Ngửi bằng đầu
Các nhà khoa học khẳng định rằng khứu giác, não bộ và trí nhớ có mối liên hệ với nhau. Nó có thể đã xảy ra với tất cả chúng ta: bạn đang đi bộ xuống phố và đột nhiên bị khuất phục bởi một mùi thơm nào đó. Không nghĩ tới, những cảnh tượng từ thuở thanh xuân của chúng ta hiện lên trong tâm trí. Đôi khi có thể khó phân biệt mùi hương, chẳng hạn như mùi của mùa hè, hay chính xác hơn là của vải lanh, cà phê và đất ẩm.
Ảnh minh họa.
Các nhà khoa học và nhà thần kinh học nghiên cứu về mối liên hệ này đã giải thích cho chúng ta về ký ức bất ngờ này là gì. Mặc dù nó có vẻ giống như một loại ma thuật nào đó, nhưng thực ra không phải vậy. Nó có một cách giải thích khoa học - giải phẫu não của chúng ta liên kết khứu giác, tâm trạng và cảm xúc của chúng ta.
Khi nói đến nhận thức về mùi, khứu giác có liên quan. Nó là một cấu trúc thần kinh nằm ở phần trước não của bạn và nó được coi là nguyên thủy vì nó được cho là đã có trong não của những động vật có vú đầu tiên.
Tại sao mùi mưa và mùi đất ẩm ướt lại dễ chịu?
Sau nhiều ngày nắng nóng gay gắt, những đám mây được mong đợi xuất hiện, bầu trời tối dần và mưa kéo đến, mang theo mùi đất ướt, đá và cỏ. Ai lại không cảm thấy thoải mái khi được bao quanh bởi hương thơm tươi mát và ngọt ngào này? Tâm trí của chúng ta khi đó tràn ngập những suy nghĩ tích cực liên quan đến cảm giác nhẹ nhõm đó.
Nếu chúng ta liên kết cảm giác này với chức năng chính của khứu giác, đó là hành động phát hiện các yếu tố mà cơ thể chúng ta cần để nuôi dưỡng và phân biệt chúng với những yếu tố có thể gây hại.
Theo điều này, tổ tiên của chúng ta đã thiết lập một mối liên hệ tích cực mạnh mẽ với mùi mưa vì nó chỉ ra sự kết thúc của mùa khô, điều này làm tăng cơ hội sống sót.
Nhờ có mưa, thực vật được tái sinh và kích thích mùa màng, do đó giúp sản xuất lương thực.
Ảnh minh họa
Mùi hương độc đáo này còn có một cái tên độc đáo là “petrichor”. Năm 1964, 2 nhà địa chất người Úc đã đặt ra thuật ngữ này để chỉ một hiện tượng mà họ đã phát hiện ra. Trong mùa khô, thực vật tiết ra một loại tinh dầu có mùi thơm được hấp thụ bởi bề mặt của đá khô và đất, được giải phóng vào không khí khi nó tiếp xúc với nước. Vì vậy, khi hạn hán kéo dài, lượng dầu tích tụ nhiều hơn và mùi thơm càng nồng khi cuối cùng cơn mưa đến.
Ảnh minh họa.
Mùi hương do vi khuẩn tạo ra
Mùi thơm đặc biệt này được tạo ra khi một số loại dầu trong không khí được kết hợp với một chất khác: geosmin. Chất này được tạo ra bởi một nhóm vi khuẩn và một số loại nấm sống trong đất chỉ có thể cảm nhận được khi đất ẩm ướt.
Những sinh vật này tiết ra hợp chất khi tạo ra bào tử. Sau đó, nhờ lực của mưa rơi xuống đất, các bào tử được bay lên không khí, sau đó sẽ mang theo mùi hương vào mũi chúng ta.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khứu giác của chúng ta cực kỳ nhạy cảm với geosmin. Một số người có thể phát hiện ra nó ngay cả khi ở nồng độ rất thấp. Điều này giải thích tại sao chúng ta có thể ngửi thấy mùi hương đó, ngay cả khi trời không mưa ở nơi chúng ta đang ở hoặc đang mưa ở những khu vực gần đó. Nếu gió đủ mạnh, nó có thể mang mùi hương này đến những nơi không có mưa.
Thực vật tiết ra tinh dầu thơm để bảo vệ sự sống của hạt giống, vi khuẩn tiết ra geosmin để đảm bảo sự sinh sản của nó, và chúng ta ngửi thấy mùi đất ẩm ướt và bằng cách nào đó liên kết nó với một dấu hiệu sinh tồn rõ ràng. Trong tự nhiên, mọi thứ đều có thể xảy ra.