10 lưu ý quan trọng người cao huyết áp phải biết
Cao huyết áp là một bệnh mạn tính gây ra nhiều biến chứng và có tỷ lệ tử vong cao. Không chỉ vậy, cao huyết áp còn được ví là “kẻ giết người thầm lặng” vì dấu hiệu khó nhận biết.
Theo BS.TS Trần Quốc Khánh - Khoa phẫu thuật cột sống- Bệnh Viện Hữu Nghị Việt Đức cho biết: “Tăng huyết áp (THA) thường không có triệu chứng nhưng chúng ta sẽ phải trả những cái giá rất đắt cho hàng loạt biến chứng mà nó gây ra, trong đó nặng nề nhất có thể kể đến chính là tai biến mạch máu não, suy tim, vỡ phình động mạch chủ, tổn thương mạch thận, tổn thương hệ thống mạch mắt….”
Tuy nhiên, việc điều trị và kiểm soát tốt huyết áp giúp giảm được tầm 35% nguy cơ suy tim, 40% số nguy cơ tai biến mạch não cũng như các biến chứng khác. Dưới đây là 10 lưu ý quan trọng người cao huyết áp nên biết:
Người cao huyết áp tuyệt đối không nên ăn mặn
Ảnh minh họa
Đây là một trong những lưu ý "đầu tay" đối với người cao huyết áp bởi vì khi chúng ta ăn mặn ( tăng lượng Natri vào cơ thể) sẽ gây trầm trọng thêm tình trạng huyết áp cao do mấy nguyên nhân sau:
Ăn nhiều muối sẽ làm tăng tính thẩm thấu của màng tế bào, đặc biệt các tế bào cơ trơn của thành mạch gây tích nước trong tế bào tăng trưởng lực thành mạch, co mạch, tăng sức cản ngoại vi và làm tăng huyết áp.
Ăn nhiều muối làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu, cơ thể phải cần thêm nước để duy trì ổn định nồng độ dịch thể gây cảm giác khát nước xuất hiện dẫn đến uống nhiều nước làm tăng khối lượng tuần hoàn dẫn đến tăng huyết áp.
Muối còn làm tăng độ nhạy cảm của hệ thống tim mạch và thận đối với Adrenaline (một chất gây tăng huyết áp). Ngoài ra khi ăn quá nhiều muối, các loại thuốc điều trị huyết áp như thuốc lợi tiểu sẽ không thể hoạt động tốt.
Tuyệt đối không được tự dùng hoặc điều chỉnh thuốc đột ngột
Nhiều bệnh nhân sau khi dừng thuốc điều trị gặp phái tác dụng phụ hay khi thấy huyết áp đã trở về mức bình thường, tự ý giảm liều dùng , thậm chí là ngưng sử dụng thuốc. Chính vì vậy, huyết áp có thể đột ngột tăng cao, gây ra đột quỵ, vỡ phình động mạch chủ.
Hoặc có những bệnh nhân dùng thuốc nhưng huyết áp vẫn cao nên tự tăng liều dẫn đến tụt huyết áp quá mức thậm chí có thể gây trụy mạch, nguy hiểm đến tính mạng.
Việc tuân thủ giờ giấc, liệu trình uống thuốc là điều quan trọng trong việc kiểm soát cao huyết áp.
Người cao huyết áp giữ ấm cơ thể và tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột
Thời tiết lạnh là yếu tố rất bất lợi đối với người mắc bệnh tăng huyết áp. Do đó, người bị cao huyết áp cần phải biết giữ ấm cơ thể, nhất là giữ ấm đầu, cổ, bàn chân.
Ảnh minh họa
Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột vì khi cơ thể chưa kịp thích ứng, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Nên tránh thức dậy buổi sáng bỏ chăn và bật dậy ngay, tránh đang trong nhà ấm hoặc mặc phong phanh mở cửa đi ra ngoài đột ngột, tránh sau vận động mạnh về tắm ngay...
Khi cơ thể chúng ta gặp lạnh đột ngột, hệ thống mạch ngoại vi sẽ phản xạ co lại làm tăng lượng tuần hoàn nội tạng (tim, não...) có thể làm vỡ mạch máu não, tai biến.
Tránh những hoạt động gánh sức đột ngột
Chúng ta luôn đối diện nguy cơ tăng gánh cho tim, tăng nguy cơ suy tim và nguy cơ tai biến nếu thường xuyên gắng sức đột ngột.
Giữ tinh thần thoải mái, điều hòa cảm xúc
Ảnh minh họa
Căng thẳng kích thích các phản ứng cường thần kinh giao cảm của cơ thể làm tăng nguy cơ xuất hiện các biến cố tim mạch.
Giữ tinh thần thoải mái, điều hòa cảm xúc, xây dựng lối sống
Từ bỏ những thói quen có hại cho sức khỏe như hút thuốc lá, rượu bia, thức khuya...
Người cao huyết áp luôn duy trì tập thể dục đều đặn và kiểm soát cân nặng
Những bộ môn thể dục thể thao tốt cho người cao huyết áp bao gồm đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi, Aerobic, Yoga, thiền...
Tuân thủ chế độ ăn hợp lý
Ảnh minh họa
Khuyến khích thực phẩm tốt cho sức khỏe như gạo lứt, nhiều ranh xanh, cá tươi, trái cây... Hạn chế sử dụng mỡ nội tạng, sản phẩm chế biến sẵn: cá hộp, thịt muối, nước ngọt đóng chai. Hạn chế xào, rán, quay, nướng. Nên luộc hấp, kho nhạt, nấu canh và ăn salad.
Luôn có máy đo huyết áp trong nhà và tự biết cách đo
Ảnh minh họa
- Quy tắc đo: Các buổi sáng trước lúc uống thuốc và buổi tối trước khi đi ngủ.
- Cần đi vệ sinh thoải mái về mới đo
- Không vận động quá mạnh, không dùng chất kích thích (cafe, rượu bia...) trước khi đo 30 phút.
- Ngồi nghỉ yên tĩnh 5 phút trước khi đo.
- Mặc áo tay ngắn, hở cánh tay dễ dàng.
- Khi đo tựa ghế vào lưng hay tường, cánh tay đặt trên mặt bàn, ngang tim.
- Đo 3 lần mỗi sáng và 3 lần mỗi tối, mỗi lần cách nhau ít nhất 2 phút trong 3 ngày liên tiếp. Nên đó cả hai tay.
- Ghi chi tiết kết quả các lần đo/ ngày tháng vào một cuốn sổ và gửi dữ liệu này cho bác sĩ của mình.
Phát hiện cao huyết áp và xử lý sớm những dấu hiệu bất thường
Với người cao huyết áp, luôn đối diện những nguy cơ biến cố nguy hiểm như tai biến mạch máu não, vỡ phình động mạch chủ.
Những dấu hiệu sớm và nguy hiểm như: Đau thắt ngực và cảm giác khó chịu vùng ngực trái, giống như việc bị đè nặng, bóp nghẹt, đầy tức kéo dài vài phút hoặc lâu hơn. Cơn đau thường xuất hiện khi gắng sức, đỡ khi nghỉ, cũng có thể cơn đau lan ra 1 hay 2 bên cánh tay, hướng ra sau lưng, lên cổ, hàm thậm chí cả vùng dạ dày. Kèm vã mồ hôi, tim đập nhanh, hồi hộp đánh trống ngực dẫn đến nguy cơ đang bị nhồi máu cơ tim.
Tê bì méo miệng, nói ú ớ, tê nửa người kèm đau hoặc không đau đầu cũng dẫn đến nguy cơ đang bị nhồi máu cơ tim. Những lúc này, thời gian là vàng bấm 115 ngay lập tức để người bệnh nằm tại chỗ thoáng khí, cởi bớt áo quần, nghiêng đầu sang một bên và đo huyết áp. Tuyệt đối khồng được vội vã bế xốc bệnh nhân vào bệnh viện mà cần sực hỗ trợ của nhân viên y tế hoặc được nhân viên y tế hỗ trợ từ xa qua điện thoại.
Luôn có hotline bác sĩ Tim mạch, BS Gia đình hoặc bệnh viện gần nhất
Vơi những biến chứng tim mạch thì thời gian là vàng, mọi sự chậm trễ đều sẽ để lại hậu quả di chứng nặng nề, thậm chí cả tính mạng.
Vậy nên, mỗi gia đình có người thân bị huyết áp nên có bác sĩ tim mạch hoặc bác sĩ gia đình theo dõi và tư vấn thường xuyên. Hạn chế để người gòa cao huyết áp ở nhà một mình và ngủ phòng tách biệt.
->Tăng huyết áp buổi sáng nguy hiểm không, phòng ngừa thế nào?