Rèn tính tự lập cho trẻ

Hỏi: Chào các chuyên gia! Mình có một người em trai được bố mẹ cưng chiều đến nỗi không cần phải làm gì hết. Bây giờ em trai mình đang học lớp 12 nên mình muốn tìm cách tập cho nó tính tự lập về sau. Bố mẹ mình thì không hiểu rằng nó đã lớn rồi mà cứ xem nó như trẻ con, rồi sau này, khi đi học xa nhà nó sẽ tự xoay sở như thế nào. Rất mong các chuyên gia cho mình xin lời khuyên để cho bố mẹ mình hiểu điều đó và em trai mình biết tự lập trong cuộc sống.

Trẻ cần được rèn luyện khả năng phục vụ bản thân

Trả lời:

Chào bạn!

Chia sẻ của bạn cũng là vấn đề băn khoăn của các bậc cha mẹ hiện nay. Trong xã hội hiện đại, các bạn trẻ dường như được bố mẹ bao bọc nhiều hơn, chú trọng vào nhiệm vụ học tập mà ít quan tâm đến việc tự rèn luyện khả năng phục vụ bản thân. Vì vậy, có một bộ phận các bạn trẻ thiếu kỹ năng tự lập và gặp rất nhiều khó khăn khi phải ra ngoài cuộc sống một mình.

Với trường hợp của bạn, ý nghĩ của bạn muốn hình thành tính tự lập cho em trai là rất tốt và cần thiết trong giai đoạn này. Nhưng để có thể hình thành tính tự lập cho em của mình, đối với riêng bạn là rất khó khăn và đòi hỏi sự kiên trì rất lớn.

Điều trước tiên, bạn phải thuyết phục được cha mẹ đồng tình với quan điểm của mình trong việc hình thành tính tự lập cho em. Nếu không được sự ủng hộ từ cha mẹ thì mọi cố gắng của bạn đều không thể thực hiện được.

Khi bạn có sự đồng tình của cha mẹ, lúc này cả gia đình nhà bạn cùng thống nhất với nhau trong việc rèn tính tự lập cho em trai, không để “đánh trống xuôi kèn thổi ngược”, gây khó khăn trong việc giáo dục em trai. Việc rèn luyện tính tự lập của em trai cũng bắt đầu từ những việc nhỏ nhất, như tự phục vụ nhu cầu của bản thân: ăn, uống, đi lại…

Có thể lúc đầu em chưa quen, mọi người sẽ thấy việc em làm là “chướng mắt” nhưng không được làm hộ mà chỉ bảo, hướng dẫn để em thực hiện. Sau vài lần thất bại, em trai sẽ thực hiện được những việc đơn giản.

Bạn cùng với gia đình phải lên danh sách công việc cần thực hiện trong một ngày, một tuần để em trai thực hiện và cùng giám sát em đã thực hiện chưa. Cho em tham gia vào các công việc chung của gia đình, tạo môi trường để em thực hiện công việc, dù là đơn giản nhất. Trong quá trình em thực hiện được, mọi người động viên, khích lệ để em tự tin hơn.

Quá trình hình thành tính tự lập đòi hỏi phải có thời gian lâu dài, không phải ngày một ngày hai mà thành. Vì vậy, gia đình cũng như chính bạn phải thật kiên trì mới mong gặt hái được thành công. Đến độ tuổi này là khá muộn, việc hình thành tính tự lập thường diễn ra ngay từ nhỏ, để sớm có được thói quen tốt.

Hơn nữa, em trai được cưng chiều quá nên giai đoạn đầu sẽ phải rất khó khăn. Em sẽ không chấp nhận ngay việc mình cần phải làm. Bạn cần khéo léo động viên để giúp em thành công.

Chào thân ái!

Thạc sĩ tâm lý Tạ Thị Thu Huế

Trung tâm hỗ trợ tâm lý cộng đồng SPC

343 Đội Cấn – 15 Trung Kính – 37 Tạ Quang Bửu