NSND hàm Đại tá nói về 12 tấm huy chương và nỗi vui buồn của người lính

12 tấm huy chương và nỗi niềm của Giám đốc Tự Long

Liên hoan nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an” lần thứ V năm 2025 vừa Bế mạc tại Hà Nội hôm 7/7. Ban tổ chức đã trao 5 huy chương Vàng, 8 huy chương Bạc, 9 huy chương Đồng cho vở diễn; 50 huy chương Vàng, 50 huy chương Bạc, 50 huy chương Đồng cho diễn viên. Trong đó, Nhà hát Chèo Quân đội được trao tổng cộng 12 huy chương.

Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long cho biết, trong dịp Liên hoan nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an” lần thứ V, Nhà hát Chèo Quân đội dàn dựng hai vở chèo mới toanh gồm: Vùng trời bình yên và Trái tim màu đỏ.

Vùng trời bình yên do Đại tá, Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long làm đạo diễn xoay quanh câu chuyện của nhân vật Hoàng. Sau khi tốt nghiệp Học viện An ninh nhân dân, Hoàng xung phong nhận công tác ở một xã biên giới đầy khó khăn. Vở kịch đã góp phần khắc họa hình ảnh những chiến sĩ công an tận tụy vì nhân dân tại một xã vùng cao, qua đó khẳng định vai trò của thế trận lòng dân trong việc giữ gìn sự bình yên.

Trong khi đó, Trái tim màu đỏ dưới sự chỉ đạo của đạo diễn Nguyễn Cao Cường, mang đến góc nhìn xúc động về sự tín nhiệm của nhân dân đối với lực lượng công an và các cựu chiến binh, nhấn mạnh những đóng góp quan trọng của họ trong công tác bảo vệ an ninh địa bàn.

“Trong Liên hoan Liên hoan nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an” lần thứ V vừa rồi, Nhà hát Chèo Quân đội chúng tôi đạt được 12 tấm huy chương cho tập thể và cá nhân, thật vô cùng vinh dự và hạnh phúc. Có người vui, có người buồn, có người vỡ òa sung sướng nhưng với một đơn vị nghệ thuật, thành công của các nghệ sĩ không chỉ là những tấm huy chương mà là việc nhận ra giá trị của mình trong ngôi nhà nghệ thuật đa sắc màu của Việt Nam”, Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long chia sẻ.

Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long cũng nói thêm rằng: “Nếu người nghệ sĩ luôn làm việc với trách nhiệm, nhiệt huyết tạo ra những tiết mục, sản phẩm có giá trị và được khán giả trân trọng, yêu thích… điều này sẽ tạo ra những giai điệu đẹp cho cuộc đời”.

Nghệ sĩ Nhân dân luôn nỗ lực làm mới chèo, kéo khán giả đến với chèo

Thực tế, dù là một Nghệ sĩ Nhân dân nổi tiếng, giữ cương vị Giám đốc một Nhà hát trực thuộc Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam nhưng người ta không thấy ở Tự Long sự quan cách mà luôn là sự nỗ lực hết mình cho những vai diễn.

Thời điểm anh nhận lời tham gia Anh trai vượt ngàn chông gai, suốt nhiều tháng liền, cứ tối thứ Sáu, Tự Long bay vào TP.HCM tập luyện, đến đêm để tối Chủ nhật lại bay ra Hà Nội để sáng thứ Hai có mặt Nhà hát Chèo Quân đội làm việc bình thường. Trong quan niệm của anh, vì là một Nghệ sĩ Nhân dân nên anh phải sống và làm nghề ra sao để đúng với tư cách, tầm cỡ của một nghệ sĩ tên tuổi chứ không phải tham gia “bừa”.

Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long bày tỏ: “Khán giả thấy tôi xuất hiện, “chạy sô” nhiều ở truyền hình nhưng tôi luôn có mặt ở sân khấu chèo, vẫn diễn chèo với cát-sê dành cho Nghệ sĩ Nhân dân đi diễn là 250.000 đồng/đêm diễn.

Tình trạng chung của sân khấu chèo là thoái trào, khó khăn. Nhưng nhà hát chèo Quân Đội chúng tôi vẫn có đối tượng khán giả riêng, vẫn có lịch diễn đều. Chúng tôi vẫn có lương, có chế độ, thu nhập. Sân khấu là nơi tôi được sống thật với nhân vật, mỗi đêm diễn là một lần hóa thân trọn vẹn.

Cá nhân tôi luôn có sự cố gắng riêng trong tình trạng đáng buồn chung của chèo. Tôi ý thức được trách nhiệm của mình là một nghệ sĩ hát nhạc cổ truyền. Tôi là nghệ sĩ chèo duy nhất tham gia Táo Quân suốt 20 năm. Ở Táo Quân, mỗi khi có đoạn nào hát được, có thể cài cắm chèo, cải lương hay tuồng, tôi đều hát.

Trước nhất, tôi muốn khẳng định mình là nghệ sĩ của nghệ thuật truyền thống. Thứ đến, tôi gánh trên vai trách nhiệm của một nghệ sĩ nghệ thuật truyền thống đang bị mai một, đang bị mất sức hút... nên khi có thể gửi gắm thông điệp, khi có thể giới thiệu, đưa tuồng chèo vào Táo Quân là tôi sẽ tận dụng cơ hội thể hiện những làn điệu chèo”.

“Tôi luôn kỳ vọng sẽ có cách nào đó để tìm thấy đường sống cho sân khấu chèo. Những năm 1980-1990, tỉnh thành nào cũng có một đoàn chèo. Từ Nghệ An đến Tuyên Quang, Phú Thọ... đều có đoàn chèo. Dần dần, những đoàn chèo đều phải tan rã. Đến hiện tại, ít người học về chèo, ít người muốn theo chèo, vì không đủ sống”, NSND Tự Long chia sẻ.

Thực tế thì khi làm đạo diễn vở diễn Vùng trời bình yên, Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long đã rất nỗ lực “làm mới chèo mà không làm mất đi bản sắc” trong bối cảnh sân khấu truyền thống đang loay hoay tìm cách tiếp cận khán giả trẻ.

Theo đạo diễn Nguyễn Thanh Hiệp, vở chèo này đã tạo nhiều ấn tượng trong lòng khán giả bởi sự hòa quyện nhuần nhuyễn giữa chèo cổ và cảm xúc hiện đại. Những làn điệu chèo ngọt ngào, da diết vẫn giữ nguyên hồn cốt dân tộc, được đặt trong bối cảnh núi rừng hùng vĩ. Những tuyến nhân vật dung dị mà chân thực, từ cặp vợ chồng người Mông hay cãi vã Mệt - Lữ, đến cô giáo trẻ nặng lòng với bản làng đã tạo nên một không gian sân khấu vừa nên thơ, vừa gần gũi.

Đặc biệt, cảnh trí thác nước được tái hiện trên sân khấu như một bức tranh sống động. Trong khi đó, phần âm nhạc được trình diễn bởi dàn nhạc công chuyên nghiệp đã nâng tầm cảm xúc vở diễn. Và rồi, từ những câu hát tưởng như dân dã ấy, một triết lý sống được thắp lên: bình yên không chỉ là không có bạo lực, mà còn là sự yên tâm trong lòng dân – sự vững tin vào những con người đang ngày ngày sống và hành động vì cộng đồng.