Bệnh đậu mùa khỉ lây lan chính qua đường tình dục
Theo BS Trương Hữu Khanh, nguyên nhân chính lây lan bệnh đậu mùa khỉ là quan hệ tình dục nam, quan hệ tình dục đồng giới; các nguồn lây nhiễm khác chỉ mang tính nhỏ lẻ.
Từ đầu năm đến ngày nay, WHO đã ghi nhận hơn 16.000 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ, trong đó có 5 trường hợp tử vong tại 75 quốc gia ở tất cả 6 khu vực của WHO.
Đậu mùa khỉ lây truyền như thế nào?
Trước tình hình dịch bệnh lây lan nhanh, BS Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch thường trực Hội Truyền nhiễm TP.HCM cho biết: “Đến nay, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ nên cộng đồng không nên quá hoang mang. Về sự gia tăng bệnh đậu mùa khỉ thời gian qua từ nguồn lây đến cách lây, người làm khoa học cũng chưa biết được nhiều vì số ca bệnh ít”.
Theo BS Khanh, nguyên nhân chính lây lan bệnh đậu mùa khỉ là quan hệ tình dục nam, quan hệ tình dục đồng giới; các nguồn lây nhiễm khác chỉ mang tính nhỏ lẻ. Cần phải nhanh chóng thực hiện các biện pháp phòng, chống ở những quốc gia xuất hiện nhiều ca nhiễm; ở các quốc gia ít hoặc chưa xuất hiện ca bệnh như Việt Nam, giải pháp hiện nay chỉ nên cảnh báo.
Quan hệ tình dục là nguyên nhân chính lây lan bệnh đậu mùa khỉ (Ảnh minh họa)
“Cái khó nhất của bệnh đậu mùa khỉ hiện nay là xét nghiệm chẩn đoán. Nếu không có xét nghiệm chẩn đoán đạt chuẩn và đủ nhanh thì ý nghĩa chống dịch của xét nghiệm không có. Bây giờ chúng ta không thể chặn người nhập cảnh tại sân bay để cách ly được. Kỹ thuật xét nghiệm hiện nay chỉ có vài nước đạt chuẩn, do đó Việt Nam cần phải có được sinh phẩm và chuẩn hóa tiêu chuẩn chẩn đoán bằng xét nghiệm để phát hiện sớm ca bệnh và ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm rồi mới tính đến các giải pháp chống dịch”, BS Khanh nói.
Theo BS Khanh, nếu chưa có xét nghiệm đạt chuẩn thì sẽ gây nhiều khó khăn cho người làm công tác chuyên môn. Với những ca nhiễm bệnh chưa xuất hiện bóng nước hoặc mới có biểu hiện bằng những nốt nhỏ trên da, không thể phát hiện trên lâm sàng vì biểu hiện ban đầu của bệnh đậu mùa khỉ rất giống với các loại bệnh khác như thủy đậu, nhiễm trùng da hoặc bệnh lý gây tổn thương ở bộ phận sinh dục.
Bệnh đậu mùa khỉ nguy hiểm đến mức nào?
Theo BS Khanh, hiện nay, bệnh đậu mùa khỉ chưa đến mức nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu bệnh lây nhiều sẽ tấn công sang nhóm đối tượng nguy cơ như người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em, người có bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch.
Nếu những người trong nhóm nguy cơ nhiễm bệnh hoặc bệnh nhân không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới suy hô hấp, tổn thương đa cơ quan, trường hợp nặng sẽ dẫn tới tử vong, nhưng tỷ lệ thấp.
Trên thế giới ghi nhận 5 trường hợp tử vong do đậu mùa khỉ (Ảnh minh họa)
Trên thực tế, đa số những người mắc ở khu vực ngoài châu Phi chỉ ở mức nhẹ. Một số nước đã cấp phép sử dụng vaccine ngừa bệnh đậu mùa khỉ. Thuốc điều trị đậu mùa khỉ đã được cấp phép lưu hành, việc sử dụng phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
Theo thông tin từ Bộ Y tế, đậu mùa khỉ ở người lây truyền khi tiếp xúc trực tiếp gần, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn lớn của đường hô hấp và qua tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.
Sự lây truyền có thể xảy ra qua nhau thai từ mẹ sang thai nhi hoặc khi tiếp xúc gần trong và sau khi sinh. Biểu hiện triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ có thể khác nhau tùy thuộc từng giai đoạn bệnh.
Tuy nhiên, tương tự bệnh đậu mùa, các triệu chứng thường thấy là sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mệt mỏi, phát ban có thể nhìn giống như mụn nước xuất hiện trên mặt, bên trong miệng hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể như bàn tay, bàn chân, ngực, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
Bệnh đậu mùa khỉ có thể tự khỏi trong vòng 2-3 tuần. Tuy nhiên, người mắc bệnh thường gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to kéo dài từ 2 đến 3 tuần.
Các biến chứng có thể gồm nhiễm trùng thứ phát, viêm phế quản phổi, nhiễm trùng huyết, viêm não và nhiễm trùng giác mạc kèm theo mất thị lực. Bệnh đậu mùa khỉ có tỷ lệ tử vong dao động từ 0 đến 11%.
-->> Những ai dễ mắc, biến chứng nặng và tử vong do đậu mùa khỉ?