Máy bay Malaysia MH17: Lặng người trước phát biểu của Ngoại trưởng Hà Lan

Máy bay Malaysia MH17 bị bắn rơi ở miền Đông Ukraine khiến Nga và phương Tây không ngừng chỉ trích và đổ lỗi cho nhau, Ngoại trưởng Hà Lan Frans Timmermans đã có bài phát biểu nhiều cảm xúc gây ấn tượng mạnh tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hôm 21/7.

"Chúng ta ở đây để thảo luận về một thảm kịch, về sự kiện một máy bay thương mại bị rơi và về cái chết của 298 con người vô tội”, ông nói.

Ngừng lại nhiều lần để kiềm chế cảm xúc, ông Frans Timmermans nói với Liên hợp quốc rằng ông bị sốc trước cách mà người ta đối xử với các thi hài của nạn nhân, cách đưa tin của giới truyền thông và sự hỗn loạn trong các thông tin về chi tiết của vụ tai nạn.

Trong bài phát biểu, ông nói, "Đàn ông, phụ nữ và khá nhiều trẻ em đã mất đi mạng sống khi đang trên đường tới nơi nghỉ dưỡng, trên đường về nhà, về với những người thân yêu của họ hay tham dự trên đường thực hiện nghĩa vụ quốc tế, ví dụ như tham dự hội nghị quan trọng về HIV/AIDS ở Australia.

Kể từ khi vụ việc xảy ra, tôi vẫn luôn suy nghĩ về nỗi kinh hoàng mà họ đã phải chịu đựng, về những giờ phút cuối cùng trong cuộc đời họ, khi họ biết rằng chiếc máy bay bị rơi chắc chắn vô cùng khủng khiếp.Có phải họ đã nắm chặt tay người mà họ yêu thương, có phải họ đã ôm chặt những đứa con bé bỏng trong lòng? Liệu họ có thể trao nhau những ánh nhìn lần cuối cùng để nói lời từ biệt không thành tiếng? Chúng ta sẽ không bao giờ biết được.

Sự ra đi của gần 200 đồng bào đã để lại một lỗ hổng lớn trong tim người Hà Lan, gây nên nỗi đau buồn, sự giận dữ và cả những tuyệt vọng. Chúng tôi đau buồn vì mất đi người thân, giận dữ vì một máy bay dân dụng được cho là bị bắn rơi và tuyệt vọng sau khi chứng kiến quá trình tìm kiếm nạn nhân quá chậm chạp và an ninh ở hiện trường không được đảm bảo.

Đối với người dân Hà Lan, ưu tiên hàng đầu vượt trên tất cả chính là đưa các nạn nhân trở về nhà. Thi thể của họ phải được tôn trọng và công tác tìm kiểm không nên bị trì hoãn. Đó là nguyên tắc tối thiểu giữa con người.
Đoàn tàu chở thi thể của 282 nạn nhân đã tới thành phố Kharkov sau khi quân nổi dậy cuối cùng cũng đồng ý trao trả. Đây là vấn đề mang tính chất nhân đạo, những người đã thiệt mạng phải được đối xử một cách kính trọng và thi thể phải được trao trả không chút chậm trễ.

Trong những ngày gần đây, chúng tôi nhận được nhiều báo cáo gây phẫn nộ với những thông tin như thi thể bị di chuyển hay tài sản của các nạn nhân bị đánh cắp. Chỉ trong 1 phút, tôi muốn nói rằng tôi phát biểu trước mặt các bạn không phải với tư cách là đại diện của Hà Lan, mà với tư cách là người chồng, người vợ, người cha, người mẹ.

Bạn hãy thử hình dung đầu tiên nghe tin người chồng yêu quý vừa thiệt mạng, và chỉ hai, ba ngày sau đó lại nhìn thấy hình ảnh kẻ cướp lấy đi chiếc nhẫn đính hôn từ tay ông ấy. Hãy đặt mình vào hoàn cảnh đó để cảm nhận.

Cho tới lúc chết, tôi vẫn sẽ không thể hiểu nổi tại sao các nhân viên cứu hộ lại phải mất nhiều thời gian đến vậy để làm công việc đầy khó khăn của họ. Có phải các thi thể đang được sử dụng làm công cụ trong một trò chơi chính trị? Nếu ai đó ngồi ở đây nói về trò chơi chính trị, thì đây chính là trò chơi chính trị, là người ta đang đùa giỡn với các thi thể. Điều đó thật hèn hạ.

Tất cả các quốc gia đang chuyển từ đau buồn sang tức giận khi nhìn thấy hình ảnh những mảnh đồ chơi bị vứt khắp nơi, hành lý bị lục tung, những tấm hộ chiếu, trong đó có cả hộ chiếu trẻ em được phát trên truyền hình. Chúng tôi yêu cầu được tiếp cận khu vực xảy ra vụ việc mà không bị cản trở. Chúng tôi yêu cầu các bên hành xử tôn trọng đối với hiện trường thảm họa. Chúng tôi muốn sự công bằng cho các nạn nhân và những người thân của họ đang than khóc ngoài kia.

Tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế, Hội đồng Bảo an, và tất cả những người có liên quan hãy để chúng tôi đưa các nạn nhân trở về nhà với người thân mà không bị bất kì trì hoãn nào nữa. Họ xứng đáng được về nhà.

Về việc chúng tôi nhận vai trò dẫn đầu đoàn pháp y, tôi cam kết Hà Lan sẽ làm hết sức để đảm bảo thi thể các nạn nhân sẽ được đưa về nhà, dù nó có ở đâu đi chăng nữa.

Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với tất cả các quốc gia và tổ chức quốc tế liên quan để thực hiện điều này càng sớm càng tốt.

Tôi cũng hoan nghênh việc thành lập một cuộc điều tra nguyên nhân gây ra thảm kịch MH17, như giải pháp đã nêu. Hà Lan đã đồng ý giữ vai trò dẫn đầu trong việc điều tra đồng thời phối hợp chặt chẽ với các nước liên quan, Liên Hợp Quốc và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) để xử lý vụ việc.

Chúng tôi nhận thức được rằng đây là một trách nhiệm vô cùng lớn lao. Chúng tôi cam kết sẽ toàn tâm toàn ý thực hiện sứ mệnh này. Để đảm bảo an ninh hiện trường và an toàn cho các chuyên viên điều tra quốc tế, chúng tôi nhấn mạnh Hội đồng Bảo an có trách nhiệm theo sát Nghị quyết ngày hôm nay và có những biện pháp bổ sung nếu cần thiết.

Sau khi cuộc điều tra tìm ra ngươi chịu trách nhiệm cho việc MH17 bị rơi, tội trạng sẽ được luận và công lý sẽ được thực thi. Chúng ta nợ các nạn nhân điều đó, chúng ta nợ công lý điều đó, chúng ta nợ nhân loại điều đó. Hãy làm ơn hỗ trợ hết mức để công lý được bảo đảm. Chúng tôi sẽ không ngơi nghỉ cho đến khi công lý được thi hành."

L.H (tổng hợp)