Tờ giấy đăng ký xe đạp được coi như một thứ “hàng độc” của thời bao cấp mà cho tới thời điểm hiện tại ít người có thể hiểu được giá trị của nó.
Chiếc xe đạp đã trải qua 6 thập kỷ cùng với giấy đăng ký sở hữu xe đạp
Cũng như “sổ gạo”, giấy đăng ký xe đạp là một dấu ấn khó quên của thời bao cấp. Thời điểm đó, một chiếc xe đạp trị giá đến cả cây vàng, là thứ tài sản to lớn mà bất kỳ ai đều mơ ước sở hữu.
Xe các hãng nước ngoài như Peugeot, Aviac hay Mercie... lại càng giá trị hơn. Vì thế, những chiếc xe đạp còn có giấy chứng nhận sở hữu, không khác gì đăng ký xe máy hay ô tô hiện nay.
Chiếc xe đạp Thống Nhất cổ với đầy đủ đèn xe, biển đăng ký
Trò chuyện với bác Nguyễn Trường, một người mê xe đạp cổ, thú vui đòi hỏi độ lùi về thời gian, chúng tôi được bác giới thiệu “của hiếm” – tờ giấy đăng ký xe đạp của 6 thập kỷ trước.
Tờ giấy đăng ký xe đạp được giữ gìn qua gần 60 năm (chiếc xe được ông Trường mua lại của ông Phan Đình Tùng)
Những luật lệ tham gia giao thông
Ông Trường kể, thời điểm đó, ông còn sở hữu một chiếc xe đạp mang nhãn hiệu Độc Lập và được cấp giấy đăng ký xe đạp. Ông cho biết, thời đó, để sở hữu xe đạp, người ta cần phải có giấy chứng nhận quyền sở hữu xe đạp được cấp bởi Bộ Giao thông Bưu điện và Bộ Công an, Sở Công an Hà Nội. Chiếc xe của ông Trường được kê khai ngày 11/05/1959.
Chiếc xe đạp thuộc sở hữu của bác Nguyễn Trường
Các chi tiết trên xe vẫn còn được giữ nguyên
Ông Trường kể, thời đó, chiếc xe là tài sản lớn, được để ở vị trí trang trọng, có gia đình còn đặt nó trên một cái giá đỡ bằng gỗ. Xe có số khung và được đăng ký, cấp biển số.
Theo quy định thời điểm đó, mỗi chiếc xe đều có giấy tờ và phải mang theo xe như giấy đăng ký xe máy, ô tô thời điểm hiện tại. Mỗi khi bán xe hoặc di chuyển sang tỉnh khác thì cần phải đổi thẻ tại Đại đội Cảnh sát Giao thông theo quy định.
Trên tờ giấy đăng ký xe còn ghi rõ cách thức đi lại bằng xe đạp ngoài đường, những luật lệ, điều kiện khi tham gia giao thông.
Ví dụ như, cách đây hơn 60 năm, để tham gia giao thông, xe đạp nào cũng phải có đủ chuông, phanh, biển kiểm soát ở khung ngang và phải có đèn bằng dinamo vào buổi tối.
Khi tham gia giao thông, người điều khiển xe đạp phải tuân theo thể lệ đi đường, theo lệnh của CSGT, không được phóng nhanh ở ngã tư, không được bám vào xe điện…
Nhìn vào tờ giấy cũ với con dấu đỏ, ít người ở thời điểm hiện tại có thể hình dung ra giá trị cả gia tài của nó cách đây gần nửa thế kỷ.
Điều đặc biệt, cho tới thời điểm hiện tại, dù trải qua 6 thập kỷ, ông Trường vẫn còn giữ được chiếc xe và tờ giấy đăng ký nguyên vẹn.
Với ông Trường, tờ giấy đăng ký và chiếc xe đạp là vật bất ly thân mỗi lần gặp gỡ bạn bè, ôn lại chuyện xưa.
Hồng Hạnh - Khánh An