"Làm việc 9-10 giờ/ngày quanh năm thì không có gia đình hạnh phúc đâu"

Ông Nguyễn Thiện Nhân: "Làm 9-10 giờ một ngày thì gia đình sẽ khó hạnh phúc"

Theo đó, vào chiều 23/10, trong phiên thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn có ý kiến trái chiều trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi), như tăng tuổi nghỉ hưu, mở rộng khung tăng giờ làm thêm tối đa, đề xuất giảm giờ làm việc và tăng ngày nghỉ lễ, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, làm thêm giờ về ngắn hạn thì doanh nghiệp, người lao động có lợi trước mắt, nhưng về lâu dài sức khỏe của người lao động bị suy giảm, năng suất lao động không tăng. Vì thống kê đã cho thấy nếu làm việc trên 40 giờ thì năng suất lao động không tăng.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân dẫn cuốn sách "Hạnh phúc của người Việt Nam" và nói: "Hạnh phúc của người Việt Nam lâu nay chúng ta nêu nhiều giá trị. Vừa qua có cuốn sách nghiên cứu về hạnh phúc của người Việt Nam, kết quả điều tra cho thấy người Việt Nam mong muốn có thu nhập, nhà ở, việc làm.

Nhưng có đến 95% mong muốn có gia đình hòa thuận; 73% mong con cháu tiến bộ. Nếu cứ làm việc 9-10 giờ/ngày quanh năm thì không có gia đình hạnh phúc đâu"- đại biểu Nguyễn Thiện Nhân nêu rõ.

Bí thư Thành ủy TPHCM khẳng định nguồn gốc của việc tăng năng suất lao động là phải đổi mới công nghệ, giảm giờ làm chứ không phải là ngược lại. Vì tăng giờ làm chỉ làm giảm năng suất lao động. Làm thêm giờ thì càng mệt, năng suất càng giảm.

Đại biểu nghẹn lời khi nhắc tới người lao động phải làm thêm giờ

Bấm nút tranh luận, Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (đoàn TP HCM) cho rằng, thực tế người lao động không muốn làm thêm nhưng buộc phải làm thêm do tiền lương làm chính không đủ để trang trải cuộc sống tối thiểu. Đời sống nhiều người lao động còn khó khăn, chật vật..

Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (đoàn TP HCM) nghẹn lời tranh luận về tăng giờ làm thêm đối với người lao động

Bà Tâm xúc động nói: "Chúng ta hãy nhìn dáng vẻ, tâm thế người công nhân, đời sống thực tế của họ. Chúng ta hãy nhìn những đứa trẻ con của công nhân phải gửi con về quê cho ông bà ở quê chăm sóc, có cha mẹ nào nỡ lòng xa con. Có những người già phải chăm cháu để con đi xa làm ăn".

“Những người lao động như thế, họ không muốn cam chịu, không muốn trở thành gánh nặng của xã hội, họ phải đi tìm việc làm. Mà nói là họ tự nguyện để làm thêm giờ, tôi cho rằng cần phải làm sáng tỏ vấn đề này”- bà Nguyễn Thị Quyết Tâm nhấn mạnh thêm.

Theo bà, người lao động không tự nguyện, mà họ phải làm thêm để có thu nhập. Vậy vai trò của Quốc hội là phải làm chính sách thế nào để người công nhân có thu nhập đủ trang trải cuộc sống, có thời giờ để học tập, nâng cao tay nghề, chăm sóc bản thân, gia đình… Đó là những quyền con người được hiến pháp quy định.

Cho rằng Việt Nam cần tiệm cận với xu hướng này, đại biểu Nguyễn Thị Xuân (đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) cho rằng việc tăng thời giờ làm thêm trong điều kiện công tác thanh tra, giám sát và chế tài còn hạn chế sẽ dẫn đến tình trạng doanh nghiệp lợi dụng tăng thời giờ làm thêm để khai thác sức lao động quá mức. Đại biểu bày tỏ nhất trí với phương án là không mở rộng khung thỏa thuận làm thêm giờ tối đa so với quy định hiện hành và cần bổ sung các chế tài đủ mạnh để xử lý các tổ chức doanh nghiệp vi phạm các quy định của Bộ luật Lao động.

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc: "Tăng giờ làm thêm hơn 300 là yêu cầu của cuộc sống"

Trong khi đó, Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình - chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI)) đồng tình phương án tăng lên tối đa 400 giờ/năm so với quy định hiện hành 300 giờ.

Ông cho rằng, đối với một số ngành nghề đặc biệt, thời gian làm thêm sẽ không quá 400 giờ/năm. Đây là khung giờ để người lao động và người sử dụng lao động tự thỏa thuận với nhau. Người lao động có quyền lựa chọn làm thêm hoặc từ chối làm thêm và cũng chỉ có giới hạn trong một số rất ít ngành nghề đặc thù, ở thời vụ cao điểm.

Cũng theo đại biểu Vũ Tiến Lộc, làm thêm giờ là cực chẳng đã đối với các doanh nghiệp, nhưng là nhu cầu tự nguyện của người lao động. Kết quả khảo sát mới đây của Tổ chức lao động quốc tế đã xác nhận có tới 99% hợp đồng lao động ngoài giờ ở nước ta là có sự thỏa thuận tự nguyện cả hai bên. Tổ chức lao động quốc tế cũng cảnh báo hiện tượng có tới 70% doanh nghiệp bị đánh giá không tuân thủ giới hạn tối đa 300 giờ/năm. Điều này phản ánh thực tiễn tăng giờ làm thêm hơn 300 là yêu cầu của cuộc sống, phù hợp với lợi ích của cả người lao động và người sử dụng lao động.

Ông Vũ Tiến Lộc cũng ủng hộ việc giữ nguyên 48 giờ vì cho rằng phù hợp với nền kinh tế và rất nhân văn, hợp lý.

Về mở rộng khung giờ làm thêm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin báo cáo đề xuất 02 phương án kính trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến:

Phương án 1: Quy định theo hướng giữ khung thỏa thuận giờ làm thêm tối đa như Bộ luật hiện hành, nhưng cần ghi rõ nâng thời giờ làm thêm theo tháng là 40 giờ/tháng thay vì 30 giờ/tháng và bổ sung quy định cụ thể về các trường hợp được tổ chức làm thêm giờ từ trên 200 giờ đến 300 giờ/năm để người lao động biết, làm cơ sở cho việc giám sát tuân thủ, bảo vệ được quyền lợi, sức khỏe của người lao động.

Phương án 2: Nâng khung thỏa thuận giờ làm thêm tối đa từ 300 giờ theo quy định hiện hành lên 400 giờ/năm theo đề xuất của Chính phủ. Quy định theo phương án này không khống chế thời gian làm thêm giờ theo tháng, nhưng Chính phủ phải tiếp tục nghiên cứu các kiến nghị của đại biểu Quốc hội, chuẩn bị danh mục cụ thể các ngành, nghề được mở rộng khung làm thêm từ trên 300 giờ đến 400 giờ, đánh giá tác động và bổ sung quy định trả lương lũy tiến làm thêm giờ kể từ giờ thứ 201 hoặc từ giờ thứ 301 trở đi và trình Quốc hội dự thảo Nghị định chi tiết.