Tháng cô hồn là gì, nên làm gì và kiêng gì trong tháng cô hồn?

Hầu hết người phương Đông, thậm chí cả những nhà nghiên cứu trên thế giới đều mặc định tháng cô hồn mang màu sắc tín ngưỡng, tôn giáo bởi chính những truyền thuyết liên quan đến cách gọi này từ thời xa xưa để lại.

Nói về những quan niệm của dân gian về tháng cô hồn, Nhà phong thuỷ Phạm Hùng - Trung tâm nghiên cứu Lý học Đông Phương đã lý giải nhiều vấn đề liên quan dưới góc nhìn của một chuyên gia phong thủy.

Tháng cô hồn là gì?

Trong mô hình Hà Đồ (và cả Lạc Thư) đều có 9 ô. Các ô trên Hà Đồ đều phối với Thiên Can thích hợp với độ số của nó, gồm: Giáp 1, Ất 2, Bính 3, Đinh 4, Mậu 5 (Mậu thuộc Thổ), Kỷ 6, Canh 7, Tân 8, Nhâm 9, Quý 10 (Quý thuộc Thủy). Riêng ô giữa - Trung cung của Hà Đồ có hai thiên can phối là "Mậu/ Quý" với độ số 5/ 10, phù hợp với độ số Trung cung của Hà Đồ.

Điều này liên quan gì đến "Tháng cô hồn" với tháng Bảy Việt lịch hàng năm?

Tháng 7 âm lịch chính là tháng thứ chín, tính từ tháng Một (11) Việt lịch (Một, Chạp, giêng, hai, ba, tư, năm, sáu và bảy). Cho nên theo chu kỳ Cửu cung, tháng này nhập trung cung Hà Đồ, tương ứng với độ số 10 của Thiên Can Quý thuộc thủy. Tháng này có Thiên can là Âm Thủy và thiên can Quý đang quản trung cung, do vậy theo Lý học Việt thì tháng này Âm khí rất vượng.

Dân gian có nhiều quan niệm về tháng cô hồn (Ảnh minh họa)

Ai cũng dễ dàng nhận thấy tháng cô hồn có thời tiết phổ biến là mưa gió sụt sùi (Mưa Ngâu), hoặc mưa, bão, lũ lụt... làm cho không khí ẩm ướt khiến mỗi người khác nhau phải chịu sự tương tác khác nhau của Âm khí. Chính vì tính thể hiện Âm khí vượng, nên nó được mô tả bằng "Địa Ngục" ("Địa" là Đất/ Thổ; "Ngục" là hình tượng mô tả khí chất dưới đất) và nó được dựng lên thành những truyền thuyết liên quan đến "Tháng cô hồn" với những câu chuyện ma quái liên quan Địa ngục.

Theo nhà phong thủy Phạm Hùng, Thiên can Quý kết thúc một chu kỳ Thiên can, nền văn hiến Việt đã mô tả một số điều kiêng cữ để hạn chế những tương tác xấu của sự tương tác của Âm khí vượng. Nhưng do sự thất truyền của cả một nền văn minh, do sự nhận biết chưa thấu đáo do vậy ngày nay sự kiêng cữ trở thành thái quá và thực hiện tín ngưỡng của bản thân bằng nhiều cách làm không cần thiết. Chưa nói đến nhiều kiêng cữ do biến tướng vì thiếu hiểu biết và nó đã bị lợi dụng để trục lợi.

Nên làm gì và không nên làm gì trong tháng cô hồn

Nhà phong thủy Phạm Hùng cho rằng, những kiêng cữ trong tháng cô hồn chỉ cần sao cho có sự cân bằng Âm Dương trong tháng Âm khí Thổ vượng. Theo đó, trong tháng cô hồn nên làm và không nên làm một số việc sau.

Kiêng mặc áo đen - Bởi vì, màu đen là thuần Âm và cũng là cực Âm. Nên khi mặc áo đen vào thời điểm âm khí vượng, sẽ dễ hấp thụ Âm khí nhiều hơn và dễ phát sinh bệnh tật, hoặc có những quyết định thiếu sáng suốt. Đặc biệt kiêng cữ với phụ nữ vì khí chất của họ đã thuộc Âm tính.

Nên mặc những áo màu sáng.

Nên dùng thảo dược xông nhà, nhất là những nhà có ít ánh sáng, nên dọn dẹp trong nhà để luôn thông thoáng, để không khí và ánh sáng chiếu vào nhà nhiều hơn trong "Tháng Cô hồn", nhằm trung hòa Âm khí. Nếu không có điều kiện xông nhà thì nên đốt thảo dược, như: trầm, lá sả.... hoặc dùng đèn xông hương;

Trường hợp nhà thiếu sáng, nên tăng cường ánh sáng điện (ánh sáng ấm), cũng với mục đích trung hòa Âm khí.

Không động thổ cất nhà, hoặc nhập trạch trong tháng này. Vì tính chất của Âm khí Thổ vượng, nên động thổ, hoặc nhập trạch vào tháng "Cô hồn" này, dễ bị cách "Dương xâm phạm vào Âm", bất lợi cho gia chủ về sức khỏe, tài lộc. Nhưng với những ngôi gia đang xây dựng từ trước, vẫn tiếp tục xây cất bình thường, không có vấn đề gì. Với những ngôi gia xây cất xong trong tháng Bẩy, cần xông nhà trước khi nhập trạch để trung hòa Âm khí.

Tránh tổ chức đám cưới trong tháng này - cho dù có những tuổi người nữ (Mão/ Dậu) được Đại lợi, nếu cưới vào tháng Bảy - cũng nên chọn tháng Đại lợi khác (Trong một năm có hai tháng Đại lợi cho người nữ xuất giá).

Việc đốt vàng mã, gọi là "cúng cô hồn" thực chất là trung hòa Âm khí bằng lửa. Bởi vậy, không có vấn đề gì khi đốt vàng mã vào tháng này. Nhưng nên kiêng đốt bừa bãi vì dễ gây hỏa hoạn. Cần phải có đồ đốt vàng mã cho mỗi ngôi gia, như thùng tôn, lò đốt vàng.... hoặc ở đền chùa cần đốt vào đúng nơi quy định.

Các góc nhà nếu không kê các vật dụng khác, cần đặt bình tròn, để tránh Âm khí tụ.

Gầm cầu thang do kiến trúc đặc thù, nên Âm khí tụ ở đây. Sự tác động của Âm khí tụ dưới gầm cầu thang, thường gây cảm giác rờn rợn cho các thành viên trong gia đình đi qua vào ban đêm. Vào tháng Bẩy, Âm khí cực vương, nên những nơi như gầm cầu thang tương tác của Âm khí nơi đây sẽ rất mạnh. Nếu có điều kiện thì các bạn có thể xây một bể cá dưới gầm cầu thang và có nước luôn chuyển động (nếu cầu thang ở nửa phía trước nhà). Trong trường hợp không xây bể cá được thì các bạn có thể dùng: phong thủy luân có đèn đặt tại đây, hoặc để một bình vôi. Đơn giản nhất là mua một hũ gốm hoặc sứ có nắp, rang khoảng 1kg muối hột (hột to), cho vào túi vải đỏ, đặt vào hũ muối, để dưới gầm cầu thang. Vôi và muối là những chất Dương khí rất mạnh, thường dùng để trung hòa Âm khí.

Ngoài những điều cần lưu ý ở trên - từ những nguyên nhân được giải thích dưới góc độ Lý học Việt - thì mọi việc trong cuộc sống của chúng ta vẫn cứ tiến hành bình thường. Việc mưa nhiều trong tháng Bảy chỉ là hiện tượng thời tiết đặc trưng của nước ta và là quy luật khách quan của tự nhiên nên không cần coi nặng quan niệm.

-> Vì sao phải kiêng đốt vàng mã tùy tiện trong tháng cô hồn?