Mạo danh người nổi tiếng kêu gọi từ thiện bị xử lý ra sao?

Mạo danh để kêu gọi từ thiện

Những ngày vừa qua do ảnh hưởng của cơn bão số 7, tình hình mưa lũ ở miền Trung không những đã gây thiệt hại về tài sản, mất nhà cửa do lũ lụt mà còn làm nhiều người bị thương vong.

Với tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách đã có rất nhiều nhà hảo tâm, các tổ chức từ thiện cùng các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và nhân dân cả nước hướng về miền Trung thân thương.

Tuy nhiên bên cạnh đó, còn có một số kẻ lợi dụng hình ảnh của những người đang làm công tác từ thiện để nhằm mục đích trục lợi. Trong đó, có việc có đối tượng sử dụng mạng xã hội Facebook để mạo danh ca sỹ Thủy Tiên kêu gọi từ thiện nhằm chiếm đoạt tài sản của những người dân đóng góp.

Cụ thể, ca sĩ Thủy Tiên mới đây đã đăng tải dòng trạng thái kèm theo hình ảnh cảnh báo việc có Fanpage mạo danh và mượn việc cô đang làm từ thiện để trục lợi.

Ca sĩ Thủy Tiên đăng tải thông tin cảnh báo về hiện tượng mạo và mượn việc cô đang làm từ thiện để trục lợi (Ảnh chụp màn hình).

>>>Thủy Tiên kêu gọi 30 tỷ đồng ủng hộ miền Trung, suýt lật thuyền khi đi trao quà

Theo đó, Fanpage có tên "Thủy Tiên" được tạo từ ngày 16/10 đã chạy quảng cáo từ Facebook với nội dung kêu gọi chuyển tiền ủng hộ đồng bào miền Trung gặp khó khăn vì lũ lụt. Số tiền ủng hộ được trang này yêu cầu gửi đến tài khoản: 19036212***013 của Le Thi Ng*** (Ngân hàng Techcombank).

Ngay sau đó, ca sĩ Thủy Tiên viết trên Facebook cá nhân: "Nếu hết hôm nay bạn không gỡ post, mình sẽ ra ngân hàng truy tìm CMND của bạn để gửi công an. Lừa đảo là tội hình sự có thể ở tù hơi lâu đó. Bà con đang khổ bạn không giúp được thì thôi còn đi lừa người ta là nghiệp nặng lắm đó",

Hiện tại, bài viết giả mạo ca sĩ Thủy Tiên đã biến mất khỏi Facebook. Fanpage lừa đảo cũng đã bị khóa. Tuy nhiên, nhiều người không khỏi bức xúc đối với hành vi mạo danh ca sĩ nổi tiếng này để lừa đảo tiền từ thiện và đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ, xử lý đối với hành vi này.

Xử lý như thế nào?

Trao đổi với PV về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Anh Thơm - Trưởng Văn phòng Luật sư Nguyễn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, lợi dụng hình ảnh của những người nổi tiếng đang làm công tác từ thiện để nhằm mục đích trục lợi là hành vi rất đáng lên án kể cả về mặt pháp luật và đạo đức xã hội.

"Hành vi mạo danh ca sỹ Thủy Tiên là người nhận được sự tin tưởng của mọi người trong hoạt động trợ giúp người dân vùng lũ lụt là thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản đã có dấu hiệu phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự", Luật sư Nguyễn Anh Thơm nhận định.

Trang Fanpage mạo danh và sử dụng hình ảnh ca sĩ Thủy Tiên để kêu gọi đóng góp từ thiện (Ảnh: TL)

Theo chuyên gia pháp lý này, đây là loại tội phạm có cấu thành vật chất nên buộc phải có thiệt hại về tài sản. Nếu hành vi gian dối bị phát hiện trước khi người bị lừa dối giao tài sản hoặc người bị lừa dối không phát hiện ra hành vi gian dối nhưng không thực hiện việc giao tài sản thì không cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Tội phạm hoàn thành được xác định từ lúc kẻ phạm tội đã chiếm giữ được tài sản sau khi đã dùng thủ đoạn gian dối để làm cho người chủ sở hữu tài sản bị mắc lừa giao tài sản cho mình.

Như vậy để có căn cứ xử lý hình sự đối tượng mạo danh ca sỹ Thủy Tiên trên Facebook thì cần có chứng cứ chứng minh người bị lừa đã chuyển khoản số tiền tối thiểu là 02 triệu đồng vào tài khoản cho đối tượng.

Hoạt động từ thiện hướng về miền Trung của ca sĩ Thủy Tiên được đông đảo người dân ủng hộ trong những ngày qua (Ảnh: FBNV).

Việc chuyển tiền của bị hại có thể chứng minh bằng các tin nhắn chuyển tiền điện tử hoặc chuyển khoản tại ngân hàng,… Trên cơ sở tin báo tố giác tội phạm của người bị hại, Cơ quan điều tra sẽ phối hợp với Phòng CSĐT tội phạm về Công nghệ cao điều tra làm rõ chủ tài khoản nhận tiền hoặc đối tượng mạo danh ca sỹ Thủy Tiên trên mạng Facebook để xử lý theo quy định của pháp luật.

"Trường hợp đối tượng mạo danh ca sỹ Thủy Tiên trên Facebook chưa thực hiện hành vi phạm tội lừa đảo thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi giả mạo Facebook, giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác theo điểm a, Khoản 1 Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử với mức phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng", Luật sư Nguyễn Anh Thơm phân tích.

Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

d) Tái phạm nguy hiểm;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

g) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;

c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;

c) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.