Bố “phu” đá, mẹ đan cót nuôi con gái giành 3 HCV SEA Games 32

Bố mẹ Cao Thị Duyên bất ngờ với thành tích giành 3 HCV, 2 HCB tại SEA Games 32 của con gái

Gia cảnh khốn khó

Căn nhà nhỏ chừng 30m2 nằm lọt thỏm trên một quả đồi ở cuối làng Én (nay là thôn Quý Tân, xã Cẩm Quý, huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa) treo đầy các loại huy chương, bằng khen của Cao Thị Duyên, VĐV vừa giành 3 HCV, 2 HCB, phá 2 kỷ lục SEA Games 32. Ông Cao Văn Kỷ, 45 tuổi, bố của Duyên không tin nổi con gái mình giành tới 5 chiếc huy chương tại Đại hội thể thao Đông Nam Á.

Ông Kỷ làm “phu đá” cách nhà 30 cây số, vừa trở về làng chịu tang bác ruột 3 ngày trước, đúng dịp con gái tranh tài tại Campuchia. Người Mường quan niệm khi họ hàng có người mất không mở tivi nên gia đình không được xem các chương trình về SEA Games, không cập nhật thường xuyên thành tích của Cao Thị Duyên. Chỉ vào chiếc tivi cũ đã bị hỏng, ông Kỷ nói, cả 2 vợ chồng đều không xem ti vi, không có điện thoại thông minh, đều dùng máy “cục gạch” nên không biết đến các thông tin trên mạng.

Ông Kỷ, bố VĐV Cao Thị Duyên không hề biết thành tích của con là "kỷ lục" của thể thao Thanh Hóa tại một kỳ SEA Games

“Thi thoảng nghe hàng xóm nói, tôi mới biết cháu giành huy chương Vàng. Chúng tôi cũng không gọi điện để cháu tập trung thi đấu. Mãi đến khi Duyên thi xong các nội dung, thầy Tuấn Anh (HLV Phạm Tuấn Anh) và sau đó là Duyên gọi điện thông báo, cả nhà mới biết cháu đã giành 3 HCV, 2 HCB. Cả nhà vui và tự hào lắm. Hôm qua, Duyên gọi điện nói sắp về, anh em, họ hàng đang háo hức đón cháu. Chuyến này, nhất định phải mổ lợn đãi khách. Cháu nó đi biền biệt quanh năm, nhớ nó lắm”, ông Kỷ hồ hởi chia sẻ.

Ông Bùi Văn Nghĩa, hàng xóm nghe chuyện cũng nói xen vào: “Chúng tôi cũng vui lây và rất mong cháu Duyên sớm mang huy chương về làng. Năm ngoái đã có 2 vàng, năm nay 3 vàng, 2 bạc phải liên hoan lớn hơn”.

Bảng thành tích trước SEA Games 32 của Cao Thị Duyên được treo trên bức tường đã tróc lở, phía trên là bạt chống nắng mưa

Nhà ông Kỷ có 2 sào ruộng trồng lúa. Dưới cái nắng gần 40 độ, bà Cao Thị Quang, 43 tuổi, vợ ông Kỷ vừa đi gặt lúa về. Quệt vội mồ hôi trên má, lau những tấm huy chương của con gái, bà Quang kể, 10 tuổi con gái đã rời xa gia đình xuống Trung tâm Huấn luyện và thi đấu TDTT tỉnh Thanh Hóa, cách nhà hơn 100 cây số luyện bơi. Những ngày đầu con gái xa nhà, nhiều đêm bố mẹ chỉ biết khóc vì thương.

“Lúc đó thương con lắm vì mới học lớp 4 đã phải xa nhà, một thân một mình ở thành phố vừa học vừa luyện tập nhưng vì cuộc sống quá vất vả, cháu lại có năng khiếu nên chỉ có cách đó mới hy vọng thay đổi được số phận”, bà Quang không khỏi xúc động khi nhớ lại những ngày để con gái út rời xa gia đình đi tìm kiếm tương lai.

Bà Cao Thị Quang thương con "đứt ruột" khi để Duyên rời xa gia đình đi tìm kiếm tương lai

Bà không muốn Duyên cột tương lai vào đồng ruộng như mình. 18 tuổi lấy chồng, sinh con, sống quá nửa đời người vẫn chưa có nổi một ngôi nhà tử tế để che mưa, che nắng.

Ngôi nhà chừng 30m2, nằm vắt vẻo trên một quả đồi trọc không có phòng riêng cho con gái. Mỗi lần Duyên về thăm nhà phải xuống ngủ với bà nội, hiện đang sống cùng chú ruột. Cách đây chục năm, ông Kỷ, chồng bà và anh em họ hàng nhặt đá vụn, loại đá vốn chỉ dùng để xếp làm hàng rào, kiếm ít vôi vữa ghép thành nơi ở. Huy chương, bằng khen của Duyên vì thế cũng không có không gian để trưng bày.

Theo thời gian, vách tường đã tróc lở, ông Kỷ phải căng thêm bạt để tránh nóng. Thế nên, biết là thương con, nhớ con nhưng vợ chồng bà Quang vẫn luôn tin tưởng, hy vọng, con gái mình có tương lai tốt khi gắn bó với nghiệp thể thao. 12 năm, kể từ ngày Duyên xa nhà, ông Kỷ vẫn miệt mài đội nắng cheo leo trên những mỏm đá, bà Kỷ ở nhà làm ruộng. Lúc nông nhàn thì làm thêm nghề đan cót kiếm đồng ra đồng vào. Người phụ nữ mới ngoài 40 tuổi nhưng già khọm đi vì mưu sinh vất vả.

Nghề phụ nhưng thu nhập chính của bà Quang là đan cót vì 2 sào ruộng không đủ sống

“Mấy năm nay, Duyên đạt thành tích rất tốt. Năm ngoái cháu giành 2 HCV SEA Games, 3 HCV Đại hội TDTT toàn quốc, được nhận nhiều bằng khen, giấy khen, được các cấp các ngành quan tâm, chúng tôi rất vui. Chỉ mong sao cháu được tạo điều kiện tốt hơn nữa để cống hiến cho thể thao nước nhà. Khó khăn mấy chúng tôi cũng chịu được và vượt qua”, ông Kỷ, bố Duyên nói.

Ngôi nhà tuổi thơ của Cao Thị Duyên nằm cheo leo trên một quả đồi ở cuối làng

Bà Đỗ Thị Mạc, bà nội của Cao Thị Duyên kể, cuộc đời bà 73 tuổi nhưng chưa bao giờ vui và hạnh phúc như bây giờ. Chồng mất từ năm 37 tuổi, lúc bố của Duyên mới 14 tuổi, bà ở vậy nuôi 4 người con, Duyên là đứa cháu gắn bó với bà nhất. Bà Mạc không biết nhiều về thể thao, về SEA Games, về kỷ lục này nọ, chỉ biết mỗi lần cô cháu gái đạt thành tích trở về, bao giờ cũng tặng huy chương cho bà.

Chỉ về phía hồ bơi cạnh nhà, bà Kỷ nói, ngày trước nhiều lần Duyên từng bị bà la mắng vì trốn nhà đi bơi với lũ bạn. Giờ đây, mỗi lần về thăm bà, Duyên vẫn nhắc lại chuyện cũ và xem đó là một kỷ niệm tuổi thơ đáng nhớ.

Bà nội của Cao Thị Duyên cho biết, đời bà chưa bao giờ vui như bây giờ khi nghe thành tích của cháu

Ông Cao Văn Lưỡng, chú ruột Duyên nói nếu không có cái hồ bơi ở giữa làng Én, chắc giờ này không có nhà vô địch SEA Games môn lặn Cao Thị Duyên. Noi gương chị họ, con gái anh Lưỡng, 13 tuổi cũng đã gia nhập bộ môn bơi tại Trung tâm huấn luyện và thi đấu TDTT Thanh Hóa được 3 năm. Người đàn ông 43 tuổi, làm nghề phụ hồ nói với ánh mắt đầy hy vọng rằng, một ngày nào đó, 2 chị em sẽ được cùng nhau đứng trên bục nhận huy chương SEA Games.

Hồ bơi ở giữa làng Én, nơi "phát hiện" ra "kình ngư" Cao Thị Duyên

Từ hành trình gian nan đến kỷ lục của thể thao Thanh Hóa

Năm 2011, Cao Thị Duyên được các nhà tuyển trạch thể thao Thanh Hóa phát hiện, đào tạo để trở thành VĐV bơi lội chuyên nghiệp. Cũng lứa với Duyên tại xã Cẩm Quý có 5 bạn nhưng giờ còn mỗi mình Duyên trụ lại với nghề.

HLV Phạm Tuấn Anh, người trực tiếp huấn luyện Cao Thị Duyên từ năm 2015 cho biết, ban đầu cô gái quê Cẩm Thủy được lựa chọn, đào tào môn bơi. Trong quá trình tập luyện, Duyên phát hiện bị viêm gan B, khó có khả năng phát triển. Thông thường những VĐV như thế sẽ được khuyên trở về gia đình, tiếp tục theo học văn hóa, lựa chọn con đường khác.

Tuy nhiên, HLV Phạm Tuấn Anh đã tin tưởng, giữ lại chuyển Cao Thị Duyên sang bộ môn lặn. Theo vị HLV vừa cùng Duyên giành 3 HCV, 2 HCB SEA Games thì bơi và lặn có nhiều điểm chung nên việc chuyển môn không gặp nhiều khó khăn.

Cao Thị Duyên cùng HLV Phạm Tuấn Anh tại SEA Games 32

Việc đổi môn từ bơi sang môn lặn của Duyên là một quyết định đúng của những người làm thể thao Thanh Hóa. Ngay trong năm đầu tiên chuyển sang thi đấu môn lặn, Cao Thị Duyên đã giành 2 HCV, phá 2 kỷ lục quốc gia tại giải vô địch các nhóm tuổi. Một năm sau đó (2016), Duyên đoạt HCV giải vô địch trẻ quốc gia. Năm 2017, ở tuổi 16, Duyên đoạt 3 HCV, phá 1 kỷ lục tại giải VĐQG; đồng thời giành 2 HCV giải vô địch trẻ Châu Á.

Bảng thành tích của Cao Thị Duyên ngày một dày thêm khi tại Đại hội TDTT toàn quốc năm 2018, Duyên giành 1 HCV, 2 HCB, phá 1 kỷ lục đại hội. Các năm 2020 và 2021, Cao Thị Duyên giữ vừng thành tích đoạt 2 HCV giải VĐQG. Năm 2022, được xem là năm bội thu huy chương khi cô gái quê Cẩm Thủy giành 2 HCV SEA Games 31, 3 HCV, 3 HCB tại Đại hội TDTT toàn quốc, phá 2 kỷ lục đại hội. HLV Phạm Tuấn Anh cho biết, năm 2023, Cao Thị Duyên sẽ tiếp tục tham dự 2 giải đấu quan trọng là giải VĐQG vào tháng 10 và giải VĐ Châu Á vào tháng 11.

“Ngay sau SEA Games 32, thầy trò chúng tôi tiếp tục luyện tập để chuẩn bị cho các giải đấu quan trọng khác. Mục tiêu SEA Games 32 đã hoàn thành. Tuy nhiên, thể thao chuyên nghiệp rất khắc nghiệt, chúng tôi luôn nhắc nhở Duyên là phải tiếp tục nỗ lực để chinh phục những đỉnh cao mới. Tiếc là môn lặn mới chỉ tổ chức ở SEA Games và cao nhất là giải Vô địch Châu Á, chưa được đưa vào thi đấu tại Asiad hay Olympic. Hy vọng một ngày bộ môn này sẽ được quan tâm hơn để những VĐV như Duyên có cơ hội thi đấu ở những đấu trường cao hơn”, HLV Phạm Tuấn Anh nói.

Cao Thị Duyên đang theo học ngành quản lý thể thao, Trường Đại học VH-TT&DL Thanh Hóa

Cũng theo HLV Phạm Tuấn Anh, Cao Thị Duyên có ý thức tự lập từ khá sớm do đặc thù của VĐV chuyên nghiệp sống xa gia đình. Ngoài việc tập luyện, thi đấu, Duyên hiện đang là sinh viên ngành quản lý thể thao của Trường Đại học Văn hóa – Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Cô gái Vàng của thể thao xứ Thanh đã chuẩn bị sẵn sàng hành trang cho tương lai.

Tại SEA Games 32, Cao Thị Duyên 22 tuổi, giành 3 HCV bộ môn lặn ở các nội dung 4x200m vòi hơi chân vịt tiếp sức nữ, 4x100m vòi hơi chân vịt tiếp sức nữ, 100m chân vịt đôi nữ. Giành 2 HCB ở các nội dung 50m cá nhân vòi hơi chân vịt nữ và 4x50m tiếp sức hỗn hợp. Đây là thành tích cao nhất, một kỷ lục của thể thao Thanh Hóa mà 1 VĐV giành được tại 1 kỳ SEA Games.