"Chốt đơn" nửa đêm, ôm hận ngay sáng sớm

Bernadette Joy (Mỹ), chủ sở hữu một kênh podcast nổi tiếng chia sẻ, cô đã cùng bạn đời của mình trả hết khoản nợ 300.000 USD trong 4 năm nhờ lối sống tối giản. Hiện tại, cô đang là huấn luyện viên về quản lý tài chính và dùng kinh nghiệm mình có để giúp những người khác đạt được cột mốc tài chính mà họ mong muốn.

Joy cho biết một trong những nguyên nhân chính khiến chúng ta dễ rơi vào cảnh bội chi là mọi người thường chi tiêu vô tội vạ khi căng thẳng. Sự mệt mỏi sau ngày dài làm việc khiến nhiều người muốn mua sắm.

Quần áo, túi xách hay bất kỳ món đồ mới nào cũng giống như liều thuốc năng lượng, giúp sản sinh lượng lớn dopamine hay còn được gọi là hormone hạnh phúc. Cảm xúc vui vẻ nhất thời khiến nhiều người khó tránh được việc vung tiền quá tay khi chọn mua sắm khi mệt mỏi hay vào đêm muộn.

Ảnh minh họa

Mua sắm như liều thuốc chữa lành tinh thần

Chris Browning, người sáng lập chương trình podcast "Popcorn Finance" tiết lộ những lần mua sắm thiếu suy nghĩ nhất của anh đều xảy ra khi bản thân mệt mỏi.

"Vào lúc khuya, hoặc sau khi trải qua một ngày dài căng thẳng và kiệt sức, tôi thường quyết định mua một món hàng mà dịp bình thường rất đắn đo. Những lúc quá lo lắng hoặc mâu thuẫn trong việc mua sắm, hành động chi tiêu thường diễn ra chóng vánh, bốc đồng", Browning bày tỏ.

Đây không phải câu chuyện của riêng ai. Xu hướng chi tiêu quá mức khi mệt mỏi được giải thích bằng một lý thuyết tâm lý có tên "suy giảm nhận thức".

Ross Steinman, giáo sư tâm lý học tại Đại học Widener chuyên nghiên cứu về hành vi của người tiêu dùng, cho biết khi thức dậy vào mỗi buổi sáng, bạn sẽ có một lượng năng lượng nhận thức hoặc không gian não để giúp đưa ra quyết định chính xác. Bạn có thể tăng cường khả năng nhận thức của bản thân bằng cách ngủ một giấc thật sâu, rèn luyện một số hoạt động thể chất hoặc thiền định.

Tuy nhiên, sau một ngày dài, mỗi người phải đưa ra cả nghìn quyết định từ nhỏ đến lớn: mặc gì đi làm, ăn gì vào bữa trưa, giải quyết công việc như thế nào... Vì vậy, vào buổi tối, năng lượng nhận thức có thể cạn kiệt. Nếu lướt một trang mua sắm trực tuyến và xem hàng vào thời điểm cuối ngày, khi năng lượng nhận thức ở mức thấp nhất, bạn sẽ khó có khả năng đưa ra được quyết định hợp lý so với lúc bắt đầu ngày mới.

Ảnh minh họa

Khi mua sắm trên các trang trực tuyến, mọi người thường có xu hướng tìm kiếm phiếu giảm giá hay các thương hiệu chương trình khuyến mãi nhưng khi lướt xem hàng lúc thiếu ngủ và mệt mỏi, họ sẽ không muốn làm gì ngoài việc vội vã bấm chọn mua. Ví dụ, thay vì xem xét sự khác biệt về chất lượng và giá cả giữa các loại kem đánh răng, nhiều người chọn mua bất kỳ vì nó trông quen thuộc, không quan tâm nó có xứng với số tiền bỏ ra hay không.

Đặc biệt, nếu ai đó vừa trải qua một ngày khó khăn, họ sẽ cảm thấy bản thân xứng đáng có được món hàng theo cách dễ dàng. Về cơ bản, quyết định mua hàng vội vã là vì chúng ta muốn bản thân được thoải mái nhưng lại khiến nhiều người hối hận vào sáng hôm sau.

Từ bỏ thói quen xấu

Có nhiều cách để thoát khỏi thói quen chi tiêu bốc đồng khi mệt mỏi. Theo giáo sư Steinman, nếu thấy mệt mỏi lúc về nhà và muốn mua sắm vài thứ trên mạng, trước lúc bấm "thanh toán" hãy chờ đợi một chút. Cứ để món đó trong giỏ hàng khoảng 24 tiếng và suy nghĩ xem bạn có thực sự cần mua nó hay không.

Trong khoảng thời gian đó, bạn sẽ trải qua "giai đoạn hạ nhiệt", giúp bạn cân bằng lại cảm xúc và thể trạng của bản thân. Khi quay lại giỏ hàng vào lúc tỉnh táo, năng lượng nhận thức ở mức cao, quyết định bạn đưa ra sẽ chính xác hơn.

Ảnh minh họa

Nếu thường xuyên mua sắm lúc mệt mỏi, chán chường, bạn nên biết cách phân bổ tài chính cho thói quen này. Bằng cách này, bạn sẽ vừa sở hữu món đồ mình muốn nhưng không bị chi tiêu quá mức.

Người thích mua sắm lúc đêm muộn cũng nên cân nhắc các bước để kiểm soát tình trạng căng thẳng hay kiệt sức của mình. Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đi ngủ đúng giờ và đủ 7 tiếng mỗi ngày,... góp phần hạn chế tình trạng áp lực và mệt mỏi sau ngày dài làm việc. Ngoài ra, điều quan trọng nhất để tránh mua sắm online vào đêm muộn chính là cố gắng tránh xa điện thoại và các ứng dụng mua hàng trước giờ đi ngủ.