùng những tên xấu xí của con vật, hình ảnh hiện tượng thiếu thẩm mỹ”, ông Tiến nhấn mạnh.

Trước đó, góp ý kiến cho dự án Luật hộ tịch sáng 28/10 vừa qua, đại biểu Nguyễn Thị Nhung (Khánh Hòa) cho rằng, dự thảo luật không quy định nguyên tắc đặt tên cho con trẻ, sẽ gây khó khăn cho cán bộ hộ tịch ở cơ sở và mất thẩm mỹ, mặc cảm, phức tạp về sau. Đại biểu Nhung đã đưa ra hàng loạt ví dụ khác nhau về cách đặt tên cho con như Đinh San U, hay Cao Nô Ki A, tên mất thẩm mỹ, gây mặc cảm như Lê Văn Hận, Nguyễn Văn Lì và cả những cái tên quá dài gây phức tạp khi sử dụng như Lê Hoàng Hiếu Nghĩa Đệ Nhất Lương Tâm Nhân.

“Đây là một tên không phù hợp, gây khó khăn trong quá trình sử dụng. Đề nghị luật quy định nguyên tắc đặt tên và nguyên tắc xác định họ, dân tộc cho con phù hợp với văn hóa truyền thống với phong tục, tập quán lâu nay”, đại biểu Nguyễn Thị Nhung nói.

Đại biểu Nguyễn Thị Nhung cũng cho rằng, để tránh tình trạng vì mong muốn của bố, mẹ mà lấy họ và dân tộc của con không phù hợp với phong tục, tập quán. Đại biểu Nhung đưa ra ví dụ như cha mẹ là người dân tộc Raglai nhưng lại lấy họ Nguyễn đặt cho con mình. Điều này làm phát sinh họ mới của một dân tộc, gây nhầm lẫn, trái với phong tục, tập quán lâu nay.

Tại buổi thảo luận, đại biểu Nhung cũng đề nghị, những vướng mắc từ cơ sở mà cán bộ hộ tịch ở các cấp cũng đã có nhiều lần ý kiến, nếu Luật hộ tịch không quy định nguyên tắc xác định họ, dân tộc và nguyên tắc đặt tên thì cần phải xây dựng một luật mới là Luật đặt tên, hay phải quy định rõ hơn trong Bộ luật dân sự (sửa đổi) sắp tới.

Xuân Hải