Từ cậu bé chưa học hết lớp 1 đến tỷ phú BĐS, "vua khoai tây"

Ngày 1/4, ông Lương Hi Sâm - Chủ tịch Tập đoàn Shandong Xisen kiêm Chủ tịch Tập đoàn Công nghiệp Khoai tây Leling Xisen được thông báo qua đời tại Bắc Kinh ở tuổi 71, khép lại cuộc đời đầy nghịch lý và cảm hứng của một doanh nhân không học vấn nhưng biết xoay chuyển số phận.

Từ cậu bé không học hết lớp 1 đến "ông trùm" bất động sản

Lương Hi Sâm sinh năm 1955 tại làng Lương Túy, thị trấn Hoàng Gia, thành phố Lạc Lăng, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ông sinh ra trong gia đình cực kỳ nghèo khó. Khi được 3 tuổi rưỡi, em trai của ông đã chết đói vì thiếu thức ăn. “Khi nào có tiền, tôi sẽ tặng mỗi gia đình một nồi bánh bao trắng” là mong ước giản dị nhất của ông.

Năm 10 tuổi, ông vẫn chưa học hết lớp 1 và phải bắt đầu kiếm sống bằng nghề ăn xin. Năm 13 tuổi, Lương Hi Sâm bắt đầu đi học nghề thợ rèn, vài năm sau ông một mình đi khắp nơi để kiếm sống.

Năm 1979, khi mới 22 tuổi, ông tiên phong ở địa phương ký khế ước "thuê khoán ruộng đất"với 8 mẫu đất để trồng bông. Ông đã dẫn dắt gia đình mình, cả già lẫn trẻ, làm việc chăm chỉ trong 3 năm, lấm lem bùn đất và mồ hôi, và kiếm được 30.000 nhân dân tệ.

Năm 1983, Lương Hi Sâm đã rút hơn 10.000 nhân dân tệ tiền tiết kiệm của mình và mở một nhà máy xay bột ở quê nhà cùng một người bạn, thu được lợi nhuận ròng từ 30.000 đến 40.000 nhân dân tệ trong năm đó. Khi người khác thấy ông kiếm được tiền và vội vã xây dựng nhà máy xay bột, ông lập tức đóng cửa nhà máy xay bột và lần lượt thành lập nhà máy gia vị, nhà máy khăn và nhà máy gia công kim khí. Cuối cùng, ông thành lập một đội kỹ sư trang trí và bước vào lĩnh vực xây dựng và bất động sản.

Bước ngoặt cuộc đời đến vào năm 1996, ông dẫn đội thi công đến Bắc Kinh nhận thầu dự án biệt thự Vườn Hồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư mất khả năng tài chính, dự án có nguy cơ phá sản. Lương Hi Sâm quyết định một cú cược lớn. Ông đổ vốn tham gia đấu giá, chuyển từ nhà thầu thành chủ đầu tư.

Đúng lúc đó, Bắc Kinh dừng phê duyệt xây dựng biệt thự, Vườn Hồng trở thành hàng hiếm. Khi thị trường địa ốc phục hồi, tài sản của ông Sâm tăng vọt thêm hai tỷ tệ, lọt top 100 người giàu nhất cả nước.

Tuy nhiên, sau khi phất lên nhờ kinh doanh bất động sản, ông rời thành phố lớn để trở về quê hương khởi động công nghiệp hóa nông nghiệp. Năm 2001, ông đầu tư 42 triệu tệ xây biệt thự cho dân làng trong dự án "Tân thôn Lương Chùy". Người dân được đổi nhà cũ lấy nhà mới gần như miễn phí.

Phần đất cũ được ông quy hoạch làm trang trại nuôi bò, với mục tiêu để nông dân thành công nhân, ở nhà tầng, lĩnh lương. Dù bị mỉa mai là giấc mơ hão huyền, mô hình "doanh nghiệp - làng xã - hộ nông dân" do ông khởi xướng đã trở thành hình mẫu cho phong trào chấn hưng nông thôn ở Trung Quốc.

Trở thành "vua khoai tây" vì muốn con gái được ăn thực phẩm chất lượng

Bước ngoặt tiếp theo đưa tên tuổi ông Sâm lan truyền cả nước bắt đầu từ một lần đưa con gái đi ăn khoai tây chiên. Ông bất ngờ khi biết nguyên liệu phải nhập khẩu. "Một củ khoai thôi mà cũng không tự trồng được à?", Lương Hi Sâm đặt câu hỏi.

Với mong muốn, con gái và tất vả người dân có thể ăn khoai tây sạch, không có mầm bệnh do chính tay mình trồng và phát triển, Lương Hi Sâm bắt đầu đầu tư vào lai tạo giống khoai nhưng chi hàng triệu tệ vẫn thất bại.

Năm 2007, Tập đoàn Xisen của ông đã mua lại Công ty TNHH Phát triển Công nghệ Khoai tây Zhonglian Hongye Bắc Kinh, chuyên về lai tạo khoai tây không có mầm bệnh. 5 năm sau khi mời được một nhóm chuyên gia hàng đầu, mọi việc mới dần vào guồng. Cùng năm, Trung tâm nghiên cứu Kỹ thuật quốc gia về khoai tây được nhà nước phê duyệt đặt tại Tập đoàn Xisen.

Lai tạo giống khoai rất khó. Trong 100.000 cây khoai mới chọn được một cây giống tốt. Để duy trì vốn, có lúc ông Sâm phải bán nhà.

4 năm sau giống khoai tự chủ đầu tiên "Hi Sâm số 3" ra đời. Sau đó, các giống mới Hi Sâm 4, 5, 6, 7, 8 lần lượt thành công. Vào 2017, giống Hi Sâm số 6 đạt năng suất 9,4 tấn một ha, phá kỷ lục thế giới. Kể từ năm 2022, Tập đoàn Xisen đã đưa hơn 100.000 hạt giống khoai tây vào vũ trụ, thử nghiệm thành công việc nhân giống trong không gian. Tính đến 2023, giống khoai Hi Sâm đã được trồng trên 31,5 triệu mẫu, xuất khẩu 6 quốc gia.

Với những thành tựu vượt trội, Lương Hi Sâm được mệnh danh là "Vua khoai tây" của Trung Quốc với khối tài sản hàng chục tỷ tệ, chủ trì dự án khoa học cấp quốc gia, thay đổi bộ mặt nông thôn và cuộc sống của hàng triệu người dù chưa học hết lớp 1.