Hàng ngày đối mặt với việc không có tiền lương cố định làm tôi hoang mang, trong khi tôi không có khoản dự trữ đề phòng. Sau 3 tháng theo dõi sát sao việc chi tiêu và nửa năm gần đây nghiên cứu, hiện thực hóa chi tiêu, tôi nhận ra một số mẹo có thể giúp tài khoản của mình luôn có số dư, duy trì các khoản chi, an tâm sống và làm việc.
Việc theo dõi chi tiêu chính là lập kế hoạch chi tiêu dạng mở vì có thể có phát sinh. Cần theo dõi từng món tiền được chuyển khoản hay tiền mặt và theo các mục chi tiêu chính: chi tiêu, học phí...
Sau 1 tháng bạn có thể nhận thấy những hạng mục nào chi tiêu chưa hợp lý, những món nào không thể giảm vì nó là bắt buộc để cân đối dần dần. Bởi theo dõi chi tiêu không dễ dàng khi chúng ta vừa tiêu tiền mặt vừa chuyển khoản và nhiều mục phát sinh. Do đó, kế hoạch chi tiêu cũng dần dần được hoàn thiện bắt đầu với việc xác định các khoản chi nào là bắt buộc, khoản nào có thể điều chỉnh.
Ví dụ bạn có thể giảm việc chi tiêu cá nhân như mua sắm quần áo cho bản thân, con cái hay giảm số lượng ngày ăn ở bên ngoài trong tháng... Khoản chi cho giáo dục hay nhà ở là bắt buộc thì không thể điều chỉnh mà phải điều chỉnh khoản khác và nghĩ làm sao để gia tăng thu nhập, tạo thêm các nguồn thu khác.
Với các khoản phát sinh nếu có thì bạn nên cắt bỏ một khoản tương ứng ở hạng mục có thể điều chỉnh. Ví dụ tháng này người thân ốm phải chi một khoản tiền thì bạn hãy cắt một hoặc nhiều món ở hạng mục có thể điều chỉnh sao cho số tiền tương ứng và bạn bảo đảm đúng kế hoạch.
Một trong những mẹo để theo dõi chi tiêu là bạn cho tiền vào các phong bì hoặc lập nhiều tài khoản ngân hàng tương ứng với các mục chi để tiện theo dõi. Bạn lập kế hoạch chi tiêu theo cơ cấu: tiết kiệm, quỹ dự phòng, chi tiêu (thiết yếu, bắt buộc, điều chỉnh), đầu tư và phát sinh. Khi có khoản tiền về bạn cần phải trích tiết kiệm và quỹ dự phòng trước khi chi tiêu.
Mẹo chi tiêu tiết kiệm
Trước hết, bạn hãy bỏ các khoản chi có thể bỏ như các khoản chi không thiết yếu, có thể trì hoãn, xảy ra quá nhiều lần trong tháng...
Có 4 điều bạn phải nhớ kỹ, thứ Nhất là lập thực đơn món ăn theo tuần để thuận lợi cho việc đi chợ, siêu thị.
Thứ Hai, mua hàng với số lượng lớn hơn bình thường để nhận giảm giá của siêu thị hoặc đại lý hoặc được các món tặng kèm.
Thứ Ba, nấu ăn hàng ngày, ưu tiên các thực phẩm dễ chế biến hoặc cần chế biến cầu kỳ nhưng ngon để đổi bữa, cải thiện.
Thứ Tư, trữ đông thức ăn đã sơ chế sẵn để tiết kiệm thời gian nấu nướng.
Bạn hãy chế biến thức ăn vừa đủ hoặc ít hơn một chút so với nhu cầu. Nếu đã chế biến bạn cố gắng sử dụng hết thức ăn. Nếu còn thừa do có khách, do nhà có người đột xuất không ăn ở nhà, bạn có thể ăn một bữa tối thứ 6 như là tổng kết một số món còn thừa của ngày hôm trc hoặc chế biến thành món cơm rang thập cẩm hay lẩu thập cẩm.
Bạn có thể mua sắm không theo mùa để sử dụng các vocher, sale hay giảm các món ăn, vật dụng trang trí các ngày lễ tết. Cân nhắc mua đồ cũ còn tốt (không ưu tiên mua hàng điện tử) thay vì các món đồ mới như bàn ghế và các vật dụng khác kể cả quần áo, túi, giày cũ (trừ ví) nếu bạn biết rõ về người bán và quá trình sử dụng của họ.
Tặng bạn bè, người thân những món quà đã được tặng hoặc đồ dùng đã mua chưa dùng. Bạn có thể tự tập thể dụng theo video trên youtobe thay bằng đến phòng gym hay tập có PT đối với một số bộ môn hay cắm một số loại cành cây xanh thay vì cắm hoa.
Bạn có thể mua bàn chải điện thay vì tháng nào cũng thay bàn chải mà rất tiện lợi và dùng cốc nguyệt san thay vì băng vệ sinh nếu bạn là nữ.
Thanh lý từ các món đồ cũ
Cũ người mới ta. Như đã nói ở mẹo chi tiêu bạn hoàn toàn có thể mua vài món đồ cũ mà vẫn dùng tốt để dùng, trang trí nhà cửa hay bản thân. Việc pass đồ hay mua đồ cũ không có gì là xấu mà tốt cả cho người bán, người mua và xã hội. Vì vậy, bạn có thể lọc ra những món đồ ít, không còn sử dụng, không còn yêu thích để thanh lý cho người cần.
Tạo ra nhiều nguồn thu nhập
Muốn giàu có hay trước mắt là không nợ nần, có tích lũy bạn hãy tạo ra nhiều nguồn thu nhập. Đương nhiên để tạo ra nhiều nguồn thu nhập bạn phải mất nhiều thời gian hơn, vất vả hơn. Tuy nhiên, việc tạo ra nhiều nguồn thu nhập sẽ làm cho bạn an toàn về tài chính và an tâm vui sống và làm việc.
Bạn cần có ít nhất hai nguồn thu, trong đó một nguồn thu nên là cố định như một khoản lương định kỳ.
Bạn có thể suy nghĩ từ công việc chính bạn đang làm có thể làm gì để phát sinh nguồn thu không và hiện thực hóa chúng.
Bạn có thể nghĩ xem bạn muốn, bạn đam mê làm gì và bắt đầu với chúng. Bạn có thể xem bạn có sở trường gì và bắt tay phát huy nó. Bạn có thể hỏi bạn bè những cách khác mà bạn có thể phát sinh thu nhập.
Bạn có thể nhận các việc partime để làm theo mùa vụ hay vụ việc... Tuy nhiên, song song với việc gia tăng nguồn thu bạn vẫn phải thực hiện các mẹo chi tiêu tiết kiệm và theo dõi chi tiêu như trên, tránh tình trạng có thêm nguồn thu lại phát sinh thêm khoản chi.
Quỹ dự phòng
Bạn nên có quỹ dự phòng bằng từ 2 tháng (tối thiểu) đến 6 tháng chi tiêu thiết yếu của bản thân hay gia đình bạn, tùy vào các nguồn thu nhập và mức chi tiêu của gia đình bạn. Việc sáng mai thức dậy không biết lấy đâu ra tiền đi chợ, nộp học cho con hay tối mất ngủ vì không biết ngày mai sẽ như thế nào thực sự là áp lực, nó sẽ giết chết bạn trước khi bạn có động lực sống và kiếm tiền. Bạn muốn yên tâm kiếm tiền và sống yêu thương bạn phải an toàn về tài chính.
Do đó, bạn cần có quỹ này bằng cách xây dựng, tích lũy nó hàng ngày để đề phòng mất việc, ốm đau, bệnh tật của người thân và gia đình. Nếu bạn chưa có quỹ này trong cơ cấu tài chính của mình hãy nhanh chóng xây dựng nó.
Đầu tư
Tôi luôn nghĩ về hình ảnh con kiến khi đầu tư. Kiến tha lâu cũng đầy tổ hay năng nhặt chặt bị của ông cha ta nói không có sai mà luôn đúng dù biến thiên lịch sử như thế nào. Bạn hãy bắt đầu bằng một khoản đầu tư nhỏ có thể chỉ là tiền triệu. Bạn có thể đầu tư mua nhà, đất, chứng khoán, cho thuê lại nhà, khởi nghiệp, hợp tác đầu tư...
Việc mua nhà, đất cần nguồn vốn lớn bạn có thể hợp tác với anh em bạn bè để làm chung hoặc học đầu tư chứng khoán và bắt đầu với các món nhỏ từ 100 cổ phiếu của các công ty có nền tảng, dạng tích sản. Tùy theo điều kiện bạn có thể vay thêm để mua đất rẻ ở quê hoặc ngoại thành... Như vậy, việc đầu tư cụ thể tùy điều kiện mỗi người và gia đình nhưng nhất thiết bạn nên có hoạt động đầu tư.
Biết cho đi
Cuối cùng dù bạn tiết kiệm hay hoang phí hay tằn tiện hãy biết giúp đỡ những người khó hơn mình. Bạn có thể chỉ gửi cho ai đó một vài trăm nghìn đến vài triệu, vài chục triệu tùy theo thu nhập của bạn. Tuy nhiên, món chi này không quá 5% thu nhập của bạn để tạo cho bạn sự an toàn tài chính và động lực vươn lên.
Việc bạn giúp đỡ những hoàn cảnh như vậy thực sự cổ vũ bạn kiếm tiền, để có được nhiều tiền giúp đỡ người khác.
Việc bạn giúp đỡ người khác cũng tạo thói quen chia sẻ, tạo văn hóa cùng vui trong mọi việc, mọi hoàn cảnh, giúp bạn được an tâm, vui vẻ.
Việc bạn giúp đỡ người khác cũng giúp con bạn biết chia sẻ, yêu thương, là tấm gương cho con bạn. Việc bạn giúp đỡ người khác có thể ai đó đã thấy, đã biết và sẽ giúp bạn khi bạn cần...
Thế đấy bạn ạ, muốn có sống ổn định thì cần tiết kiệm song song với tích lũy và đầu tư cùng với các mẹo chi tiêu riêng của mỗi người. Hy vọng với mấy điều này, mỗi người chúng ta sẽ có một phiên bản tài chính cá nhân, gia đình hợp lý, để an bình thưởng thức cuộc sống.
Tác giả: Hồng An
Thiết kế: Tuấn Anh
