Ngáy to là dấu hiệu ngủ ngon hay do bệnh?

Trong quan niệm truyền thống, ngủ ngáy từng được coi là "cật đắc bão - thụy đắc hảo" tức là "ăn no - ngủ say" và sống hạnh phúc. 25% dân số thế giới ngáy thường xuyên khi ngủ, tức khoảng 2 tỷ người. 45% khác thỉnh thoảng ngủ ngáy.

Ảnh minh họa.

Tùy theo từng người, âm lượng ngáy trung bình vào khoảng 46 decibel, tương tự như âm lượng của cuộc trò chuyện bình thường. Hơn 12% người ngủ ngáy có âm lượng vượt quá 55 decibel, tương đương với tiếng máy giặt 10kg đang hoạt động.

Hướng dẫn về tiếng ồn cộng đồng của Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo, tiếng ồn liên tục trên 30 decibel vào ban đêm có thể gây khó ngủ, trong khi tiếng ồn xung quanh không liên tục với giá trị cực đại trên 45 decibel có thể gây ra tác dụng đánh thức.

Ngáy khi ngủ có phải là bệnh?

Trong hoàn cảnh bình thường, hơi thở vào ban đêm rất im lặng. Tuy nhiên, nếu đường thở tắc nghẽn, luồng không khí ùa qua phần bị thu hẹp, màng nhầy và các mô mềm rung lên tạo tiếng ngáy.

Có 3 loại ngủ ngáy là ngáy đơn thuần do cơ thể mệt mỏi, đặc biệt là những người béo phì và uống rượu bia; ngáy mũi xuất hiện khi bị nghẹt mũi do cảm lạnh hoặc viêm mũi; ngáy to do hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Trong đó, tình trạng ngáy to kèm tiếng thở hổn hển gây thức giấc đột ngột do hội chứng ngưng thở khi ngủ rất nguy hiểm với sức khỏe nhưng nhiều người vẫn bỏ qua.

Ảnh minh họa.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ là gì?

Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn hay OSA (Obstructive Sleep Apnea) là một loại rối loạn giấc ngủ nguy hiểm khiến mọi người ngừng thở từ 10 giây trở lên trong lúc ngủ. Tình trạng có liên quan đến thể tích não nhỏ hơn, tổn thương đường dẫn truyền chất trắng và thậm chí tăng 3 lần nguy cơ tử vong.

Raj Dasgupta, Phó Giáo sư Y học Lâm sàng tại Trường Y Keck thuộc Đại học Nam California, cho biết: “Hơn 30 triệu người mắc chứng ngưng thở khi ngủ ở Mỹ. Tuy nhiên bệnh này thường không được chẩn đoán hoặc chẩn đoán sai, đặc biệt ở phụ nữ bởi phụ nữ không có tiếng ngáy mạnh như đàn ông.”

Theo Viện Y học Giấc ngủ Mỹ, nếu không điều trị dứt điểm, chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn sẽ làm tăng nguy cơ bị cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường tuýp 2, trầm cảm và thậm chí tử vong sớm

Bên cạnh ngáy to, Phó Giáo sư Dasgupta liệt kê 5 dấu hiệu bất thường của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn:

Đổ mồ hôi đêm

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 30% những người mắc chứng OSA có triệu chứng đổ mồ hôi đêm.

Giải thích về hiện tượng này, Phó Giáo sư Dasgupta nói: “Ngưng thở dẫn đến việc cơ thể không có đủ oxy nên con người sẽ rơi vào trạng thái ‘chiến đấu’ hoặc ‘chạy trốn’ và gây ra đổ mồ hôi ban đêm.”

Ảnh minh họa.

Thức giấc thường xuyên

Theo Cleveland Clinic (Ohio, Mỹ), nhiều người thức dậy vào giữa đêm để đi tiểu. Nguyên nhân có thể là do uống quá nhiều rượu, tiểu đường, phù nề, huyết áp cao, mang thai, các vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc đơn giản là quá nhiều nước trước khi đi ngủ.

Tuy nhiên, “việc thức dậy ít nhất hai lần để đi tiểu đêm cũng có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn,” Dasgupta nói.

Một nghiên cứu cho thấy khoảng 50% bệnh nhân mắc OSA đều tiểu đêm và nhấn mạnh rằng việc điều trị chứng rối loạn giấc ngủ đã làm giảm số lần thức giấc giữa đêm.

Nghiến răng

Có rất nhiều yếu tố gây ra chứng nghiến răng khi ngủ nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.

Dasgupta cho biết, có giả thuyết cho rằng các cơ ở miệng và hàm phải di chuyển để giải phóng đường thở bị tắc. Điều đó chưa được chứng minh, nhưng đó là một giả thuyết đáng chú ý.

Đau đầu buổi sáng

Các học giả đã tìm thấy mối liên hệ giữa chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn với cơn đau đầu khi thức dậy vào buổi sáng.

Ảnh minh họa.

Theo một nghiên cứu vào tháng 6/2015, so với những cơn đau thông thường, những cơn đau đầu do chứng ngưng thở khi ngủ không gây buồn nôn hoặc nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, mà thay vào đó sẽ tạo ra một cảm giác áp lực ở cả hai bên trán và kéo dài trong 30 phút.

Trầm cảm, mệt mỏi và mất ngủ

Một số triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể “ngụy trang” thành các vấn đề về sức khỏe tâm thần, hội chứng sương mù não hoặc các vấn đề về giấc ngủ khác.

Nếu bị “đánh thức giữa chừng” do chứng OSA sẽ rất khó để ngủ lại và mọi người bị nhầm lẫn rằng bản thân mắc chứng mất ngủ mà không nhận ra rằng chứng OSA đã cản trở giấc ngủ của họ.

Dasgupta cho biết các triệu chứng mệt mỏi vào ban ngày, chẳng hạn như thiếu động lực, năng suất trong công việc và trí nhớ sụt giảm và có xu hướng không hòa nhập xã hội, chính là dấu hiệu của bệnh trầm cảm. Những dấu hiệu này dễ bị bỏ qua nếu người bệnh không có đủ kiến thức và không đề cập với bác sĩ để được chẩn đoán rõ ràng.