Dư luận 'dậy sóng' với đề xuất sở hữu căn hộ chung cư 50 năm

Trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ Xây dựng đưa ra phương án chung cư sở hữu có thời hạn theo thời hạn sử dụng của công trình. Theo đó, giấy chứng nhận (sổ hồng) cấp cho căn hộ chung cư sẽ có thời hạn 50 năm, 70 năm thay vì lâu dài như hiện nay.

Nhiều luồng quan điểm

Ngay sau khi dự thảo này được công bố, trên các diễn đàn, hội nhóm bất động sản đã có nhiều luồng ý kiến phản hồi. Bày tỏ quan điểm ủng hộ đề xuất mới này, bạn Nhật Minh (ở quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) cho rằng, quy định mới là hợp lý để tránh tình trạng giá nhà chung cư bị đẩy lên quá cao như hiện nay khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc sở hữu căn hộ riêng.

“Sau một thời gian sử dụng, chắc chắn chung cư sẽ bị xuống cấp chứ không thể mãi bền đẹp. Trong khi đó, ở chung cư thì không thể thoải mái sửa chữa, đập đi xây lại như nhà đất. Do đó, giá chung cư phải thấp hơn so với nhà đất mới là hợp lý”, độc giả này lập luận.

Cùng quan điểm, tài khoản facebook Hằng Nguyễn cũng chia sẻ: “Cần nhất là có quy định để tránh được việc đầu cơ ôm hàng, người dân có nhu cầu thực mua được nhà phù hợp với thu nhập. Khi đó thì luật nào cũng được vì giá cả không bị đội lên quá mức”.

Ở chiều ngược lại, chị Nguyễn Huyền (ở quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) cho rằng: "Quy định này không khác gì việc người dân đi thuê nhà dài hạn. Trong khi đó, nhiều gia đình cố gắng phấn đấu, tích lũy để sở hữu nhà ở cho riêng mình. Với những gia đình khó khăn, họ sẽ ở đâu, không có tiền mua nhà khác, con cháu học hành ra sao?".

Với nhiều người Việt, căn nhà là cả một gia tài, do vậy, khi quy định thời hạn sẽ gây tâm lý lo ngại nhất định.

Cũng là những lo ngại về tính ổn định trong phương án của Bộ Xây dựng, anh Trần Công Thanh (ở quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) đưa ý kiến: “Luật này thành hiện thực thì nhiều người sẽ chỉ dám thuê nhà hoặc lại chọn mua nhà đất chứ mua nhà sở hữu có thời hạn thì mua làm gì. Như vậy lại mâu thuẫn với mục tiêu khuyến khích phát triển nhà chung cư của Chính phủ”.

Cần cân nhắc kỹ lưỡng

Theo lý giải của Bộ Xây dựng, việc bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư là cần thiết để tránh những khó khăn, vướng mắc trong công tác thu hồi, di dời, phá dỡ và xây dựng lại các chung cư cũ.

Hiện nay, nước ta cũng đã có hai dạng căn hộ: Căn hộ sở hữu lâu dài và căn hộ có thời hạn sở hữu chỉ 50 năm, 70 năm. Điểm khác biệt lớn nhất giữa hai dạng căn hộ này là quyền lợi của người dân sau khi hết thời hạn giao đất. Khi dự án hết niên hạn, chung cư cũ hỏng không đạt chất lượng quy định an toàn của Nhà nước sẽ được yêu cầu xây mới để tái định cư tại chỗ hoặc tái định cư nơi khác.

Tuy mức giá căn hộ xây mới sẽ dựa trên quy định của pháp luật tại thời điểm đó nhưng người sở hữu vẫn còn quyền lợi của mình trong dự án. Trong khi đó, các căn hộ sở hữu 50 năm thì người mua sẽ không được hưởng lợi ích, bồi thường giải tỏa.

Do đó, đứng giữa hai luồng quan điểm, nhiều người đã mua chung cư sở hữu lâu dài băn khoăn về quyền lợi của mình nếu luật mới buộc chuyển đổi từ quyền sở hữu lâu dài sang sở hữu có thời hạn.

“Thứ nhất về giá cả, hiện nay căn hộ có thời hạn giá thấp hơn căn hộ sở hữu lâu dài. Thứ hai, giả sử tôi mua căn hộ lâu dài và đã vào ở 10 năm, nay cấp sổ theo quy định mới chỉ còn 40 năm thì lại càng khó giao dịch. Phần giá trị chênh lệch đó ai sẽ đền bù cho chúng tôi?”, anh Tiến Đạt (ở quận Hoàng Mai, TP Hà Nội) thắc mắc.

Trong khi đó, nếu vẫn tiếp tục duy trì 2 hình thức sở hữu chung cư như hiện nay thì không cải thiện được tình trạng hiện tại và vẫn có thể xảy ra những vấn đề như Bộ Xây dựng đã nêu.

Với những vấn đề trên, chuyên gia pháp lý đầu tư, bất động sản Nguyễn Văn Đỉnh cho rằng, khả năng sẽ tác động tiêu cực đến chủ đầu tư và người dân. Do đó, chỉ nên áp dụng phương án đối với Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Đồng thời, trong luật có điều khoản giao cho Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung các địa phương mà chung cư sở hữu có thời hạn theo đề xuất của Chính phủ. Từ đó, có thể dự báo trong tương lai khi chung cư đã được ưa chuộng tại các địa phương khác như Hải Phòng, Đà Nẵng...

Ông Đỉnh cũng kiến nghị, không đặt ra vấn đề chung cư sở hữu có thời hạn trong dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) lần này.

Còn theo GS.TS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, phương án sở hữu có thời hạn với chung cư mặc dù tiến bộ nhưng về mặt xã hội, với một quốc gia như Việt Nam có phù hợp hay không thì cần phải lấy ý kiến rộng rãi. Còn thời hạn 50 năm đến 70 năm cũng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng sao cho nhận được sự đồng thuận của người dân.

Quan trọng hơn là lộ trình sửa đổi, bổ sung luật cần được nghiên cứu kỹ lưỡng và có thời gian để chuyển tiếp, không gây ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân và nhà đầu tư.